Amerika-deskundige Karlijn van Houwelingen: "De bestorming van het Capitool en dan net in Miami zitten”
Achter het VerhaalAls de Amerikaanse democratie definitief van zijn voetstuk valt zit ik onder een palmboom in Florida. Het is één van de vervelendste dingen die je kunnen gebeuren als correspondent: een grote ontwikkeling in je standplaats missen, omdat je net even druk was met familieaangelegenheden, of vakantie. Het is niet geheel te voorkomen, want je bent ook maar een mens dat er af en toe eens tussenuit moet, maar ellendig is het wel.
Delen per e-mail
Dat is mijn eerste gedachte, als op 6 januari het Congres in Washington wordt aangevallen door radicale aanhangers van Donald Trump: wat doe ik hier in Miami? Ik heb een intens nieuwsjaar achter de rug, met koelwagens vol corona-doden in New York, een onstuimige golf aan protest tegen racisme en een slopende presidentscampagne waar zelfs na de verkiezingen maar geen einde aan komt. Dus logeer ik rond de feestdagen twee weken bij de schoonfamilie, en volg ik de politieke ontwikkelingen in de eerste dagen van 2021 voor een keer op afstand.
Vanonder die palmboom naast het terras waar ik m’n laptop heb uitgeklapt kijk ik verbijsterd naar de beelden uit Washington. Een man met hoorns en een bonten tooi op zijn hoofd loopt halfnaakt door de gangen van het Capitool. Als je eenmaal binnen bent, weet ik van eerdere bezoeken, kun je ongehinderd langs de kantoren van Congresleden dwalen. Later wordt duidelijk dat de indringers naar hen op zoek waren, sommigen met plastic handboeien in de aanslag. Het ziet er onheilspellend uit. De Colombiaans-Amerikaanse schoonfamilie stelt ontzet vast dat het wel wat wegheeft van een klassiek Latijns-Amerikaanse staatsgreep.
Enkele uren later sta ik in de aankomsthal van de luchthaven van Washington DC, te verkleumen op m’n gympies - m’n winterse verslaggeverslaarzen had ik niet meegenomen op de zonvakantie die abrupt geëindigd is. Er geldt een avondklok en de stad is verlaten. Voor de deur van mijn hotel hangen groepjes in Trump-tenue rond. Ze komen van ver en overnachten hier óók.
Ongemakkelijk, want eerder vandaag zijn diverse journalisten lastiggevallen en camera’s vernield. Murder the media, staat op een deur in het Capitool gestift. ‘Vijand van het volk’, het stempel dat Trump journalisten heeft opgeplakt, kleeft minder aan buitenlandse verslaggevers. Maar ik betrap mezelf erop dat ik het slot op mijn kamerdeur een keer extra controleer voordat ik ga slapen. Ik tref uiteindelijk vooral vriendelijke Trumpisten. Zij hebben hun betoging zien ontaarden in een offensief van goed georganiseerde milities. Ja, dat was allemaal niet netjes, zeggen ze, maar hállo, er zijn verkiezingen gestolen.
Hier blijkt hoe groot de consequenties van die Trumpiaanse leugen zijn. Trump heeft democratische instituties vier jaar lang zo verdacht gemaakt, dat hij deze mensen kan laten geloven wat hij wil, hoe vaak journalisten, rechters, wetenschappers én partijgenoten ook blootleggen dat het onzin is. Deze aanhangers betwijfelen alles wat niet in lijn is met het Trump-perspectief, en gaan voor hem door het vuur, tot in het hart van het Capitool. Het baart me zorgen. Als we het niet meer eens kunnen worden over basale feiten; als het er niet meer toe doet of iets waar is; is het voor machthebbers en machtswellustelingen makkelijk manipuleren. Dat motiveert mij dan weer om rechtdoorzee verslag te blijven doen.
Twee weken later logeer ik in hetzelfde hotel in de hoofdstad. De kamers waar eerder deze maand nog Trumpisten sliepen, zijn nu volgepakt met militairen die de inauguratie komen beschermen – zo groot is de vrees voor een nieuwe gewelddadige poging de machtsoverdracht te verstoren. Sommige collega-journalisten komen met kogelvrije vesten naar de ceremonie. Ik concludeer zelf dat het niet nodig is. Het hart van Washington is voor even het best beveiligde stuk aarde, met een soldaat op elke straathoek.
De inauguratie is voor Washington – en mij - een afknapper. Bij zo’n eedaflegging hoort een feeststemming, zoals vier jaar geleden, toen ik tussen genietende aanhangers van de excentrieke nieuwe president zat terwijl hij zijn eerste rede uitsprak. Nu waagt slechts een enkeling zich in de buurt van het Capitool. Vanwege alle veiligheidsmaatregelen en coronarestricties zit er voor hen niets anders op dan achter een hoog hek naar de livestream op hun telefoon te turen.
Januari 2021 is in de VS de schokkende toegift op een overspannen jaar. Helemaal onverwacht komt de uitbarsting niet. Afgelopen zomer vielen al doden bij botsingen tussen politieke tegenstanders, en al maanden hoorde ik van Amerikanen dat ze vreesden voor meer geweld. Het is pas echt een verrassing om niet veel later vergelijkbare onrust in Nederland te zien. Plunderingen, dichtgetimmerde etalages, traangas, aanvallen op agenten en journalisten. Nederlanders kijken vaak hoofdschuddend naar de politieke puinhoop in Amerika, maar vergeet die in eigen land niet.
Karlijn van Houwelingen (1988) is sinds de zomer van 2015 correspondent in New York voor onder meer het AD en de regionale kranten. Ze publiceerde in 2020 het boek Dit Is Amerika, over status, macht en sekse in Trumps macholand. Voordat ze naar Amerika vertrok was ze buitenlandredacteur van het AD en werkte ze op de regioredactie van AD De Dordtenaar. Ze studeerde journalistiek aan de Fontys Hogeschool in Tilburg en behaalde een master sociologie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
AD app
Ontdek de drie nieuwste snufjes in de AD app
De AD app heeft een paar nieuwe snufjes. Drie fijne features waar onze dagelijkse gebruikers om hebben gevraagd. Goed nieuws dus voor alle fans van de app. Dit is nieuw: een donkere modus om ‘s avonds prettiger te lezen, het laatste nieuws op het beginscherm van je iPhone en een speciale app voor je tablet. Heb jij ze al ontdekt? -
Op vakantie? Lees het AD digitaal dan mist u niks
De zomer is begonnen, vakanties staan voor de deur. We mogen weer op pad en daar zijn we ook wel een beetje aan toe. Of we nu in Nederland blijven of toch het buitenland opzoeken. Eén ding is is wel zeker. We willen goed geïnformeerd blijven over de ontwikkelingen rondom het coronavirus. -
Fun
Nieuw in AD Fun: De prijspuzzel, puzzel en win!
Het voelt voor veel mensen misschien als een déjà vu. De restaurants zijn opnieuw gesloten, de café’s zijn dicht en de sport ligt weer stil. Voor ons vermaak zijn we wederom op onszelf aangewezen, maar dat betekent niet dat we onze heil maar weer bij Netflix moeten zoeken. AD Fun brengt je iedere dag de leukste puzzels en games en ons assortiment is sinds de eerste lockdown behoorlijk uitgebreid. -
Bijbaan kwijt, studievertraging en kosten: 'Elke maand lastig om mijn studie te betalen'
Van zorgeloos studeren is tijdens de coronacrisis geen sprake. Studenten maken meer studiekosten door opgelopen studievertraging, velen zijn hun bijbaan kwijtgeraakt, ze lenen meer en maken zich daardoor ook zorgen over hun financiële toekomst. -
Achter het Verhaal
PODCAST | Mogelijke relatie tussen slechte lucht en aantal coronaslachtoffers
De podcast Achter het Verhaal van deze site staat deze weken geheel in het teken van de uitbraak van het coronavirus. Maker Kevin Goes gaat in gesprek met verslaggevers, redacteuren en correspondenten over het virus en alles wat daarmee te maken heeft.
-
Huiseigenaar betaalt geen boete meer als gasaansluiting wordt verwijderd
Consumenten hoeven niet te betalen wanneer ze hun gasaansluiting laten verwijderen. Dat heeft toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) bepaald. De verwijderkosten van de gasaansluiting worden in plaats daarvan betaald door iedereen die nog wel op het gasnet is aangesloten, via de periodieke aansluitvergoeding. -
ACHTER DE SCHERMEN
Dé Randstad bestáát niet. Daarom gaan we er een serie verhalen over maken
Paul van den Bosch, hoofdredacteur AD Regio, schrijft deze week over regionale verschillen binnen de Randstad, het gebied waar de meeste van onze lezers en volgers wonen en werken. -
20
Driekwart van commando's in spe haalt de opleiding niet, waarom is dat?
Misschien is de opleiding van de Korps Commandotroepen wel de zwaarste die er is. Ongeveer 80 procent van de kandidaten haalt de eindstreep niet eens. Universitair hoofddocent Ruud den Hartigh werkt nu samen met zijn team aan een oplossing. Door de commando’s in spe te volgen en de data te analyseren, hopen ze erachter te komen wat de grote uitval veroorzaakt.