Politiek verslaggever Diane Hoekstra: ‘Ik ben over Forum voor Democratie net zo kritisch als over D66’

Klaar voor de verkiezingsstrijd?
,,Jazeker, om de vier jaar is dit een hoogtepunt voor me. Sinds december maken we al plannen. Dit jaar komt de verkiezingsreuring laat op gang. Het is wat mat allemaal. Ik denk dat mensen zijn afgeleid door het staartje van de omikron-besmettingen en de oorlog in Oekraïne. Juist die oorlog maakt duidelijk hoe belangrijk democratie is, en hoe essentieel het is om op 16 maart te stemmen.’’

Het vertrouwen in de landelijke politiek is laag, geldt dat ook lokaal?
,,Ik zie dat terug. Er is veel kritiek, bijvoorbeeld op wat er is terechtgekomen van de participatie van Utrechters in de besluitvorming. Veel besluiten zijn genomen met een minimale meerderheid in de gemeenteraad. Nieuwe partijen die aan de verkiezingen meedoen, dringen aan op die beoogde inspraak. Er zaten al twaalf partijen in de raad en nu willen nog eens acht nieuwkomers zetels winnen. Een of twee partijen lukt dat mogelijk wel. Dat geeft meer reuring, maar het politieke debat wordt er langdradig door. Iedereen wil spreektijd.’’

Wat vind jij sterk aan de lokale politici in jouw stad?
,,Het niveau van de raadsleden is vrij hoog. De werkdruk ook: ze krijgen ontzettend veel leeswerk te verstouwen. Sommigen kunnen dat wat er speelt goed vertalen naar de bewoners van de stad.’’

Is er iets waar jij blij van opkeek de afgelopen vier jaar?
,,Ik ben niet zo positief. Het is ‘een college van de stilstand’ geworden, juist ook vanwege alle compromissen. Maar eerlijk is eerlijk: de wethouder wonen heeft zijn stinkende best gedaan om politiek Den Haag te bewegen landelijk beleid aan te passen zodat er op lokaal niveau kon worden ingegrepen. Utrecht heeft een opkoopbescherming ingesteld: koop je een huis dan mag je dat ten minste vier jaar niet verhuren.’’

Tekst loopt verder onder het kader.

Als privépersoon stem je zelf ook. Kun je je voorkeur gescheiden houden van je werk als journalist?
,,Als journalist streef je objectiviteit na, in de wetenschap dat je als mens nooit 100 procent objectief kunt zijn. Je hebt per slot van rekening je eigen gedachten en ervaringen. Als journalist kies je, samen met collega’s, welke verhalen je wilt maken. Bij die selectie ben ik me bewust van mijn rol. Zelf stem ik overigens op een politicus die zijn werk goed doet – ik laat me minder leiden door (landelijke) partijprogramma’s.’’

Sommige lezers denken dat de redactie uit linkse journalisten bestaat. Klopt dat?
,,Wat mijn collega’s stemmen, weet ik niet. Als ik voor mezelf spreek dan klopt het in elk geval niet. Onze grondhouding als journalist is kritisch-zijn. Vandaaruit schrijf ik net zo kritisch of net zo neutraal over GroenLinks en D66 als over de PVV of FvD. De lijsttrekker van Forum voor Democratie beaamde dat laatst ook. Het maakt voor ons niet uit om wie het gaat. Het gaat om de inhoud. Bovendien: rechtse partijen kunnen linkse standpunten uitdragen en omgekeerd.’’

Politici doen veel beloftes. Controleer jij of die toezeggingen worden waargemaakt?
,,We staan inderdaad stil bij die politieke beloften, met name als ze over grote thema’s gaan zoals duurzaamheid en verbetering van de wijken waarin veel problemen samenkomen. Over ‘betaalbaar wonen’ hebben we de afgelopen jaren elke maand wel bericht. Dat is zo’n belangrijk onderwerp. Halverwege een raadstermijn analyseren we vaak wat er van de andere beloftes is terechtgekomen. Na vier jaar maken we dan een definitieve balans op. Politieke partijen beloven de kiezer altijd van alles, maar ze moeten daarna compromissen sluiten. Dat weet ik ook. Door de ontwikkelingen in een analyse te duiden is er ruimte voor die nuance.’’

Om 04.00 uur die nacht was Diane Hoekstra klaar met haar werk. GroenLinks is de grote winnaar geworden. Volt kwam met drie zetels binnen, BIJ 1 met een zetel en de lokale partij EenUtrecht behaalde ook een zetel.