Crisisoverleg KLM met bonden, miljardensteun op losse schroeven

Minister Wopke Hoekstra houdt vast aan de besparingsopdracht die hij aan de KLM-directie heeft meegegeven als voorwaarde voor miljardensteun om de coronacrisis door te komen. Daar kan ‘geen onsje vanaf’, zegt de bewindsman. Het kabinet stelde KLM afgelopen zomer miljarden aan noodleningen en garantstellingen in het vooruitzicht. Maar dan moet de luchtvaartmaatschappij wel de kosten structureel verlagen, onder meer via een loonoffer van het personeel. Eind deze maand moet daarvoor een door de minister goedgekeurd voorstel op tafel liggen.

KLM diende onlangs een besparingsplan in, na overleg met de vakbonden. Maar volgens ingewijden mist Hoekstra daarin een blijvende kostenverlaging die het bedrijf ook op de langere termijn weerbaarder maakt. De minister wil nu nog geen finaal oordeel geven, maar zegt wel dat de race nog niet gelopen is. ,,De maand is nog niet om, ik hoop dat het lukt.”

Hoekstra noemt de voorwaarden die het kabinet gesteld heeft ‘een redelijk en afgewogen pakket’. Er wordt rekening gehouden met de belangen van de werknemers en het toekomstperspectief van KLM. ,,Maar de steun wordt wel opgehoest van belastinggeld dat Nederlanders met hard werken verdienen.”

KLM houdt daarom vanmiddag crisisberaad met de vakbonden over aanpassingen van de arbeidsvoorwaarden, om zich zo toch te verzekeren van noodsteun van de Nederlandse overheid. Bij KLM voelen ze zich op het laatste moment voor het blok gezet, zeggen ingewijden, omdat Hoekstra al langer wist dat de looptijd van de overeenkomst korter was dan de looptijd van het steunpakket. KLM heeft nog anderhalve dag om een akkoord te bereiken. Een woordvoerder van de maatschappij kon nog geen indicatie geven van de duur van de gesprekken. ,,Misschien zijn we er zo uit, mogelijk duurt het een tijd en wordt morgen verder vergaderd.”

Vanochtend liet Air France-KLM weten dat het belangrijke derde kwartaal van het jaar afgesloten is met een verlies van 1,7 miljard euro. De onderneming kampte net als branchegenoten met de gevolgen van de coronacrisis in de zomermaanden. De pandemie drukt op de reislust wereldwijd, ook door opgelegde restricties, en de luchtvaart is als gevolg daarvan een van de zwaarst getroffen sectoren.

Air France-KLM heeft naar eigen zeggen al verscheidene maatregelen genomen om de kosten omlaag te krijgen. Daarvoor werden akkoorden bereikt met verschillende vakbonden. De luchtvaartmaatschappij heeft voor de aanpassingen in het derde kwartaal alleen al 565 miljoen euro opzij gezet. In de eerste negen maanden van het jaar liep het nettoverlies op tot dik 6 miljard euro.

Eind dit jaar heeft KLM afscheid genomen van 5000 werknemers, wat neerkomt op een reductie van 15 procent van de ruim 30.000 KLM’ers. Maar dat is mogelijk dus niet genoeg. KLM zegt dat rekening gehouden moet worden met verdere ‘neerwaartse aanpassingen in de organisatie’. Aantallen werden niet genoemd. ,,Deze cijfers maken wederom duidelijk hoe slecht het nog steeds gaat in de luchtvaart”, aldus KLM-baas Pieter Elbers.

Dat ziet ook minister Hoekstra, die de cijfers ‘ronduit rampzalig’ noemt. ,,Dat laat zien in wat voor situatie de luchtvaart, en ook KLM, zich bevindt.”

De maanden juli, augustus en september worden doorgaans benut door veel vakantiegangers. Maar dat was dit jaar wel anders. Alleen al het Air France-KLM-onderdeel Transavia, dat normaal gesproken veel vakantievluchten uitvoert, zag het aantal passagiers in de meetperiode met ruim 63 procent dalen tot 2 miljoen reizigers.

Toch werden vluchten van de prijsvechter naar vakantieoorden als Spanje, Griekenland, Portugal en Italië nog met enige regelmaat uitgevoerd. Daarbij was volgens het luchtvaartconcern sprake van geruststellende passagiersaantallen op vluchten en goede marges, maar ook van reisbeperkingen. Transavia hield met een operationeel verlies van 13 miljoen euro de schade enigszins beperkt. Bij KLM was sprake van een operationeel tekort van 234 miljoen euro. Bij zusterbedrijf Air France was dit resultaat min 807 miljoen euro. De omzet van Air France-KLM zakte bij elkaar met ruim twee derde op jaarbasis tot 2,5 miljard euro. Het aantal passagiers daalde met 71 procent tot 6,8 miljoen reizigers.

Sinds het begin van de crisis heeft Air France-KLM al 1,8 miljard euro aan terugbetalingen moeten doen. Dat is inclusief 300 miljoen euro aan vouchers die zijn uitgegeven. 

Bekijk hieronder onze video's over de coronacrisis: