,,Ik heb de eerste mail over de zomer al binnen hoor”, lacht Marcel Steeman, D66-wethouder van Castricum. ,,Er is altijd wel iemand die in de kerstvakantie bedacht heeft dat ze naar die ene Franse camping wil en gelijk maar geboekt heeft. Nu vind ik dat niet zo erg, maar in mijn vorige baan bij een commercieel bedrijf bekleedde ik samen met een andere collega een functie waarbij een van ons altijd aanwezig moest zijn. En als je dan zo’n mailtje binnen ziet komen, is dat toch wel even slikken.”

Hoe los je dit collegiaal op? Fortuin: ,,Het beste is om de zomervakantie in januari al als agendapunt mee te nemen. Hoe langer je wacht, hoe ingewikkelder het wordt. Mensen willen nu ook graag boeken. Het is heel belangrijk dat er een transparant systeem is, zodat de vakantieperiodes eerlijk worden verdeeld."

Wat je volgens Fortuin niet wilt hebben is dat aan Pietje en Klaasje al een vakantie is beloofd en dat Marietje het sluitstuk is geworden en daardoor niet meer zelf kan kiezen wanneer ze weg kan. Daarom: praat er over met elkaar. ,,De manager is hierin heel belangrijk. Hij moet het niet gaan regelen, maar het gesprek organiseren en in de juiste banen leiden. Zorg dat je oog hebt voor elkaars problemen. Wat is redelijk en wat is billijk. Er is geen wettelijke regeling voor, je moet het samen oplossen.”

Een telkens terugkerende discussie gaat over werknemers met schoolgaande kinderen. Want stel: collega A kan alleen tijdens het hoogseizoen weg, omdat zij schoolgaande kinderen heeft en collega B wil ook in dezelfde periode weg, maar heeft geen schoolgaande kinderen. Wie krijgt er dan voorrang? En op welke basis wordt bepaald wie in die periode op vakantie mag? Fortuin: ,,Het belangrijkste is dat je het open en eerlijk met elkaar bespreekt. Je kunt geen rechten claimen, maar wat uit het onderzoek naar voren kwam, is dat werknemers vaak vinden dat mensen met kinderen voorrang hebben in de schoolvakantie. Maar je zou ook kunnen zeggen: vorig jaar heeft de een z’n voorkeursperiode gehad, dit jaar krijgt de ander de keus.”

Je bent verplicht vooraf aan je werkgever te melden wanneer je op vakantie wilt. Als die daar niet binnen twee weken bezwaar tegen maakt, is de vakantie vastgesteld. ,,Werkgevers zijn verplicht om vakantie te geven en alleen met een gewichtige reden kan de vakantie ontzegd worden”, vertelt Pieter van den Brink, advocaat arbeidsrecht bij Ten Holter Noordam. ,,Bijvoorbeeld wanneer het bedrijf zou moeten sluiten omdat te veel werknemers vakantie hebben opgenomen. Een hoop regels omtrent aanvraag van vakantie staan ook in de CAO beschreven. In de notariswereld is het niet gewenst om in december vakantie op te nemen en denk aan het onderwijs. Buiten de schoolvakanties mag verlof worden geweigerd.”

Geen vakantie kunnen opnemen in de gewenste periode kan niet alleen liggen aan collega’s die in dezelfde periode weg willen, maar ook aan het bedrijf zelf. Want wat doe je als de werkdruk zo hoog is dat je je vakantiedagen niet kunt opnemen? ,,In dat geval moet de werkdruk aangepakt worden”, zegt arbeidsjurist Floris Asscher van Pellicaan Advocaten tegen carrièreplatform Intermediair. ,,Vakantie is juist bedoeld om van drukke periodes te herstellen. Dat heet de 'recuperatiefunctie'. Bonden, de ondernemingsraad of een personeelsvertegenwoordiging kunnen hierbij een rol in spelen. Continu een te hoge werkdruk binnen een bedrijf mag geen reden zijn om geen vakantie op te kunnen nemen.”

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!