Peiling FNV-leden: grote onvrede over teveel aan regeltjes en gebrek aan waardering

Dat blijkt uit een onderzoek onder 800 FNV-leden uit verschillende werkvelden voor het Nationaal Debat: Klem op de werkvloer, een tv-special van Omroep Max die vanavond wordt uitgezonden.

Bijna acht op de tien respondenten (77 procent) zegt dat ze door de grote aandacht voor registratie en het afleggen van verantwoording te weinig tijd overhouden voor hun eigenlijke werkzaamheden. De toenemende nadruk op controle-instrumenten, productiecijfers en targets heeft daarnaast voor 87,8 procent een negatieve invloed op het werkplezier gehad. 

De hoge werkdruk werd eerder al gesignaleerd door TNO, alleen niet in deze mate. In een eerder onderzoek zei 38 procent van de Nederlandse werknemers te maken te hebben met hoge taakeisen, en 44 procent verklaarde weinig autonomie te hebben op het werk. 

,,Van bezoeken aan de werkvloer wisten we dat dit speelde, maar dat de onvrede zo breed gedragen wordt en zo diep zit, verrast me wel", zegt FNV-voorzitter Kitty Jong. ,,Niet alleen werknemers in de maakindustrie maar ook die in de kennissectoren ervaren dit, en veel ook, gezien de percentages.” Hoge werkdruk en het ontbreken van waardering zijn thema's die langer spelen onder de leden. ,,Maar onder invloed van de huidige personeelstekorten loopt dat gevoel op. Er zijn te weinig collega's, en dat drukt op de mensen die dat tekort op moeten vangen.’’

Ook de manier waarop bedrijfsbeleid wordt ingericht en uitgevoerd zorgt voor ergernissen. Door veel te willen overleggen geven managers zichzelf alleen maar meer werk, vindt 63,6 procent van de ondervraagden. Met de stelling dat regels en voorschriften die worden opgelegd door het management het werk beter en efficiënter maken, is 60,6 procent het oneens. 

De meerderheid van de ondervraagden geeft daarnaast aan zich niet genoeg gesteund te voelen door de leidinggevende(n). Op de vraag of het management voldoende begrip voor de dilemma’s die op de werkvloer spelen, zegt 53,4 procent onvoldoende begrip te ervaren en 24,2 procent stelt geen begrip te voelen vanuit het management.

Jong: ,,De regeldruk neemt toe. Bij veel organisaties worden bedrijfsplannen opgemaakt aan de hand van ingewikkelde rekenmodellen en uitgebreide spreadsheets. Maar men gaat voorbij aan de werknemers en wat zij kunnen inbrengen. Op die manier voelen zij zich ook ondergewaardeerd: er wordt niet zomaar op vertrouwd dat ze hun werk kunnen en goed doen, ze moeten allerlei formulieren invullen om dat te bewijzen.’’

Het veelvuldig gebruik van managementjargon op de werkvloer is veel leden een doorn in het oog. Twee op de drie geeft aan zich te storen aan termen als ‘empowerment', ‘finetunen’ en ‘aanvliegen'. Slechts 1,2 procent zegt zich geïnspireerd te voelen door dit taalgebruik.

Maar ook FNV-leden in leidinggevende posities worstelen. Van hen zegt 47,7 procent zich dagelijks klemgezet te voelen tussen wat meerderen van hen eisen en wat hun medewerkers op de werkvloer uit kunnen voeren. Voor 40 procent is dit regelmatig het geval. Op de stelling ‘ik overvraag mijn personeel’ antwoordt 46,2 procent ‘regelmatig’ en 23,1 procent 'dagelijks'.

Voor 67,6 procent van de ondervraagden is de grote mate aan bureaucratie binnen de organisatie weleens reden geweest om ander werk te overwegen. 8,1 procent heeft het woord al bij de daad gevoegd en is op zoek gegaan naar een andere werkkring (en heeft die eventueel al gevonden).

Sectoren als de zorg kenmerken zich door een personeelstekort, maar tegelijkertijd ook een grote uitstroom van personeel. Volgens Jong is er een vicieuze cirkel ontstaan. ,,Je hebt oplopende werkdruk door een tekort aan personeel, onvrede bij werknemers die vervolgens stoppen, waardoor het tekort aan mensen alleen maar groter wordt.’’

Het keren van het tij is volgens Jong niet alleen de verantwoordelijkheid van de werkgevers. ,,We hebben het ooit als maatschappij een goed idee gevonden om bijvoorbeeld de zorg te privatiseren, maar dat heeft er ook toe geleid dat de zorg zo goedkoop en efficiënt mogelijk moeten worden, en dat de druk op werknemers toeneemt. Wij allemaal moeten ons afvragen of we dit wel willen.’’  

Bekijk ook: Nee zeggen tegen werkgever of baas kan lastig zijn. Dit zijn de tips van Charlotte van ‘t Wout:

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!