Zo bouw je slim spaargeld op - ook met een bescheiden salaris

Volgens een onderzoek van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting heeft bijna 30 procent van de mensen niet genoeg geld gespaard om twee maanden zonder inkomen te kunnen. Dat beaamt Wim Jansen van L1NDA, een platform voor horecaplanning en uitzendbureau. ,,De gemiddelde horecamedewerker heeft een buffer van minder dan 2500 euro. In coronatijd hebben velen hun spaargeld moeten aanspreken, terwijl ze in het zomerseizoen normaal gesproken veel kunnen verdienen.’’

René Oosterveer van Budgetcoach helpt mensen met financiële problemen. Budgetcoaches worden bijvoorbeeld ingezet door hypotheekverstrekkers bij betalingsachterstanden. ,,Budgetteren voor je huishouden leer je niet op school. Onderschat niet hoeveel stress geldproblemen met zich meebrengen. Je slaapt slecht, het heeft impact op werk, etcera. Uit onderzoek blijkt dat je IQ zelfs tijdelijk met wel 13 punten kan dalen.’’

Deze tips helpen verstandiger met geld om te gaan:

1. Creëer overzicht
Oosterveer: ,,Dit is altijd de eerste stap. Wat komt erin, wat gaat eruit? Heel veel mensen missen maandelijks een overzicht en schrikken als ze zien hoeveel ze uitgeven aan boodschappen. Misschien kun je naar een andere winkel? Hetzelfde geldt voor kleding; ik hou van de uitverkoop! Het is een sport om korting te scoren en je bespaart veel geld. En ben je 150 euro per maand kwijt aan roken? Dat kan het laatste zetje zijn om te stoppen.’’

Jansen: ,,Zonder overzicht is het lastig keuzes maken. Wij bieden in onze app tips van Nibud om daarbij te helpen.’’

2. Bepaal een budget
Oosterveer: ,,Pin je ‘weekbudget’, dan heb je letterlijk in de hand hoeveel je uitgeeft. Sinds corona vragen winkels vaker contactloos te betalen; zet je weekgeld nu bijvoorbeeld op een aparte rekening.’’

3. Stel een doel
Oosterveer: ,,Zorg voor een concreet spaardoel, dat geeft motivatie. Nibud raadt aan een aantal maandsalarissen apart te zetten als buffer.’’

Jansen: ,,Soms zijn er onvoorziene uitgaven, die snel moeten worden betaald. Denk aan een wasmachine die kapot gaat of een fiets die wordt gestolen. Daarvoor is het verstandig wat te sparen. Om onze flexwerkers in deze tijd tegemoet te komen, kunnen ze voortaan aan het eind van de werkdag direct tot 40 procent van hun verdiende geld opnemen. Dat geeft ademruimte, maar er blijft genoeg over om financiële problemen aan het eind van de maand te voorkomen.’’

4. Denk na over je dienstverband
Kijk niet alleen naar de hoogte van je loon, maar ook op hoeveel je in de praktijk overhoudt. Een freelance dienstverband levert in sommige gevallen een flink hoger uurloon en meer vrijheid op, maar geven ook andere bijkomende kosten dan werken in loondienst. Jansen: ,,Vijftien euro per uur verdienen als zzp’er in de horeca klinkt leuk, maar wat blijft er van over? Het vraagt veel verantwoordelijkheid om eigen baas te zijn. Je moet potjes opzij zetten voor btw, arbeidsongeschiktheid- en aansprakelijkheidsverzekeringen, pensioen, ziektekosten, vakantiegeld, loonbelasting....’’ Voor welk dienstverband je ook gaat, zorg dat het een weloverwogen keuze is.

5. Wees geen struisvogel
Oosterveer: ,,Er is veel schaamte over financiële problemen. Of mensen denken: ‘morgen gaat het beter’. Maar dat gaat niet vanzelf. Veel mensen zien zelf niet wat ze anders kunnen doen, daar kan een budgetcoach bij helpen. Het is trouwens geen beschermd beroep, let er dus op dat iemand een diploma schuldhulpverlening heeft.’’

Wat gebeurt er eigenlijk met het spaargeld dat we aan de bank toevertrouwen? Econoom dr. Kellie Liket legt het uit: