Moslim en queer: ja, dat kan

Amersfoorter Gazi Duran - een vrolijke, welbespraakte Turkse Nederlander - is sinds een jaar bestuurslid van stichting Maruf, een internationale organisatie die opkomt voor de acceptatie van LHBTI-moslimjongeren. Vanwege zijn inspanningen kreeg hij de Derk Koetje Award.

,,Ik ben daar heel blij mee. Deze prijs stimuleert mij om me ook op lokaal niveau in te zetten voor LHBTI-moslimjongeren.'' Er is nog veel werk te verzetten, vertelt Duran. ,,Moslimjongeren die uit de kast komen, lopen soms grote risico's. Ze kunnen verstoten of lastiggevallen worden. Er zijn gevallen van eerwraak bekend en ook in Nederland wordt conversietherapie aangeboden om homo's weer 'hetero te maken'. Gelukkig accepteren ook veel ouders de keuze van hun kind wel. Van tevoren is het niet altijd goed in te schatten hoe ze zullen reageren. Homoseksualiteit is geen bespreekbaar onderwerp.''

Het is daarom veel te makkelijk als autochtone Nederlanders een homoseksuele moslim adviseren om uit de kast te komen, vindt Duran. ,,Soms bestaat bij queer-moslims niet eens de hoop dat ouders of familieleden hun geaardheid zullen accepteren. In dat geval is het soms beter om in de kast te blijven. We noemen dat: coming-in. Je moet eerst jezelf accepteren. Zo kom je in de kast. Pas daarna kun je eruit komen. Het belangrijkste is dat je een aantal mensen in je omgeving hebt waarmee je over het onderwerp kunt praten, als je het thuis niet kan bespreken. Als een queer-moslimjongere wel uit de kast durft te komen, is dat natuurlijk mooi.''

Veel queer-moslimjongeren hebben het gevoel dat ze moeten kiezen tussen hun geloof en hun seksuele geaardheid, zegt Duran. Volgens hem is dat niet nodig. ,,De islam en homoseksualiteit gaan prima samen, zegt hij. ,,De Koran spreekt zelfs niet eens over homoseksualiteit. In het verhaal van Lot wordt seksueel contact tussen mannen veroordeeld, maar dat is in een setting van verkrachting.  Door sommige mensen wordt homoseksualiteit teruggebracht tot seks tussen mensen van hetzelfde geslacht. Maar homoseksualiteit heeft ook te maken met liefde en identiteit.''

Barbies
Als klein kind wist Duran al dat hij anders was dan andere kinderen. ,,Ik speelde veel met zeemeerminnen en barbies. In het begin had ik niet door dat dat apart was, maar mensen vonden het nodig om mij dat te vertellen. Ik snapte er niks van. Rond mijn tiende merkte ik dat ik jongens aantrekkelijker vond dan meisjes, al had ik nog steeds het beeld dat ik later zou gaan trouwen met een vrouw en kinderen zou krijgen. Een ander wereldbeeld kende ik niet.''

Hij wist niet wat hij aan moest met zijn gevoelens. ,,Ik voelde me schuldig tegenover mijn ouders en familieleden. Ik dacht: jullie geven mij een goede opvoeding, betalen mijn opleiding en hebben het beste met mij voor. Maar ik kan niet waarmaken wat jullie willen. Ik zal nooit trouwen met een vrouw en kinderen krijgen. Ik voelde me slecht en minderwaardig.''

Op zijn vijftiende kwam Duran uit de kast. ,,Ik maakte mijn ouders midden in de nacht wakker en zei: ik moet jullie iets vertellen. Ik ben niet wie jullie denken dat ik ben. Ik val op jongens. Ze vroegen me wat ik bedoelde en ik legde uit dat ik meisjes niet aantrekkelijk vond. Het bleef even stil. Toen zei mijn vader: ,,Wie of wat je ook bent. Jij zult altijd mijn kind blijven. Ik zal altijd van je houden.'' Een heel bijzondere reactie. Wel waren ze in shock. In hun ogen word je homo als je geen goede opvoeding hebt gehad, als je ouders tekort zijn geschoten. Ze wisten er niks van af en gaven zichzelf de schuld. Ze waren ook bang dat mij wat ergs zou overkomen. Dat ik mishandeld zou worden of hiv op zou lopen. Maar ze steunden me wel.'' Duran vertelde ook zijn vrienden en familieleden over zijn geaardheid. Al snel wist iedereen die hij kende in zijn toenmalige woonplaats Harderwijk dat hij homoseksueel is. Kort daarna werd hij door een groep (vooral witte) jongens lastiggevallen, gepest en in elkaar geslagen. ,,Ik hield het allemaal voor mezelf . Ook deed ik geen aangifte. Ik wist niet eens dat het strafbaar was.''