Amsterdamse zzp’ers vragen massaal bijstand aan: ‘Het pakket is netjes’

Sean Gascoigne (31) werkt als stage manager bij poppodium Melkweg. Sinds door de coronamaatregelen alle concerten zijn afgelast, zit hij helemaal zonder werk. “Dat zal zeker drie maanden zo blijven. Ik heb gelukkig wat spaargeld, dus ik ben niet direct in paniek.” Hoewel hij het nog niet heeft gedaan, gaat hij zeker aanvullende bijstand aanvragen. “Ik vind het fantastisch dat er eindelijk een regeling is waarbij ook aan zzp’ers wordt gedacht. Dat was wel eens anders.” 

Industrieel ontwerper Ferry Vermeulen (41) vroeg vorige week direct bijstand aan op de website van de gemeente. Als zzp’er schrijft hij technische documentatie en handleidingen, ‘maar dat ligt nu goed op zijn gat’. “Lasersnijmachines uit China worden niet meer geïmporteerd, dus is er ook geen handleiding nodig.” Hetzelfde geldt voor producten met grondstoffen uit Noord-Italië. “Dan is het fijn als de overheid financiële steun aanbiedt.”

In verschillende gemeentes zijn inmiddels online loketten geopend waar zzp’ers een aanvraag kunnen doen voor een aanvulling op hun inkomen, als dat instort door de coronacrisis. Amsterdam publiceerde vorige week een aanmeldformulier en heeft tot nu toe 13.495 aanvragen binnen. Ter vergelijking, in heel 2019 waren dat er 2200. 

“We werken keihard om deze week te beginnen met uitbetalen,” laat een woordvoerder weten. “We kunnen niet iedereen direct uitbetalen, dat gebeurt op volgorde van aanmelding.” Wel wordt iedereen geholpen die dat nodig heeft. Als het moet, kan Amsterdam snel extra geld lenen zodat er niet gewacht hoeft te worden op geld vanuit het Rijk. De aanvankelijke problemen met het aanmeldformulier zijn opgelost.

In Amstelveen moeten zzp’ers nog even op geld wachten. Het loket waar zij bijstand kunnen aanvragen ging dinsdagmiddag pas open. Daarna duurt het nog wel vier weken voordat ze de aanvulling op hun inkomen krijgen. “Normaal duurt de afhandeling van een aanvraag dertien weken, dus vier is al veel sneller, maar het gaat wel even duren omdat we het heel druk hebben,” zegt een woordvoerder. Amstelveen kreeg al wel zo’n 600 e-mails van zzp’ers die financiële ondersteuning wilden aanvragen, zonder dat het formulier online stond.

De regeling in het kort: elke zzp’er van wie de inkomsten zijn weggevallen door het coronavirus, kan bij de gemeente financiële bijstand aanvragen. De hoogte is afhankelijk van het inkomen en de huishoudsituatie. Voor een alleenstaande is dat minimaal zo’n 1000 euro netto per maand, voor een gezin kan dat oplopen tot maximaal 1503 euro. De uitkering is een gift, geldt voor drie maanden en er wordt niet getoetst op de levensvatbaarheid van het bedrijf of het inkomen van een partner.

De exacte voorwaarden worden hoogstwaarschijnlijk woensdag officieel gepresenteerd door het ministerie van Sociale Zaken. “Het is dus te vroeg om te zeggen over hoeveel aanvragen er precies zijn en waar zzp’ers tegenaan lopen,” zegt voorzitter Maarten Post van ZZP Nederland. “Wij openen morgen een hulplijn voor zzp’ers. Wij hebben nu wel het vermoeden dat er meer dan 100.000 aanvragen zullen komen.”

Industrieel ontwerper Vermeulen vindt het pakket ‘netjes’. Alleen het online aanmelden ging niet zo soepel; het formulier kwam telkens leeg terug als hij het probeerde te verzenden. “Bovendien hoorde ik gisteren op het nieuws dat ze in Rotterdam deze week al beginnen met betalen, terwijl ik nog niets gehoord had. Het is raar dat er zulke verschillen tussen gemeenten zijn. Maar inmiddels heb ik een e-mail van de gemeente dat ze me binnen vier dagen terugbellen. Ik wacht het nog even af.” 

De ontwerper heeft gelukkig ‘een buffertje’ maar gaat er ondanks de extra bijstand wel in inkomen op achteruit. “Ik wilde net mijn arbeidsongeschiktheidsverzekering regelen, maar dat is 400 euro per maand. Dat kan nu dus niet meer. En ik wacht ook nog even met het regelen van mijn pensioen.”

Gascoigne heeft geluk dat hij antikraak woont en daardoor met een minimum aan inkomen kan rondkomen. “Ik heb een buffer, maar als het langer gaat duren dan drie maanden wordt het lastig. Ik heb wel collega’s en vrienden die vermoedelijk in financiële nood komen. Zij waren op vakantie, of hadden al een rustige periode. Pas vanaf april begint het echt druk te worden, dus daar rekenden veel van mijn collega’s op. Dat werk valt nu weg.” 

Echt zorgen maakt Gascoigne zich nog niet. “Als ik weet dat ik het coronavirus heb gehad, ga ik misschien wel bijklussen als postbode of in een supermarkt. Daar is alle hulp nodig. Dan doe ik nog iets goeds.” 

De aanvullende uitkering geldt voorlopig voor drie maanden, tot 1 juni. Of alle problemen dan opgelost zijn, is nog maar zeer de vraag.  Gascoigne: “Bovendien staan grote bands niet opeens vanaf 2 juni weer bij ons op het podium, dat gaat nog wel wat langer duren. Dus of ik na 1 juni wel werk heb, blijft onzeker.” 

Vermeulen heeft vertrouwen in de toekomst. “We redden het wel, drie maanden is een mooie periode. Ik vertrouw op mijn eigen creativiteit om dan iets nieuws te hebben bedacht. Het is genoeg tijd voor iedereen om goed na te denken over een nieuw plekje in een nieuwe economie.”