In de kerk heb je een gezegde dat luidt dat de voorganger een 'voorbijganger' is. Dat geldt nu ook voor dominee Marleen Blootens (35), want na vijf jaar gaat ze de Elthetokerk in de Javastraat verlaten. Blootens vertrekt naar de Rotterdamse gemeente Overschie. Daar wachten een grotere kerk en een locatie dichter bij het werk van haar echtgenoot, die in Den Haag werkt. 

"Ik denk dat het gezond is om na enkele jaren te gaan," zegt Blootens. "Als dominee ben je te gast bij een gemeente. Ik ben in de Javastraat begonnen en het is goed om mezelf opnieuw uit te vinden."

Blootens begon op haar dertigste als dominee in de protestantse Elthetokerk. Het is een actieve gemeente met, net zoals Blootens zelf, opvallend veel jonge leden. Maar ook veel niet- of anders-gelovigen weten de Elthetokerk te vinden.

Elke woensdag komen buurtbewoners langs die hulp nodig hebben, bijvoorbeeld bij het doen van boodschappen. Er is een spelinloop voor ouders met jonge kinderen, een breiclub en de meneer die koffie schenkt na de dienst op zondag is niet gelovig, maar komt voor de gezelligheid.

Verbindende factor
Dat laatste is meteen het lastige aan de situatie. De Elthetokerk is een verbindende factor in de zeer diverse ­Indische Buurt, maar op de lijst van betalende leden staan nog geen honderdvijftig namen. Om een nieuwe dominee te kunnen benoemen, moet de kerk aan de koepelorganisatie - de Protestantse Kerk Amsterdam - laten zien dat ze vitaler is dan dat. 

Het is de reden dat vorige maand een brief de deur is uitgegaan naar buurtbewoners die geregistreerd staan als protestants, legt diaken Karel Lichtendonk (34) uit. Erin staat een oproep zich te registreren als betalend lid. 

"Wij zijn een kerk die, tegen de landelijke trend in, jonge mensen trekt," zegt Lichtendonk. Hij noemt als voorbeeld de woongemeenschap die in de appartementen boven de kerk woont. De bewoners wonen er voor een relatief lage huurprijs en helpen in de kerk en de buurt.

Uitbreiden van de gemeente
Lichtendonk: "We zijn van oudsher een gemeente waar weinig heel rijke mensen wonen. Bij het aanstellen van een nieuwe dominee wordt wel gekeken naar de draagkracht van zo'n gemeente." 

Lichtendonk - hij was zelf ook niet aangemeld als betalend lid - is een van de 'verkenners' die een profielschets voor de nieuwe dominee maken. Hij hoopt de Protestantse Kerk Amsterdam ervan te overtuigen een opvolger aan te stellen voor hetzelfde aantal uren als Blootens. Zij vult nu 0,8 fte. "Minder moet het ook niet worden," zegt Blootens zelf. "Er is genoeg te doen in deze buurt." 

Zestigplus
Zelf denkt ze dat haar opvolger druk zal zijn met het uitbreiden van de gemeente. "Ik ben de afgelopen vijf jaar bezig geweest met de kerk van binnen te verstevigen en op te bouwen. De persoon na mij zal echt de dominee van de hele Indische Buurt moeten worden. Volgens mij is daar ook behoefte aan in de wijk. Er zijn veel mensen hier op zoek naar zingeving en betekenis."

Blootens wacht ondertussen in Overschie een klassiekere kerk dan die in de Javastraat. Haar nieuwe toehoorders zijn voornamelijk zestigplus.

"Ik heb de opdracht gekregen om in Overschie te vernieuwen. Ik vind het spannend, want het wordt heel anders. De Elthetokerk is informeel en een beetje gek. Alles loopt hier door elkaar heen. Maar in de basis is het natuurlijk hetzelfde. Je helpt mensen nog steeds bij het zoeken naar God."