De Hemwegcentrale in het Westelijk Havengebied. © anp

Hemwegcentrale moet in 2024 dicht

De Hemwegcentrale gaat eind 2024 dicht. Minister Eric Wiebes (Economische Zaken) maakt een wet die de twee oudste Nederlandse kolencentrales verplicht voor 2025 te sluiten of over te stappen op brandstoffen die minder broeikasgassen uitstoten.

Door: ANP/Het Parool 18-05-18, 14:49 Laatste update: 20:17

Nuon, de eigenaar van de kolencentrale in de Amsterdamse haven, respecteert de beslissing van Wiebes. Vanochtend is het personeel van de Hemwegcentrale geïnformeerd.

Voor de tweehonderd medewerkers was het geen goed nieuws. "Maar ze ook wel erg blij dat nu eindelijk duidelijkheid is na een discussie die meer dan twee jaar heeft geduurd," aldus een woordvoerder van Nuon.

"Dit is zeker niet het einde van OBA", zegt directeur Harm Winkeler van de bulk terminal. De kolen van OBA gaan nu voor 20 procent naar de Hemwegcentrale. De rest gaat naar Duitsland. OBA richt al een deel van het terrein in op de overslag van agrarische bulkstoffen, vooruitlopend ook op de jaren na 2030, als kolen in de Amsterdamse haven uit den boze zijn. "Twintig procent is fors. De tijd zal leren wat het effect is op ons."

Nuon deed de overheid eerder het voorstel om de Hemwegcentrale per 2020 te sluiten. Maar daarvoor vroeg het energiebedrijf wel een vergoeding van 55 miljoen euro, 10 tot 15 miljoen om de centrale te ontmantelen en de rest voor een afvloeiingsregeling van het personeel. Minister Wiebes zei vanmiddag dat van compensatie geen sprake kan zijn. Omdat de oudste kolencentrales tot 2024 openblijven hebben de energiebedrijven genoeg tijd om hun investeringen terug te verdienen, vindt hij.

In het regeerakkoord was al aangekondigd dat alle kolencentrales in 2030 dicht moeten. Net als de Hemwegcentrale moet de Amercentrale in Geertruidenberg eind 2024 dicht. Drie jongere kolencentrales met een hoger rendement mogen tot begin 2030 openblijven.

Geen optie
Theoretisch mogen de kolencentrales overigens openblijven, als ze maar een andere brandstof gaan verstoken om energie op te wekken. Maar Nuon geeft al aan dat dit voor de Hemwegcentrale geen optie is.

Dat de centrale tot eind 2024 openblijft geeft Nuon meer tijd om personeel om te scholen. Ook zal er meer natuurlijk verloop zijn, van centralemedewerkers die net voor hun pensioen zitten. Verder kan de centrale dus nog wat jaren elektriciteit opwekken. Het maakt de sluiting een minder bittere pil voor Nuon. "Er is anders besloten. Wij respecteren dat," zegt de woordvoerder.

Dat de Hemwegcentrale tot eind 2024 openblijft is dan weer een teleurstelling voor de milieubeweging. "Dat is rijkelijk laat," zegt Faiza Oulahsen van Greenpeace. "We hadden goede hoop dat Wiebes de kolencentrales eerder zou sluiten. "De twee oudjes had hij makkelijk in 2020 kunnen sluiten."

Het is volgens Greenpeace nu maar de vraag of Nederland gaat voldoen aan het vonnis in de klimaatzaak van Urgenda om de uitstoot van broeikasgassen in 2020 een kwart lager dan in 1990 te krijgen. Het sluiten van alle kolencentrales zou de Nederlandse CO2-uitstoot in 2020 in een klap met 9 procent laten dalen, onderstreept Oulahsen.

Geen onderwerp van gesprek
Voor verdere terugdringing van de uitstoot is het nu wachten op de onderhandelingen voor een klimaatakkoord met vertegenwoordigers van onder meer het bedrijfsleven en de milieubeweging. Daarbij zijn de kolencentrales en het besluit van vandaag volgens Wiebes geen gespreksonderwerp meer. Nuon wil het terrein van de Hemwegcentrale overigens wel houden. Het is voor altijd in erfpacht gegeven en
Nuon wil het graag gaan gebruiken voor de opwek van duurzame energie, uit bijvoorbeeld zonnepanelen, windmolens of biomassa.

Maar dus niet in de bestaande elektriciteitscentrale. Het meestoken van biomassa is in het verleden weleens onderzocht voor de Hemwegcentrale, maar Nuon acht biomassa meer geschikt voor het opwekken van warmte. Dat geeft meer rendement, volgens Nuon. "Wij willen naar een fossielvrije energievoorziening binnen een generatie. Daar gaat de sluiting van de Hemwegcentrale fors aan bijdragen."

Onder het motto 'Wij willen #Hemweg' werd vorig jaar een crowdfundingsactie gestart om de omstreden Hemwegcentrale dicht te krijgen.

Verschillende partijen waren bereid om vijf miljoen euro op tafel te leggen, waaronder de gemeente Amsterdam. Eigenaar Nuon wees het voorstel echter af en wilde alleen praten met het kabinet over sluiting van de centrale. Vanwege de plannen in het regeerakkoord, besloten de initiatiefnemers achter 'Wij willen #Hemweg' hun actie te staken.