Hij heeft nu grip op zijn nieuwe leven: ‘Voor mijn zoon ben ik uit de drugswereld gestapt’

“Het is nooit aangenaam om over een rottijd te praten, maar het is fijn om te weten dat met de jaren betere tijden zijn aangebroken.” Rick de Heus (43) leidde tot zijn 25ste een bewogen leven in de Amsterdamse onderwereld. Hij verkocht drugs, en was daarnaast niet vies van het nuttigen van zijn eigen handelswaar. “Jarenlang heb ik geracet, ging ik om met junks en shitty people. Ik heb adhd, daarom kon ik zo lang in een absurd tempo doorgaan, terwijl anderen allang waren omgevallen.”

Dat De Heus naar de ‘donkere kant van het leven’ trok, is niet verwonderlijk, gezien zijn jeugd. Als druk jochie werd hij bij gebrek aan de juiste begeleiding als onhandelbaar bestempeld en naar een internaat in Santpoort gestuurd. Hij had een broertje dood aan de strenge huisregels en bracht meer tijd buiten dan binnen door.

“Ik ben door de straat grootgebracht, was op jonge leeftijd mijn eigen baas. Ik moest wel, niemand nam verantwoording. Zo rolde ik de criminaliteit in.” Naar school ging hij nauwelijks, een eigen huis had ie niet. “Ik heb praktisch mijn halve leven een zwervend bestaan geleid.”

Door de komst van een zoon – De Heus was toen 25 – begreep de kersverse vader dat er iets moest veranderen. En toen hij vervolgens naar eigen zeggen onterecht een gevangenisstraf moest uitzitten, kwam dat besef extra hard aan. “Ik had verantwoordelijkheden als vader. Hij mocht mij niet dealend en gebruikend zien.”

De erkenning dat hij zijn leven moest beteren, ging gelijk op met het falen van zijn lichaam. De jaren als drugsdealer en -gebruiker hadden hun sporen achtergelaten. Hij kreeg hartritmestoornissen en moest vier keer onder het mes, met de nodige complicaties. “Het was kantje boord. In het ziekenhuis zag ik engelen naast mijn bed. Nu weet ik: het had weinig gescheeld of ik was er niet meer geweest.”

Maar zijn leven zoals De Heus dat altijd gekend had vaarwel zeggen, was geen kattenpis. Totdat er in een avondwinkel een ‘soort Jezusfiguur’ op hem afkwam en hem vanuit het niets zei dat hij nog één kans had. “‘Het is nog niet te laat,’ zei die man, en toen liep hij de winkel weer uit.” Nu lacht De Heus om deze wonderlijke ontmoeting, maar destijds viel het kwartje.

Met hulp van de maatschappelijke organisatie HVO-Querido kreeg De Heus beetje bij beetje grip op zijn nieuwe leven. “Het was wel wennen. Door al die jaren in mijn eentje was mijn vertrouwen in instanties nogal afwezig. Het duurde even voordat ik de juiste mensen op mijn pad vond, en toeliet.”

Via HVO-Querido kreeg hij een woning toegewezen, een huis dat sinds een aantal jaar vol staat met verfdoeken en muurschilderingen. Want met zijn vertrek uit de criminaliteit heette De Heus een nieuwe hobby welkom. “Schilderen is een belangrijke uitlaatklep voor me geworden. Als ik een tijdje niet schilder, merk ik dat in mijn lijf en hoofd.” Hij werkt met acryl, gaat het liefst groots te werken, want dan ‘kun je echt losgaan’. Wekelijks bezoekt De Heus kunst­atelier De Opstap (zie kader).

Vanwege zijn wankele gezondheid kan De Heus niet werken en krijgt hij een uitkering. Hij is trots op zijn 19-jarige zoon, die aan de weg timmert als rapper. “Als hij echt groot wordt, wil ik zijn manager worden.” Voor nu houdt De Heus zichzelf zoet met het aanleren van een gezonde levensstijl. “Ik overweeg vegetariër te worden, moet je nagaan!”

Een elektrische fiets zou hem de mogelijkheid bieden naar buiten te gaan en tochten te maken. Een gewone fiets put hem uit. Hij is van het aanvullend openbaar vervoer afhankelijk, en hoewel hij geen slecht woord over de RMC-chauffeurs wil horen, past deze vorm van afhankelijkheid niet bij hem. “Ik zie die elektrische fietsen soms voorbijschieten, drie keer trappen en ze zijn in de volgende straat. Wat een geweldig gevoel moet dat zijn.”