In memoriam: van deze Amsterdammers namen we afscheid in 2020

Een leven lang verstoten, vernederd, verguisd en in elkaar geslagen om zijn seksuele geaardheid. Saïd Zankoua, 30 jaar jong pas, overleed aan de gevolgen van epilepsie, waar hij sinds een ernstige mishandeling in 2011 aan leed.

Een lieve jongen in het lijf van een bodybuilder. Bas van Wijk (24) deed geen vlieg kwaad, maar als het moest, stond hij pal voor zijn groep. Precies dat werd hem op een steiger in de Oeverlanden fataal.

De geboren Amsterdammer en acteur Aart Staartjes was van vele markten thuis, maar zal vooral de herinnering ingaan als de mopperende Meneer Aart uit Sesamstraat.

Vrijheid, het leven en de dood: Jos Hogenbirk wist grote onderwerpen behapbaar te maken voor de leerlingen van het 4e Gymnasium in West. De geliefde filosofiedocent overleed op 48-jarige leeftijd aan de gevolgen van kanker. 

Tessie Pessers (31) overleed toen een vrachtwagenchauffeur haar op de fiets te laat zag. Ze was een getalenteerd designer met een enorme wilskracht, vertellen haar nabestaanden.

Zangeres Liesbeth List verrijkte ons land met een schat aan onvergetelijke liedjes. Solo of samen met zielsverwant Ramses Shaffy.

Het bestaan van theatermaker, ondernemer en rolstoelbasketballer Marc de Hond werd gedomineerd door ziekte. Het maakte van hem geen nukkig mens, maar een optimistische levenskunstenaar.

Met Wim Suurbier is weer een Ajaxicoon uit het legendarische elftal van de jaren zeventig heengegaan. Een van de beste voetballers van zijn tijd, financieel minder succesvol.

In de wereld van de eigentijdse gecomponeerde muziek was Reinbert de Leeuw goedbeschouwd de enige Bekende Nederlander. De Leeuws muzikale bevlogenheid en de manier waarop hij over muziek sprak, had manische trekjes. Hij kon niet anders: muziek was zijn alles.

In de jaren zestig en zeventig maakte Frits Flinkevleugel als gehaaide verdediger furore bij voetbalbolwerken DWS en FC Amsterdam. Als sigarenboer versloeg hij Chelsea en Inter. 

Aan een leven zonder voetbal moest Tonny Bruins Slot nog niet denken, vertelde hij in 2017 op zijn zeventigste verjaardag. Ondanks gezondheidsproblemen bleef de ‘meesterscout’ dan ook analyses van tegenstanders van Ajax maken. 

Onder leiding van Jack Cohen veranderde de Zeedijk van een criminele schandvlek in een pareltje van de stad. 

Toen Henk Ras in 1968 naar Noord verhuisde werd hij voor gek verklaard. Maar de psychiater bleef en ontpopte zich tot de stuwende kracht achter het historische Museum Amsterdam Noord.

Socioloog en antropoloog Lodewijk Brunt overleed op 78-jarige leeftijd. Hij was hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam en medewerker van Het Parool.

Voor Jeroen Hangx waren twee dingen in het leven echt belangrijk: lief zijn voor iedereen en genieten. De wetenschap dat hij niet oud zou worden, weerhield hem daar nooit van. Hij werd 31 jaar.

‘Legendarisch’, zo werd de avondwinkel Holland-België van Monnie Valvekens genoemd. Maar het was de uitbater zelf die de zaak in de Plantage- en de Weesperbuurt maakte tot een fenomeen, waar Ramses Shaffy graag een wijntje dronk voor de deur. Valvekens overleed op 86-jarige leeftijd. 

Julius Vischjager mocht veertig jaar lang de laatste vraag stellen aan de premier. Volstrekt onnavolgbaar was hij, maar ook geliefd. Hij verdronk op 83-jarige leeftijd in de Ringvaart.

Jan Karel Kleijn draaide house in de Roxy en pionierde op het internet. De Amsterdammer kwam om het leven bij een motorongeluk op de Filipijnen.

Frank Kramer, die op 73-jarige leeftijd is overleden, was een man van veel talenten. Hij voetbalde op niveau, presenteerde op televisie, becommentarieerde voetbalwedstrijden én gaf beleggingstips.

Dieren vertederen, zei reclameman Ton Vergouw in 1997 tegen het Algemeen Dagblad. Daarom worden zij in de reclame gebruikt, én om hun symbolische waarde. ‘Je hebt niet voor niets Olifantjenever, Pantersigaren en Zwarte Kipadvocaat.’

Cor Sijne was altijd in de sportschool te vinden. Daar overleed hij op 67-jarige leeftijd aan een hartaanval. ‘Hij stoomde je klaar voor de harde maatschappij.’

Erwin Brugmans trok zich het leed van de wereld aan. Hij was een ‘vredesduif’ die een samenleving van verbroedering en gelijkheid voor zich zag. De Joodse Amsterdammer zette zich in voor het Joods-Marokkaans Netwerk, economische hulp aan boeren in Afrika en de opvang van Syrische vluchtelingen.

Hij opereerde bij voorkeur op de achtergrond, maar zijn invloed was groot op de gemeenschap. Desiré Holwijn, beter bekend als Pa Bollie, was een van de grote Afro-Surinaamse kwartiermakers in de Bijlmer. 

De Joods-Amsterdamse Betty Goudsmit-Oudkerk redde als achttienjarige samen met anderen in de oorlog honderden Joodse kinderen van deportatie. Ze overleed op 96-jarige leeftijd, als een van de laatste getuigen van het verzet rond de Hollandsche Schouwburg.

Het leiden van uitvaarten was niet zijn vak, maar zijn roeping. Johan Degenkamp, beheerder van begraafplaats Sint Barbara, wist uit het hoofd waar iemand zijn laatste rustplaats had gekregen. Bijna vijftig jaar verzorgde hij ‘zijn’ begraafplaats.

Al op 9-jarige leeftijd voerde Erik van Bruggen zijn eerste campagne. Althans, zo noemde hij het zelf op de website van zijn met Lennart Booij en Alex Klusman opgezette campagnebureau BKB. Op Texel, waar hij opgroeide, ging hij langs de deuren voor handtekeningen tegen het doodknuppelen van babyzeehondjes.

Jeroen van Berkel was eind jaren negentig barman in café Tomeloos aan de Overtoom. Een grote man met een grote lach en een groot hart, die een strak biertje tapte, met iedereen een praatje maakte en de verjaardagen van de vaste klanten uit zijn hoofd kende.

In Santa Monica is op 65-jarige leeftijd de Amerikaans-Nederlandse gitarist Eddie van Halen overleden. De in Amsterdam geboren Van Halen koppelde grote virtuositeit aan typisch Amerikaans entertainment.

Uitgever en literatuurrecensent Martin Ros was een zeldzaam enthousiaste liefhebber en propagandist van het boek in al zijn verschijningsvormen. Hij overleed aan de gevolgen van het coronavirus. 

‘Met Hansje van Kasbergen, tolk Spaans.’ Ook al had Hansje van Kasbergen met haar 75 jaar al lang de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, nog altijd was dit haar voicemail.

Iedereen verklaarde haar voor gek, maar Anke Kuijpers zag meer dan veertig jaar geleden een markt in oude bladmuziek en begon op haar 27ste Opus 391. Zolang het kon, zou ze doorgaan met haar muziekmagazijn.

Lies Saelman droeg haar bijnaam, ‘de burgemeester van Sloten’, met trots. Tot het laatst hield ze zich bezig met het welzijn van anderen. Ze overleed na een coronabesmetting.

Marktkoopman Willem Ekelschot stond niet bekend als een makkelijke man, maar was desondanks toch geliefd. Terwijl hij op het punt stond aan een nieuw avontuur te beginnen, overleed hij onverwachts op 59-jarige leeftijd.

Ze werd ‘de moeder van Atrium’ genoemd. Marina Landwehr, cafébazin van de UvA, hielp generaties studenten door hun scriptietijd heen. 

Volkshuisvester Jeroen van der Veer (1964) had zijn hart verpand aan Amsterdam. De stadsgeograaf overleed aan de gevolgen van darmkanker.