Ministerie trekt zes miljoen euro uit voor onderzoek naar naziroofkunst
NieuwsHet ministerie van OCW wil meer vaart maken met het herkomstonderzoek naar naziroofkunst. Ook wil het nazaten van getroffen families actief benaderen om geroofde kunstwerken bij hen terug te krijgen. Het ministerie stelt hiervoor de komende vier jaar anderhalf miljoen euro per jaar beschikbaar.
Dit maakte demissionair minister Ingrid van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) donderdagochtend bekend tijdens een online bijeenkomst over twintig jaar Nederlands restitutiebeleid.
“We moeten actiever op zoek gaan naar de rechthebbenden. Er zijn inmiddels betere technieken om de herkomst van geroofde kunst te onderzoeken. Ook zijn de archieven toegankelijker geworden,” aldus Van Engelshoven.
Er komt een centraal informatiepunt om het indienen van verzoeken tot teruggave van naziroofkunst laagdrempeliger te maken. “We nodigen mensen uit informatie te delen zodat het proces van teruggave sneller verloopt. Meld het ons als er nog foto’s zijn van schilderijen die in de huiskamer hingen of als er nog brieven aanwezig zijn over de geroofde kunst van familieleden.”
‘Tergend lang’
Dat het soms drie jaar duurt totdat mensen een besluit ontvangen over teruggave van kunst die hun familie in de Tweede Wereldoorlog is kwijtgeraakt, door diefstal door de nazi’s of door gedwongen verkoop, vindt Jacob Kohnstamm, voorzitter van de Restitutiecommissie ‘tergend lang’. Die tijd moet terug naar hooguit anderhalf jaar, zei hij. Er liggen op dit moment twintig kwesties op afronding te wachten.
In de nieuwe documentaire Roofkunst & Restitutie die online te zien is op restitutiecommissie.nl, worden nazaten gevolgd in hun pogingen om naziroofkunst terug te krijgen.
Zo deden Bas Noordenbos en zijn zoon Boris tevergeefs een poging om het schilderij ‘Berglandschap met boomstronk’ van Jacob van Geel weer in familiebezit te krijgen. Het schilderij was aan het begin van de oorlog van hun Joodse oudoom/kunstverzamelaar Joseph Gosschalk. Na de oorlog kwam het in het bezit van de gemeente Rotterdam en belandde het in de collectie van het Museum Boijmans Van Beuningen.
Het museum stelde de familie Noordenbos zelf op de hoogte van het bestaan van het schilderij van hun oudoom. De Restitutiecommissie oordeelde echter in 2019 dat de gemeente het schilderij mocht houden.
Dit jaar werd bekend dat het Stedelijk Museum in Amsterdam het in 1940 gekochte schilderij Bild mit Häusern van Wassily Kandinsky moet teruggeven aan de erfgenamen, die sinds 2013 een juridische strijd voerden om het werk in bezit te krijgen.
Aangepaste regels
De Restitutiecommissie, een onafhankelijke adviescommissie van juristen en (kunst)historici, die claims op naziroofkunst onderzoekt, heeft sinds de oprichting in 2001 164 adviezen uitgebracht. Tachtig claims zijn volledig toegewezen en negentien claims gedeeltelijk. Er zijn in totaal 65 claims afgewezen.
Het beoordelingskader om een kunstwerk terug te geven, is inmiddels aangepast. Het belang van een museum om kunstwerken te behouden, wordt sinds kort niet meer meegewogen bij een verzoek van rechthebbenden. Verzoekers van wie eerdere claims zijn afgewezen, kunnen een nieuw verzoek tot teruggave indienen.
De Commissie-Kohnstamm, die het beleid van de Restitutiecommissie heeft geëvalueerd, oordeelde vorig jaar dat Nederland zich meer moet inspannen voor de teruggave van door nazi’s geroofde kunst. In totaal hebben 3800 kunstwerken, bekend als de Nederlands Kunstbezit-collectie, hun herkomst in de oorlog.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Pluktuin op het Museumplein voor Nationale Tulpendag, bezoekers krijgen gratis bosjes
Voor de viering van Nationale Tulpendag wordt vandaag een pluktuin aangelegd op het Amsterdamse Museumplein. In de tuin staan ruim 200.000 tulpen en iedereen mag gratis twee bosjes plukken. -
PREMIUMreconstructie
Bill en Sharona doodden twee mensen, smeten met geld en verstopten zich in dure hotels
Met het fortuin van hun eerste slachtoffer doken moordverdachten Bill en Sharona in de zomer van 2021 wekenlang onder in peperdure hotels in Amsterdam. Hun vijfsterrenvlucht eindigde met nóg een moord, recht onder de neus van de politie, die het tweetal observeerde. -
Regenachtig weekend met veel wind op komst, wel zachte temperaturen
De komende dagen staan in het teken van regen. Volgens Weeronline is het vooral zaterdag grijs en nat met veel wind. Wel de temperatuur met 9 tot 11 graden vrij zacht. -
Is mijn voorschotbedrag wel of niet aangepast naar het prijsplafond?
De overheid heeft besloten consumenten op weg te helpen met de hoge energieprijzen. Begin dit jaar is daarom het prijsplafond ingegaan, waardoor je een maximaal tarief betaalt voor energie. Betekent dit dat het voorschotbedrag nu ook is aangepast? Twee experts leggen uit hoe het zit. -
Beter Eten
Maca-poeder zou wonderen doen in de slaapkamer, maar ‘sekskroket’ werkt misschien beter
In de rubriek Beter Eten schrijft gezondheidsjournalist Tijn Elferink over wat hem opvalt op het gebied van eten en drinken. Een Peruaans poedertje zou zorgen voor een boost van je libido. Waarom je een spannende avond toch beter met een sekskroket kunt beginnen.
-
Vluchten KLM vanaf Schiphol geannuleerd vanwege staking luchthaven Berlijn
Luchtvaartmaatschappij KLM heeft vandaag meerdere vluchten vanaf Schiphol naar de luchthaven van Berlijn geannuleerd vanwege een staking op dat Duitse vliegveld. Ook KLM-vluchten van Berlijn naar Schiphol zijn komen te vervallen. -
-
-
PREMIUMeigen tuin eerst
Dit moet je weten over snoeien: ‘Bomen en struiken hebben geen voordeel bij het afhakken van ledematen’
Snoeien, stekken, planten, verpotten, zaaien en schoffelen. Tuingoeroe Romke van de Kaa helpt een handje. -
indebuurt.nl
Gebrouwen door Vrouwen is een echt Amsterdams bier: 'Er bestond geen bier met gember, nu wel!'
In 2013 begonnen als hobby in een piepklein keukentje en inmiddels uitgegroeid tot een begrip in en om Amsterdam: Gebrouwen door Vrouwen is een écht Mokums bier met twee vrouwen aan het roer.
In samenwerking met indebuurt Amsterdam