Oer-Amsterdamse boekwinkel L.J. Harri verhuist na bijna 300 jaar naar Rotterdam

“Sinds we het nieuws naar buiten hebben gebracht, regent het reacties,” vertelt Klaas Jan Hoeve, al tien jaar beheerder van de bijna driehonderd jaar oude nautische boekenwinkel en zeekaartenspecialist. “Echt, ik denk dat ik er aan het eind van de middag vier-, vijfhonderd tel.”

Sinds 1730 is de Amsterdamse zaak een baken voor zeevarenden. Maritieme boeken, zee- en binnenwaterkaarten, navigatie-instrumenten en nautische deskundigheid op basis van decennia aan ervaring: zoek je iets, dan moet je hier zijn. Toen de zaak in de jaren zestig zijn intrede deed in de Schreierstoren aan de Prins Hendrikkade was het cirkeltje rond: de toren was de vertrekplaats van menig VOC-expeditie, waaronder die van zeevaarder Henry Hudson, die in 1609 met zijn schip de Halve Maen vanaf de plek koers maakte naar New York. Pal aan een van de drukste punten van het Amsterdam van nu. Unieker kon niet, eigenlijk.

Maar juist die zo geliefde stad heeft de winkel nu ingehaald, vertelt Hoeve. Parkeren is een drama, het is stervensdruk op straat. Leveranciers kunnen hun vrachtwagens niet meer kwijt op de plek. “En,” vertelt Hoeve, “de stad heeft jarenlang met de rug naar het water toe geleefd. Geen dieselmotoren meer in de grachten, de geplande verhuizing van de Passenger Terminal. In Amsterdam gebeurt nautisch amper meer wat.”

Ook corona was een nekslag voor de boekenwinkel vol nautische literatuur, kaarten en antiek: door het wegblijven van toeristen en het uitblijven van populaire watersportbeurzen zoals de Hiswa in de RAI, werd het te stil in de winkel. Daarnaast – niet onbelangrijk – sterft de generatie die in de jaren zestig de klandizie vormde in de winkel langzaam uit. “We moeten onze knopen tellen,” zegt Hoeve. “En op naar Rotterdam.”

De klanten- en bezoekersterugloop in de fysieke zaak staat in schril contrast met de onlineverkoop, vertelt Hoeve, waar het ‘voortreffelijk’ gaat. “Ik sjouw me elke dag een breuk naar het postbuspunt op het station. Ik heb er zelfs een speciale rugzak voor gekocht.”

Een verhuizing naar ‘nultien’ ligt nu voor de hand. In Rotterdam zit ook al de bij de winkel aangesloten uitgeverij Watersport Media, zusterbedrijf Observator en hun groothandel voor koopvaardij. “Het is wel een verlies voor Amsterdam,” zegt Hoeve. “Deze plek, met door het ene raam uitzicht op het Scheepvaartmuseum, en door het andere het IJ, is niet te evenaren.” Maar door de oversteek te maken, hoopt de winkel betere tijden tegemoet te gaan. “Het is verdrietig, maar we moeten met de tijd meegaan. Meevaren.”

Het nieuwe pand, op het Rotterdamse Noordereiland, is modern, zeer goed bereikbaar en in het middelpunt van maritiem Nederland. “Dáár gebeurt het,” zegt Hoeve. “Wij weten alles wat er te weten valt in deze sector. En die deskundigheid willen we blijven doorgeven, waar dan ook.” 

Wat er met het pand in de Schreierstoren – waar ook een café in huist – gaat gebeuren, is nog niet bekend. In november en december kunnen liefhebbers nog langskomen voor een nostalgietour; daarna is de ligplaats van L.J. Harri officieel Rotterdam.