Onderhuurders sociale woningen betalen steeds vaker woekerprijzen

Vorig jaar hebben de corporaties in Amsterdam 773 huurcontracten ontbonden vanwege fraude. In 514 gevallen ging het om illegale onderverhuur, zo laten de Amsterdamse corporaties donderdag weten. Wat hierbij opvalt is een toename van de schrijnende gevallen. “Onderhuurders zijn vaak radeloos en betalen woekerprijzen,” zegt Jacqueline van Ham, directeur Klant en Woning bij corporatie Stadgenoot.

De onderverhuurders maken hierbij misbruik van de woningnood in Amsterdam. Mensen die hier heel graag willen wonen, omdat ze bijvoorbeeld een baan hebben gevonden, kunnen in Amsterdam nauwelijks aan een huis komen. Ze zijn bereid flink te betalen om toch ergens te wonen; dat is aantrekkelijker dan een hotel. Onderverhuurders vragen hierbij huren die normaal zijn in de vrije sector, denk aan 1500 euro of meer. De maximale huur die zij zelf aan corporaties betalen bedraagt 737 euro, dus ze boeken honderden euro’s winst per maand op hun sociale huurwoning.

Corporaties zien ook een toename van kamergewijze verhuur. Dan worden alle kamers in een woning apart verhuurd en vangen de hoofdbewoners drie of vier maandhuren. “En dan loopt het flink op,” aldus Pim de Ruiter van Stadgenoot.

Als een huurder wordt betrapt op illegale onderverhuur of andere fraude, dan raakt die zijn woning kwijt. Ook kan de gemeente een boete opleggen van maximaal 20.750 euro. De onderhuurder moet de woning zo snel mogelijk verlaten, al zetten corporaties mensen niet zomaar op straat.

In 2018 ontbonden de corporaties meer huurcontracten vanwege fraude: 821. De lichte afname is het gevolg van nieuwe privacyregels, waardoor corporaties gegevens van huurders bijvoorbeeld minder lang mogen bewaren en het lastiger is gegevens te delen met andere instanties. Dit alles maakt opsporing moeilijker.

Na illegale onderverhuur is leegstand de meest voorkomende vorm van woonfraude. Dit is het geval als huurders ergens anders wonen en hun sociale woning ondertussen aanhouden. Dit is niet toegestaan. In 2019 zijn 73 gevallen van leegstand opgespoord. De woning wordt dan teruggevorderd. 

Controleurs troffen in 61 sociale huurwoningen hennepplantages aan en tien huizen werden gebruikt voor prostitutie. Vakantieverhuur is niet toegestaan in een sociale huurwoning. In 2019 zijn tien huurcontracten ontbonden omdat de bewoner de woning toch aan toeristen verhuurde.

De gemeente en corporaties willen de controles op woonfraude in sociale huurhuizen opvoeren. Zo zetten ze gezamenlijk nieuwe, zogenoemde combiteams in, die langs woningen gaan. Ook gaan beide partijen onderzoeken hoe ze data beter kunnen inzetten om fraude op te sporen. Na de zomer komt wethouder Laurens Ivens met een uitgewerkt plan.