Dat wettelijk de drinkwaternorm nog bij 10 ­microgram ligt, noemde de rechter deze week ‘achterhaald’. Volgens de rechter is niet meer vol te houden dat pas risico op gezondheidsschade optreedt bij drinkwater boven deze norm. Huurder Sibel Senyürek uit Amsterdam-Zuid won daarom de zaak die ze had aangespannen tegen haar huisbaas, woningcorporatie Ymere, ook al werd de norm in haar woning aan de Van Tuyll van Serooskerkenweg net niet overschreden.

De rechter loopt daarmee vooruit op wet­geving die pas voor eind volgend jaar wordt verwacht. Eind 2022 gaat de drinkwaternorm naar 5 microgram per liter, zo heeft minister van ­Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren vorig jaar aangekondigd. De Gezondheidsraad had toen al de aanbeveling gedaan om de norm naar 5 microgram te brengen na een geruchtmakende studie naar de schade die lood in het drinkwater kan veroorzaken bij met name jonge kinderen.

Precies om die reden nam Senyürek het hoog op toen zij hierover las in december 2019. “Ik dacht: het zal toch niet!” zegt ze terugblikkend. “Ik ben hier in 2010 komen wonen, toen ik hoogzwanger was. Ik heb jarenlang elke nacht babyvoeding gemaakt met dit water.”

Bij de rechter kreeg ze een huurkorting van 40 procent over de vier maanden die verstreken tussen haar melding en het weghalen van de loden leidingen door Ymere in de zomer. Dat is wel lager dan wanneer er meer dan 10 microgram lood in het drinkwater wordt gemeten. Dan hebben huurders recht op een huurkorting van 60 procent.

Bij Senyürek werd 9,3 microgram gemeten terwijl het loodgehalte bij beneden- en boven­buren vele malen hoger uitkwam. Een test­bureau namens Ymere mat 6,9 microgram per liter nadat het de kraan eerst een minuut had laten lopen. Over de verschillen die optreden door uiteenlopende meetmethodes is al veel geharrewar geweest. Senyürek: “Als ik water pak laat ik niet eerst de kraan minutenlang doorlopen.”

Omdat de norm van 10 microgram niet werd gehaald, was de kans dat ze de zaak zou winnen niet groot, wist ook haar advocaat Jennifer Alspeer. En toch wilde Senyürek het gevecht aangaan. “Ik ben er overspannen van geraakt. Ik dacht: ik heb mijn kinderen vergiftigd.” Het zal niet meevallen te bewijzen dat het komt door het lood in het drinkwater, maar haar jongste van 9 heeft concentratieproblemen en haar oudste (10) had steeds buikpijn – tot in de zomer de leidingen werden vervangen. Senyürek denkt erover een letselschadeadvocaat in te schakelen.

Lood in het drinkwater kwam in het najaar van 2019 hoog op de politieke agenda toen huurders in de tuindorpen van Noord alarm sloegen over oude loden leidingen onder hun woning. Binnen de tuindorpen heeft Ymere in 2715 huizen loden leidingen gevonden. Die worden weg­gehaald. In andere buurten van voor 1960 gaat het vermoedelijk nog om honderden woningen meer, bij woningcorporaties én particuliere verhuurders. Volgens een schatting van de Gezondheidsraad hebben in Nederland zo’n 100.000 tot 200.000 huizen nog loden leidingen.

Advocaat Alspeer en huurdersbelangenbehartiger stichting !Woon zijn blij met de uitspraak. Ze verwachten dat veel andere huurders deze uitspraak kunnen gebruiken om oude loden leidingen sneller weg te laten halen. Door te verwijzen naar dit vonnis kan al bij 5 microgram per liter een huurkorting worden gevraagd, verwachten ze, als stok achter de deur voor de huisbaas om de leidingen snel te vervangen.

“Ik wil dat andere ouders gealarmeerd worden,” zegt Senyürek. “Boven de 5 microgram per liter is lood schadelijk.”