Adviescommissie: Naast financiële regeling ook erkenning en excuses voor turnsters belangrijk

Door Arjan Schouten

In het rapport ‘Ongelijke Leggers’ werd de vraag gesteld of er een (financiële) regeling voor de groep ex-turnsters moet komen? Voor de adviescommissie is het antwoord op die vraag ‘een volmondig ja’. Wellicht uit het buitenland gekopieerde trainingsmethoden werden toegepast zonder rekenschap te geven over wat dit zou betekenen voor de (geestelijke) gezondheid van jonge sporters. Het behalen van sportsucces was volgens de commissie belangrijker dan de sporter zelf. Geconfronteerd met een fout systeem en een giftig klimaat was langdurig sprake van intimidatie, isolatie, uitsluiting, manipulatie en machtsmisbruik.

Erkenning en genoegdoening zijn wat de adviescommissie betreft dan ook de sleutelwoorden, maar een financiële regeling is nooit ‘het enige antwoord’. Er is een bredere aanpak nodig, zo luidt het advies. Trauma’s zijn immers heel verschillend en dat dient het uitgangspunt te zijn bij hulp en nazorg.

Een spoedige financiële regeling van 5000 euro per persoon, zonder nadere voorwaarden over de besteding van dit bedrag, is volgens de commissie op zijn plaats. Niet als schadevergoeding maar als tegemoetkoming, als erkenning van het aangedane leed en de fouten die zijn gemaakt. De KNGU zou hier zelf een bijdrage aan moeten leveren, eventueel met hup van NOC*NSF en het Ministerie van VWS. De turnbond erkent hier ook de verantwoordelijkheid voor. ,,De KNGU heeft niet altijd gedaan wat van haar mocht worden verwacht”, reageert voorzitter Monique Kempff. ,,Het rapport is scherp: signalen over grensoverschrijdend gedrag zijn te lang genegeerd. Daarmee heeft de KNGU oud-sporters tekortgedaan. Ik vind dat wij de verplichting hebben om alles te doen wat binnen onze mogelijkheden ligt.”

Daarnaast hamert de adviescommissie op het belang van excuses. Op individueel niveau. Van belang is nu om ruimhartig, begripvol en vanuit empathie en compassie te handelen. Daarom wordt er ook geadviseerd dat een onafhankelijke organisatie zoals bijvoorbeeld Slachtofferhulp de nazorg in handen neemt, omdat er mogelijk ook turnsters zijn die nog niet voren zijn gekomen met hun verhaal.

Een van de adviezen is om budget te reserveren voor het opschrijven van een zogenaamd ‘slachtoffernarrative’, het levensverhaal door de lens van het slachtoffer. Een belangrijke vorm van erkenning voor slachtoffers, die zo zonder het gevoel te krijgen dat ze beoordeeld worden hun verhaal kwijt kunnen.

Bij excuses, een regeling en het eigen verhaal vertellen, houdt het voor de adviescommissie echter niet op. Veel ex-turnsters hebben op individueel niveau hulp nodig om hun leven op orde te krijgen. Ook hier ligt een verantwoordelijkheid voor de sport en moet direct en professioneel hulp geboden worden, via één loket. Daarnaast mag dit verleden niet worden uitgepoetst met deze aanbevelingen zonder dat de turnwereld en de sportwereld als geheel leren van de fouten en veiliger worden. Daarom adviseert de commissie het bestuur van NOC*NSF werk te maken van de visie sport en integriteit.