Files zijn zeldzaam geworden tijdens de crisis. © ANP

Coronacrisis doet files verdwijnen als sneeuw voor de zon

De coronacrisis remt de groei van het wegverkeer aanzienlijk, blijkt uit nieuw onderzoek. Op korte termijn betekent dat vooral bijna geen files meer. De schaduwzijde: minder verkeer door een aanhoudende lockdown staat de komende jaren vooral voor een fikse economische crisis.

Edwin van der Aa 15-04-20, 06:00 Laatste update: 15-04-20, 08:30

We zien bijna geen congestie of reistijdverlies meer op het Rijkswegennet. Filemeldingen hebben nu vaak alleen betrekking op de gevolgen van ongevallen
KiM-onderzoeker Francke

De effecten van het coronavirus zijn in 2020 het meest ingrijpend, voorspelt het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM). Er zal bijna 10 procent minder verkeer op de weg zijn dan in 2019 als de contactbeperkingen na drie maanden worden opgeheven. In het slechtste scenario, als Nederland twaalf maanden op slot zit, loopt het verkeer zelfs op jaarbasis met een derde (33 procent) terug.

De files zijn ondertussen vrijwel verdwenen. ,,We zien bijna geen congestie of reistijdverlies meer op het Rijkswegennet”, bevestigt onderzoeker Jan Francke. ,,De filemeldingen hebben nu vaak alleen betrekking op de gevolgen van ongevallen. De daling in het verkeer op de weg is het grootst in de spitsperioden, omdat er veel minder woon-werkverkeer is.”

Thuiswerken of helemaal niet werken

De terugval komt vooral doordat mensen vaker thuisblijven omdat ze thuiswerken of het werk tijdelijk stilligt, er geen evenementen meer zijn en omdat ze het advies ‘blijf zoveel mogelijk thuis’ opvolgen. Dit zijn directe gevolgen van de contactbeperkingen.

In de tweede plaats heeft de coronacrisis ook gevolgen voor de economie. Francke: ,,Minder verdienen betekent ook minder geld om uit te geven aan reizen en spullen. We verwachten daarom dat na een periode van een aantal maanden met de directe gevolgen van de contactbeperkingen, op langere termijn het (vracht-)verkeer nog extra zal dalen omdat we minder geld kunnen uitgeven.”

Diepe recessie

Als de contactbeperkingen twaalf maanden in stand blijven en worden gevolgd door een diepe recessie, dan moeten we bij het vrachtverkeer rekening houden met een krimp tot 5 procent tussen 2019 en 2025. Het totale wegverkeer komt pas over vijf jaar weer uit boven het niveau van vorig jaar (+1 procent).

Het KiM heeft vooral gerekend met Centraal Planbureau-scenario’s rondom de coronacrisis en die zijn onzeker. Zo kan thuiswerken straks populair blijven of gaan mensen andere keuzes maken op het gebied van mobiliteit, na het ervaren van de digitale mogelijkheden.