Smart Fortwo EQ: rijden alsof je op een scooter zit

Het idee achter de Smart is eigenlijk briljant. Al begin jaren 90 bedachten ze bij Daimler dat een stadsauto precies bij de huidige tijd past; in de overvolle binnensteden is een klein en wendbaar autootje wel zo handig. In 1998 kwam de eerste Smart op de markt, een tweezitter met een lengte van 2,5 meter. Hij was zo klein dat hij overdwars in een parkeervak paste. 

Toch is Smart nooit de kaskraker geworden waarop gehoopt werd. Het merk maakt vanaf het begin verlies en om de zoveel tijd steken verhalen de kop op dat de stekker eruit wordt getrokken. Vorig jaar zette Smart een radicale stap: het gaat alleen nog elektrische auto’s bouwen. Bovendien gaan de Duitsers vanaf 2022 met het Chinese Geely samenwerken. Samen gaan ze nieuwe modellen ontwikkelen, waarbij de techniek Chinees is en het ontwerp Duits. Zo werd het merk toch nog gered. Nederland liep overigens al voor de troepen uit, bij ons kun je al sinds 1 januari 2019 geen Smarts met verbrandingsmotor meer kopen. Dat leverde geen klinkende verkoopcijfers op, slechts 413 mensen kozen in 2019 voor een elektrische Smart.

Al in 2007 kwam de eerste elektrische Smart Fortwo op de markt, in een kleine serie. Twee jaar later verscheen een nieuwe generatie. Met een accupakket van 16 kWh – geleverd door Tesla – kwam je (als je héél goed je best deed) ongeveer 140 kilometer ver. Dat was destijds een prima waarde. In de tussentijd is de techniek steeds verfijnder geworden. Accupakketten werden groter, het aantal elektrische kilometers nam toe. Kijk al die Tesla Model 3-rijders eens tevreden over de weg rijden. Met hun 75 kWh-accu komen ze 560 kilometer ver voordat ze hun auto weer aan de stekker moeten hangen. Maar ook compacte auto’s doen het goed. De elektrische Volkswagen Up, Skoda Citigo en Seat Mii hebben een accupakket van 36,8 kWh, voldoende voor een bereik van zo’n 260 kilometer.

De Smart Fortwo en Forfour EQ kregen allebei een kleine facelift, maar het accupakket bleef onaangeroerd. Als je naar de waarden kijkt, word je teruggeworpen naar 2009. Het accupakket is 17,6 kWh groot en na ongeveer 130 kilometer (WLTP) is de accu alweer leeg. Dat is voor de meeste mensen voldoende voor woon-werkverkeer of een zondags bezoek aan een eenzame oudtante, maar indrukwekkend is het niet. Eigenlijk is er nauwelijks een elektrische kilometer bijgekomen sinds de eerste Smart met stekker op de markt kwam. Koopjesjagers zijn ook niet aan het goede adres: je betaalt 23.995 euro voor een Fortwo EQ, de vierzits Forfour EQ is even duur. De Fortwo EQ Cabrio kost minstens 26.995 euro.

Bij de facelift van de Smart Fortwo en Forfour ging het vooral om nieuwe mogelijkheden op het gebied van connectiviteit. Uiterlijk zie je bijna geen verschil, de grille is groter en iets lager geplaatst en optioneel kun je nu led-koplampen bestellen. Verder is de vorm van de achterlichten nieuw. Installeer je de Smart-app op je telefoon, dan kun je de auto vanaf nu voorverwarmen en kun je altijd je auto terugvinden op een volle parkeerplaats. Bovendien is de Fortwo EQ ideaal als deelauto. Wil je hem uitlenen, dan houdt de app het stroomverbruik van de andere berijder bij en kan na afloop van de rit meteen worden afgerekend.

Tot nu toe hebben we nog niet zoveel redenen gevonden om écht blij te worden. Pas als we in de Fortwo EQ Cabrio plaatsnemen voor een uitgebreide stadsrit, wordt het leuk. We rijden door de drukke binnenstad van Valencia alsof we op een scooter zitten: de Smart neemt weinig ruimte in en is met zijn 82 pk en 160 Nm sterke elektromotor stil en vlot onderweg. En dat ook nog eens emissievrij, tussen de rookpluimen van de andere auto’s door. Gebruik je de Eco-stand, dan hoef je het rempedaal nauwelijks te gebruiken. Het stroompedaal loslaten is voldoende om de auto te laten afremmen.

Er is één dissonant: het navigatiesysteem is traag en geeft onduidelijke aanwijzingen, zodat we vaak op het laatste moment van richting moeten veranderen. In elke andere auto zou dat rampzalig zijn, maar voor de kleine Fortwo is altijd nog wel een plek. Slalommen is hem op het lijf geschreven. Google Maps is een stuk accurater, dat kun je gebruiken via Apple CarPlay en Android Auto. Mocht je toch verkeerd rijden, dan is straatje keren geen probleem. De draaicirkel van de Smart Fortwo EQ is 6,95 meter (Forfour EQ: 9,05 meter).

De Smart Fortwo EQ geeft een dubbel gevoel: in de stad waan je je onoverwinnelijk dankzij de compacte afmetingen en de vlotte acceleratie. Maar zijn rijbereik is in 12 jaar tijd nauwelijks verbeterd. In dat opzicht is de elektrische Smart door de concurrentie op achterstand gezet. Als de Smart Fortwo EQ een koopje zou zijn, kun je hem veel vergeven. Maar voor de prijs van een Fortwo EQ heb je ook een Volkswagen e-Up met een achterbank en een groter rijbereik.