Waarom je in november vaker in de file staat dan normaal

Het was maandagochtend gelijk al raak. Op meerdere (snel)wegen in de regio staan automobilisten in de file. Op de A12 Woerden en Reeuwijk stond in de ochtendspits een file door een ongeluk. Een rijstrook was afgesloten. Ook op de N-wegen in de regio stond het verkeer op meerdere punten vast, zoals op de N11 tussen Bodegraven en Alphen.

November staat erom bekend de moeizaamste, somberste, natste, grijste en meest nutteloze maand van het jaar te zijn. Tevens de drukste maand voor automobilisten in het Groene Hart, ook omdat weinig mensen vrij nemen van het werk. In oktober hebben veel mensen nog herfstvakantie. Nu zijn we door onze vrije dagen heen en de paar dagen die we nog hebben, sparen we op voor de kersttijd.

Daarbij is het vroeger donker. De duisternis valt maandag ruim een uur eerder in dan afgelopen vrijdag. Ging de zon toen om 18.16 uur onder, maandag is dat 17.10 uur door het ingaan van de wintertijd. ,,Eerder donker. Je moet je daar weer even op instellen. Schakelen dus’’, zegt Tim Schaap van de ANWB Verkeersinformatie. ,,Wennen aan de nieuwe situatie duurt een tot twee weken: eerder donker, natte weg. Je krijgt dat in de winter ook als het gaat vriezen.’’

Schaap gaat verder: ,,En het wordt steeds drukker op de weg, daar moet men ook aan wennen. Zelfs bij bedrijven waar tot nu toe 100 procent werd thuisgewerkt, zie je dat mensen weer vaker naar kantoor gaan. Daardoor wordt het ook drukker op de weg.’’

Dat herkent Arjanne van der Bijl van Rijkswaterstaat wel. ,,In vergelijking met 2019 hebben we 5 procent minder verkeer. Dat gaat alweer richting het normale van voor de corona-epidemie. Een verschil is wel dat het verkeer nu meer verspreid over de dag rijdt. De klassieke spitsfiles in de ochtend zien we nog steeds niet. Als er files zijn, zijn die ontstaan door een incident.’’

Dat is ook het beeld dat de politie schetst voor de komende novembermaand. Regen, beslagen ramen, reflecties van autoverlichting en mist leiden in combinatie met de vroeger invallende duisternis én de drukte tot een twee keer hoger risico op een ongeval.

Denk niet alleen aan kop-staartbotsingen op de snelweg: ook voetgangers en fietsers lopen extra risico. De ANWB en Veilig Verkeer Nederland beginnen meestal in deze periode hun campagnes om fietsverlichting te controleren. In Harmelen organiseert de lokale afdeling van Veilig Verkeer Nederland bijvoorbeeld elk jaar naast een drukke scholierenroute richting Woerden zo’n actie samen met de politie.

Om als automobilist goed voorbereid op weg te gaan, wijst Markus van Tol van de ANWB op de website van zijn eigen organisatie. ,,Daar kun je op het deel verkeersinformatie ook een inschatting zien van de verkeersverwachting voor de ochtend- en avondspits voor die dag en de volgende ochtend.’’

Als er door de combinatie duisternis en regen toch files ontstaan, kunnen automobilisten het beste maar gewoon aansluiten in de rij, zeggen tal van verkeersdeskundigen. Een sluiproute via een dorp en provinciale weg levert vaak geen tijdwinst op: er is daar minder ruimte en het is er druk doordat meer automobilisten op hetzelfde idee komen, waardoor je op die wegen qua snelheid ook niet het gaspedaal flink kunt intrappen.