Eerst even een belangrijke opmerking, zegt Arnoud Broekhuis van de ANWB. Want sinds 2015 is de meetmethode van de ANWB veranderd en daardoor lijken de files ineens een stuk langer geworden. ,,We gebruiken nu zogeheten ‘floating car data’ van TomTom, waarin het totale wegennet wordt meegenomen, dus ook de provinciale wegen.”

De verkeersinformatiedienst van Rijkswaterstaat komt vaak met veel lagere cijfers, want die meet puur via het lussensysteem in de snelwegen. ,,Zo kwamen wij op 22 januari van dit jaar op 2287 kilometer file en Rijkswaterstaat op ‘slechts’ 525 kilometer. In de Randstad was ook niet zoveel aan de hand, maar op de provinciale wegen in het oosten stond het muurvast. Als er daar eentje van de weg af glibbert, heb je meteen een probleem: op de snelwegen is er vaak sneller hulp én kun je er makkelijker langs omdat je meerdere rijstroken hebt”, verklaart Broekhuis.

Maar dan nog; automobilisten staan vaker en langer in de file en het wordt alleen maar erger. Zo telde de slakkengangenrij vanochtend 787 kilometer op het hoogtepunt. Een indrukwekkend cijfer, daar niet van, maar bijzonder is het niet. Voor de maanden november en december gaat de ANWB uit van een gemiddelde dinsdagochtendspits (de drukste ochtend van de week) van 540 kilometer - en ruim 700 kilometer in de donderdagavondspits (de drukste avond van de week). ,,Deze twee weken nu zijn de meest extreme van het jaar - in december neemt het vanwege de feestdagen alweer wat af”, legt Broekhuis uit. 

_{Lees verder onder de foto}

Om in de top tien van de drukste spitsen van het jaar te komen, en eigenlijk ook zo'n beetje de drukste spitsen ooit, moet er nu bijna duizend kilometer aan fileleed staan, blijkt uit de cijfers van de ANWB. Dit is de top tien van dit jaar:

1) 2287 kilometer op dinsdagavond 22 januari: sneeuw in het midden, oosten en zuiden van het land.

2) 1136 kilometer op dinsdag 1 oktober: de drukste ochtendspits ooit door het boerenprotest in Den Haag, regen en ongelukken.

3) 1091 kilometer op dinsdagavond 29 oktober: ‘gewoon’ druk met zonnig en droog weer. Wegwerkzaamheden A12 Utrecht helpen niet mee, net als het feit dat het de eerste dinsdagavondspits in wintertijd is.

4) 1028 kilometer op woensdagavond 29 mei: de dag voor een lang hemelvaartsweekend.

5) 1025 kilometer op dinsdagavond 24 september door regen en ongelukken in de regio Rotterdam.

6) 995 kilometer op donderdagavond 31 oktober door ongelukken en automobilisten die moeten wennen aan de wintertijd.

7) 983 kilometer op donderdagavond 3 oktober: regen en Duitse toeristen zorgen voor lange files.

8) 978 kilometer op maandagavond 11 november (gisteren) door regen.

9) 936 kilometer op donderdagavond 13 juni: buiten het ‘standaard’ fileseizoen, maar door buien en ongelukken staat het vast.

10) 925 kilometer op dinsdagochtend 8 oktober door buien en veel ongelukken.

Zelfs vroege vogels ontlopen niet altijd de eerste files. Zo is de snelheid er tussen 06.00 en 06.15 uur al flink uit op de A2 s’-Hertogenbosch richting Utrecht, de A4 Den Haag richting Amsterdam en de A7 Hoorn richting Zaandam. Wie twee uur later in de auto zit, heeft de grootste kans om achteraan aan te moeten sluiten. Vooral dinsdag om 08.15 uur is het druk. Na 09.00 uur is ergste leed geleden.

De avondspitsen zijn overigens vaak nog drukker dan de ochtenden, weet de ANWB, want dan zijn er meer mensen op pad dan alleen voor woon-werkverkeer, terwijl de ‘dagjesmensen’ ‘s ochtends vaak pas na de spits vertrekken. Het meest berucht is de donderdagavond, met 17.30 uur als drukste tijdstip. Een half uurtje later lossen de meeste files weer op.