Benefietconcert ALS, 'Nog één keer vlammen voor de vingers niet meer willen'

Op een middag in maart 2017 zakte de grond onder zijn voeten weg. Noud van Swaaij (62) had wat lichte klachten en was door zijn huisarts doorverwezen naar een neuroloog. 

,,Ik kreeg wat last bij het in mijn tuin werken en tijdens het hardlopen. Ik was net de zestig gepasseerd. Een lichte blessure, wat minder doorbloeding, wat zwakkere gewrichten, dacht ik. Ze lieten me in Utrecht wat simpele oefeningen doen. Voor op mijn tenen staan, achter op mijn hakken. Ik schrok. Dat kon ik niet meer.''

De arts was resoluut. ,,Om drie uur 's middags kreeg ik het vonnis. Ik had er wel eens van gehoord, van ALS. Een genadeloze spierziekte. Ik kreeg een pak info mee en las die in de trein terug: gemiddelde levensverwachting drie tot vijf jaar. Dan gaat er wel iets door je heen. En toen moest ik het thuis in Halsteren nog aan mijn vrouw en kinderen vertellen. Ze was niet eens meegegaan, omdat de mogelijkheid van een dusdanige uitslag niet in ons was opgekomen.''

ALS kan verschillende oorzaken hebben. ,,Het komt erop neer dat er iets misgaat met de door de hersenen uitgestuurde prikkels naar de spieren. Het commandocentrum geeft opdracht iets te doen, maar die commando's komen niet meer aan. Ik ben nu vijftien maanden verder. Ik kan het meeste nog zelf, maar het wordt moeilijker. Tuinieren kan niet meer, het dichtknopen van mijn overhemd ook niet. 

Bassen in de band, het zal binnenkort afgelopen zijn. Na een paar songs doen de vingers niet meer wat ik wil dat ze doen.''

Van Swaaij is in het dagelijks leven actief bij IRS, het suikerinstituut. ,,Ik ben verantwoordelijk voor de proefopzetten, de statistieken en het onderzoek naar nieuwe rassen suikerbieten. Ik werk nog vier uur per dag. Ik voel me graag nuttig, dus ik blijf dat zo lang mogelijk doen.''

Hij speelt in zijn vrije tijd in een rockend coverbandje. Een muzikale laatbloeier is hij, net als de andere vier mannen van de op de Popschool ontstane band After Years. Vier van hen waren allang de vijftig gepasseerd toen ze hun wens om in een bandje te spelen vervulden. Van Swaaij had zelfs nooit eerder muziek gespeeld. ,,De wens was er altijd wel, maar kinderen opvoeden en hard werken gingen voor. Mijn vrouw zag een advertentie van de Popschool, daar kwam ik Tony Aarden (62) tegen. Zijn band kon wel een bassist gebruiken.''

De band heette After Years. Niet voor niets. Sinds de jaren negentig wilde hij met gitarist Wim Douw (53) een bandje beginnen. Het kwam er pas in 2012 van. Gitarist Frits Verpoort (59) sloot zich aan en tot slot werd 'broekie' Wilco Bruijs (44) als drummer ingelijfd. Aarden wilde eerst alleen nummers van Elvis Presley zingen. De rest van de band heeft hem uiteindelijk zover gekregen dat hij ook songs van Bruce Springsteen, Stevie Ray Vaughan, The Scabs en The Scene zingt.

Vijf jaar spelen ze nu samen. Het bericht over de ziekte van Van Swaaij hakte er ook bij de andere bandleden flink in. Tony: ,,Ik herinner me de avond dat hij het vertelde. Het is nog nooit zo stil geweest. We gingen allemaal verbouwereerd naar huis. Later kwam het besef dat we alles willen doen om Noud te blijven steunen. De vriendschap is nog hechter.''

Verpoort: ,,We wilden niet bij de pakken neerzitten. We gingen versneld optredens regelen, gingen nu eindelijk die cd opnemen.'' Ook ontstond het idee voor een benefietconcert voor de Stichting ALS Nederland. Van Swaaij: ,,Bij cd-opnamen spelen de drummer en bassist altijd eerst hun partijen in. Dat deden we in januari al. Achteraf een geluk, want spelen gaat steeds moeilijker. Het benefiet blijkt aan de late kant ingepland. Maar ik weet het zeker: ik ga voor de laatste keer vlammen.''

Van Swaaij: ,,Ik ben dankbaar. We gaan tijdens het concert onze cd presenteren, er is een prachtig lied voor de Stichting ALS opgenomen en mijn dochter is zwanger. Ik ga bewuster met mijn tijd en vrienden om. Ik ben blij dat ik mijn kleinkind nog geboren zie worden, al is er het harde besef dat ik het niet zal zien opgroeien.''

Groots benefietconcert voor Stichting ALS Nederland: zondag 10 juni (vanaf 14.00 uur) Gebouw-T, Wilhelminaveld 96, Bergen op Zoom.
Met After Years (cd-presentatie), The Havanas, 4 Vinyl (ook met Noud van Swaaij) en The Hawkings. Tickets: € 7,50 (voorverkoop)/€ 9,50 (aan de zaal). Info: www.gebouw-t.nl