Advies aan Hoge Raad: laat veroordeling Wilders wegens groepsbelediging in stand

De politicus deed zijn uitspraken in 2014 tijdens een verkiezingsbijeenkomst. Hij vroeg de aanwezigen of ze “meer of minder Marokkanen” wilden. Nadat het publiek “minder, minder!” begon te scanderen, antwoordde hij: “Dan gaan we dat regelen.” Hij zei daarvóór overigens al te denken dat hij dit “eigenlijk” niet zou mogen zeggen, omdat er aangifte tegen hem gedaan zou kunnen worden en hij mogelijk een proces aan zijn broek zou krijgen.

Het Haagse gerechtshof achtte Wilders in september vorig jaar schuldig aan het beledigen van Marokkanen maar niet aan het aanzetten tot haat en legde hem geen straf op. Hierbij speelde vooral mee dat hij al jaren wordt bedreigd en zwaar wordt beveiligd. Hij betaalt daarmee al een hoge prijs voor het uitdragen van zijn mening, luidde het. Het Openbaar Ministerie had een geldboete van 5000 euro geëist.

Wilders vindt dat hij betrokken is in een politiek proces, waarin het Openbaar Ministerie met politici zou hebben samengewerkt om hem veroordeeld te krijgen. Het hof oordeelde dat dat niet is gebleken. Wilders maakte daarop het verwijt dat de rechtspraak de gang van zaken “wel prima” vond.

De procureur-generaal van de Hoge Raad is het daarin niet met Wilders eens. Volgens het advies is er “uitvoerig onderzoek” gedaan of er sprake is van onrechtmatige inmenging. En in cassatie “wordt uitgegaan van de feiten zoals die door het hof zijn vastgesteld”.

De PVV-leider zei het zelf vooral belangrijk te vinden dat hij als politicus de vrijheid heeft om te zeggen wat hij wil. Daar waren volgens het hof echter grenzen aan die Wilders heeft overschreden. Die afweging noemt de procureur-generaal nu “helder”. “Een politicus heeft ook de verantwoordelijkheid om te voorkomen dat hij uitlatingen verspreidt die strijdig zijn met de wet en met de grondbeginselen van de democratische rechtsstaat”, in dit geval het tegengaan van discriminatie.

De rechtszaak tegen Wilders duurt al jaren. Extra onderzoek, een toegekend wrakingsverzoek waardoor de hogerberoeprechters vervangen moesten worden en het coronavirus leverden vertraging op. In eerste aanleg werd hij niet alleen veroordeeld voor groepsbelediging, maar ook voor aanzetten tot discriminatie. Dat laatste hield in hoger beroep geen stand.

Ongeacht de uitkomst van de rechtszaken zal Wilders niet inbinden, kondigde hij in september aan. ,,Ik zal altijd, veroordeling voor groepsbelediging of niet, de waarheid blijven spreken wat de consequenties ook zijn.”

Het advies van de procureur-generaal aan de Hoge Raad, officieel een “conclusie”, wordt vaak maar niet altijd overgenomen. De uitspraak staat vooralsnog gepland voor 6 juli.

De Haagse rechtbank achtte de PVV-leider in december 2016 schuldig aan het aanzetten tot discriminatie en groepsbelediging maar niet aan het aanzetten tot haat. Ze legde hem geen straf of maatregel op omdat hij ‘al genoeg was gestraft'. Het Openbaar Ministerie had een maand eerder 5000 euro boete geëist. 

Tegen Wilders werden bijna 6500 aangiften gedaan. De PVV-leider meent dat zijn woorden vallen binnen de vrijheid van meningsuiting en binnen het politieke programma van zijn partij. De 6500 aangiften waren voor de rechtbank niet van belang.