Advocaten: Opsporing moet je niet overlaten aan amateurs

Wat dacht u, toen u hoorde over de app waarmee burgers onder meer buurtonderzoek kunnen doen?

Jan Vlug: ,,Wat een waanzin, absurd.’’ Soeteman: ,,Ik vind het nogal wat. De politie wordt wel heel actief in de burgeropsporing door nu ook de middelen voor onderzoek aan te bieden. Dit levert risico’s op, we moeten er bedachtzaam op zijn dat dit niet omslaat.’’

Waar bent u bang voor?

Soeteman: ,,Het kan zijn dat burgers te actief op zoek gaan naar een dader. Of dat er per ongeluk bij een verdachte wordt aangebeld. Er is nog een risico: dat bewijs wordt stukgemaakt. Bij het horen van getuigen moet de politie al enorm oppassen dat geen informatie wordt overgedragen. Dat geldt voor burgers helemaal. Als je vraagt ‘heeft u drie getinte jongens van rond de vijftien jaar oud weg zien rennen’, geef je al informatie weg. En het menselijk bewustzijn werkt zo dat achteraf niet goed meer te zeggen is waar die informatie vandaan is gekomen.’’

Burgers doen nu ook al onderzoek, zegt de politie.

Vlug: ,,Denk je dat burgers zich bezighouden met waarheidsvinding? Daar zijn ze helemaal niet voor opgeleid. En zeker slachtoffers zijn daar niet mee bezig. En trouwens: dan komen ze bij de politie met informatie die ze hebben verzameld en dan zegt de politie dat ze het te druk heeft, omdat ze geen capaciteit heeft. Ik zie tijdens mijn werk overal de gaten: bij de parketpolitie, bij de recherche, bij blauw op straat. Ik vind het verdacht dat ze juist nu met zo’n app komen. Opsporing moet je niet overlaten aan amateurs.’’

Maar anders komt informatie misschien toch helemaal niet binnen?

Soeteman: ,,Er kan ook voor worden gekozen meer geld naar de politie te laten gaan, zodat zij het onderzoek zelf kan doen. Er is sprake van vreselijke onderbezetting en politiemensen krijgen veel te weinig betaald voor wat ze doen. Maar we moeten heel erg oppassen voordat we opsporing aan anderen overlaten.’’

De politie zegt door samen te werken ook begrenzend te kunnen optreden, als burgers te ver dreigen te gaan. Bent u bang voor eigenrichting?

Vlug: ,,Ja, voor je het weet heb je een gevalletje eigenrichting. De politie is aan regels gebonden; dat geldt niet voor burgers. Je houdt het toch niet in de hand, het is gewoon vragen om problemen. Ik kan me goed voorstellen dat een pedofiel zich uitspreekt op sociale media om te zeggen dat deze ontwikkeling angst aanjaagt. Zeker in die gevallen zijn mensen maar wat bereid eigen rechter te spelen.’’

Wat betekent deze ontwikkeling voor de bewijslast?

Vlug: ,,Als er straks fouten worden gemaakt, doen wij daar als advocaten ons voordeel mee. Hebben wij het weer gedaan.’’