AIVD: Online opleving van extreem-rechts
Nederland kent een ‘online opleving’ van rechts-extremisme. ,,Nederlanders zijn lid van internationale onlinegroepen waarin aanslagplegers en hun sympathisanten elkaar vinden”, zo meldt inlichtingendienst AIVD in haar jaarverslag over 2019.
De geheime dienst bestempelt 2019 als het jaar waarin ‘een opleving waar te nemen was van wereldwijd rechts-extremisme’. ,,Extremisten pleegden gewelddadige aanslagen in de Verenigde Staten, Europese landen en Nieuw-Zeeland.” In Nederland is die opleving vooral online te zien, zo stelt de AIVD.
Extreme content kan mensen aanzetten tot radicalisering of zelfs tot geweld. Ook Nederlanders zijn lid van dergelijke onlinegroepen
,,Vooral de aanslag van een Australiër in Christchurch, Nieuw-Zeeland, waarbij 51 mensen in een moskee werden gedood, heeft mensen aangezet tot copycat-gedrag. Dat gedrag wordt versterkt doordat aanslagplegers en hun sympathisanten elkaar vinden op rechts-extremistische websites.” Die ontmoetingen worden daarna voortgezet in besloten, nog extremere groepen. ,,Extreme content kan mensen aanzetten tot radicalisering of zelfs tot geweld. Ook Nederlanders zijn lid van dergelijke internationale onlinegroepen.”
Deze nieuwssite schreef recent nog over een groep Nederlanders die actief waren op het neo-nazistische webforum Iron March. Op dat forum waren ook Amerikaanse rechts-extremisten aanwezig die later zijn aangeklaagd voor meerdere racistische moorden. Vandaag kwam ook een inwoner van Den Haag voor de rechter die gezegd zou hebben ‘te hebben gesmuld van de aanslag in Christchurch’ en ook een moskee zou hebben willen aanvallen.
De AIVD noemt één Nederlandse beweging met naam. Volgens de dienst is Erkenbrand ‘een voorbeeld van een organisatie die met democratische middelen ondemocratische doelstellingen nastreeft’. ,,Deze Nederlandse alt-rechtsbeweging heeft als uiteindelijk doel om een autoritair politiek bestel te realiseren dat alleen de grondrechten van de witte burger (man) waarborgt.”
Jihadisme
De dreiging van jihadistisch terrorisme in Nederland is ‘verminderd, maar nog steeds aanzienlijk’, staat in het jaarverslag. Eind 2019 werd dan ook het dreigingsniveau in Nederland (de kans dat er een terroristische aanslag plaatsvindt) verminderd van niveau 4 (substantieel) naar niveau 3 (aanzienlijk). In maart 2019 vond wel de grootste terroristische aanslag in tijden in Nederland plaats: de tramaanslag in Utrecht. De dader Gökmen Tanis, handelde alleen en, zo bleek tijdens de rechtszaak, was ook geen onderdeel van een jihadistisch netwerk. Hij is inmiddels veroordeeld tot levenslang.
Er is een dreiging van netwerkvorming op de terroristenafdelingen én in het terugkeren van jihadisten in de jihadistische beweging na hun vrijlating
Van de Nederlandse jihadistische beweging gaat nog steeds dreiging uit. Ook al is ze ’weinig zichtbaar in het openbare leven’. ,,Dat heeft te maken met organisatorische en ideologische verdeeldheid en gebrek aan hiërarchie en leiderschap. Ook groeit de beweging niet: er komen nauwelijks nieuwe mensen bij en er gaan er ook weinig weg.”
De inlichtingendienst maakt zich zorgen over de twee speciale Terroristenafdelingen in de Nederlandse gevangenissen. ,,Er is een dreiging van netwerkvorming op de terroristenafdelingen én in het terugkeren van jihadisten in de jihadistische beweging na hun vrijlating. Als zij zijn teruggekeerd in hun oude netwerk, kunnen deze jihadisten voor een nieuwe dynamiek in dat netwerk zorgen.” Ook lijkt het deradicaliseren van teruggekeerde jihadisten uit Syrië slechts gedeeltelijk een succes: ,,Veel terugkeerders houden zich bezig met propaganda of facilitering, ze blijken de jihadistische ideologie aan te blijven hangen zonder nog geweld te willen plegen.”
Spionage
De AIVD constateert ook dat andere landen spioneren in ons land en noemt China in het bijzonder. Volgens de dienst is dat land ‘de grootste dreiging op het vlak van economische spionage’. Zo zouden meerdere Nederlandse topsectoren doelwit zijn geweest van digitale spionage. Vooral hoogwaardige Nederlandse technologieën zijn doelwit. Denk bijvoorbeeld aan chipfabrikant ASML, al noemt de AIVD deze niet bij naam.
De Chinezen gebruiken volgens de dienst de buitgemaakte informatie om de eigen economie te ontwikkelen. Opvallend daarbij is dat China spioneert langs de zogenoemde Nieuwe Zijderoute. Dat zijn routes over spoor en weg door zowel het Midden-Oosten als India en Afrika richting het land. ,,Onderzoek wijst uit dat landen langs deze nieuwe route geregeld doelwit zijn van digitale spionage’’, schrijft de AIVD
5G
De AIVD vreest bovendien dat China marktleider wordt op gebieden als kunstmatige intelligentie en 5G, waardoor via deze ‘technische dominantie’ landen afhankelijker worden van Chinese technologie. Dat zet de deur open naar digitale spionage en sabotage, constateert de AIVD.
Naast China noemt de dienst ook Rusland met nadruk. Het land voert ‘voortdurend’ online campagne om vraagtekens te zetten bij de rol van Rusland rond de aanslag op de MH17. Dat is niet al te succesvol, schrijft de geheime dienst wel: ,,De impact op Nederland lijkt vooralsnog beperkt.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMvraag & antwoord
Alles wat je (niet) wilt weten over de hybride warmtepomp
Wie vanaf 2026 zijn cv-ketel wil vervangen, moet een hybride warmtepomp installeren, zo maakte het kabinet vandaag bekend. Maar past een warmtepomp in elk huis, wat kost-ie en zijn er wel voldoende monteurs? -
PREMIUMBrandbrief
Jeugdbeschermers slaan alarm: ‘Op spoedeisende hulp zijn geen wachttijden, in jeugdhulp veel te veel’
Een derde van de kinderen die onder toezicht worden gesteld, moet veel te lang wachten op passende hulp. In een brandbrief slaan de Raad voor de Kinderbescherming en elf jeugdbeschermingsorganisaties alarm. -
PREMIUMGeld & Geluk
Astrid kwam met niets uit scheiding: ‘Kon binnen jaar auto van 15.000 euro kopen’
In deze rubriek vragen we lezers naar hun relatie tussen geld en geluk. Astrid wil dat haar kinderen elke week één euro sparen. ,,Zo lief: toen hun oma via WhatsApp was opgelicht, haalden ze hun spaarpot leeg.” -
Ook in Nederland groeit vraag naar menstruatieverlof: ‘Belachelijk dat het zo lang duurt’
In Spanje krijgen vrouwen met ernstige menstruatieklachten binnenkort het recht om elke maand minstens drie dagen ziekteverlof te nemen. Ook in Nederland groeit de vraag naar zo'n verlof, maar daar is nog geen zicht op. ,,Het is belachelijk dat het zo lang duurt.” -
Aantal rijders onder invloed schiet omhoog
In de eerste vier maanden van dit jaar zijn al 13.567 mensen betrapt op het rijden onder invloed van drugs of alcohol. Dat blijkt uit cijfers van de politie. Het aantal is fors hoger dan in het eerste kwartaal van vorig jaar, toen waren het er 8421.
-
Zo verdwijnen je WhatsAppberichten automatisch
Wil je voorkomen dat jouw berichten voorgoed terug te vinden zijn door (oud-)gesprekspartners? Of wil je wat opslagruimte vrijhouden op je smartphone? WhatsApp kan nieuwe berichten na een bepaalde tijd automatisch laten verdwijnen. -
PREMIUMRechtszaak
Cevat werd 25 keer beschoten toen hij z'n hond uitliet: hij overleed ter plekke
Het is zo’n verhaal dat ook het script voor een aflevering van Flikken Rotterdam zou kunnen zijn. Rotterdammer Cevat Bozdag (58) wordt in de avondschemer tijdens een rondje met de hond voor de ogen van zijn vrouw geliquideerd. Met een kalasjnikov worden maar liefst 25 kogels op haar man afgevuurd. Twee jaar later staan de twee verdachten terecht. Ze doen er het zwijgen toe. -
Superbespaarder
Jasmina: ‘Door onze buffer hebben we het altijd gered en geen dag zonder eten gezeten’
Sommige mensen kunnen enorm goed met geld omgaan. Of ze nu veel of weinig hebben, ze zijn creatief en mét resultaat. Hoe doen ze dat toch? Elke week laten we hier een superbespaarder aan het woord. Deze keer Jasmina Borgeld (36), die van haar moeder leerde om creatief met geld te zijn.