De beroepsvereniging voor verpleegkundigen wijt dit aan een computersysteem in de meldkamer dat 'al bij een bloedende vinger' een wagen met sirenes stuurt. V&VN wil dat de centralisten meer ruimte krijgen om door te vragen wanneer iemand 112 belt.

Verpleegkundigen in de meldkamer moeten nu standaardvragen volgen en kunnen zelf niet filteren of de ambulancerit wel écht nodig is. Directeur Sonja Kersten van V&VN Ambulancezorg: ,,Dit is niet alleen duur, maar zorgt ook voor druk op de beschikbaarheid van de ambulances."

Regide
In Nederland wordt gewerkt met twee computersystemen. Het Amerikaanse model is het meest rigide, zegt Kersten. ,,Als je het systeem niet volgt, word je erop aangesproken. Je krijgt zelfs minpunten. Dit ondermijnt de professionaliteit en creëert een angstcultuur."

Centralist Gerard Pijnenburg werkte op meerdere meldkamers in het land. Hij maakte mee dat de ambulance met gillende sirenes naar een slachtoffer met een lichte hoofdwond ging. ,,Het Amerikaanse systeem redeneerde: kwetsbaar lichaamsdeel, verwonding, bloed, stuur een ambulance. Terwijl ik bij doorvragen erachter had kunnen komen dat de melder zich had gestoten aan een kastje en bij bewustzijn was gebleven. Mijn reactie: probeer het te stelpen, regel een taxi en ga naar de eerste hulp."

Rechtsomkeert
Het Amerikaanse ProQA-systeem stuurt bij elke 112-melding direct een ambulance. Die maakt rechtsomkeert als uit de standaardvragen rolt dat een spoedrit niet nodig blijkt. Pijnenburg: ,,Dit leidt soms tot de gekke situatie dat een ambulance op de hoek van een straat moet wachten, omdat de centralist nog niet is uitgevraagd."

Het aantal spoedritten groeide tussen 2008 en 2013 met gemiddeld 4,2 procent per jaar, meldt Ambulancezorg Nederland, onder meer door vergrijzing en de druk op de huisartsenposten waardoor 112 vaker dan nodig wordt gebeld.

Volgend jaar willen de meldkamers overleggen welk systeem - of een mix daarvan - het beste werkt. De Amsterdamse meldkamer wacht dit niet af. Ze stapt over op het Nederlandse systeem, waardoor de centralist meer vragen kan stellen.