Autootje voor 'probleemgeval' Arie bespaarde tonnen aan zorgkosten

Een gedurfd experiment om 150 gezinnen uit de schulden te krijgen blijkt een onverwacht succes. Zorgverzekeraar CZ nam een deel van hun schulden over, hielp de gezinnen op weg én bespaart daarmee tot nu toe al 1,5 miljoen.

Hanneke van Houwelingen 03-09-19, 11:34 Laatste update: 03-09-19, 13:11

Arie is één van die 150 'probleemgevallen'. Hij verloor zijn vrouw, kwam in de financiële problemen en had geregeld deurwaarders op de stoep staan. Van die schuldeisers moest hij zijn auto inleveren. Logisch zou je denken, maar die ene beslissing zorgde voor een kettingreactie aan nieuwe problemen.

Voortaan moesten zijn twee kinderen met een busje naar het speciaal onderwijs. De chauffeurs wisselden steeds en het busje kwam zelden op tijd. Dat maakte de kinderen elke dag zo van slag dat de jeugdpsychiater na een tijdje concludeerde dat de twee niet meer thuis konden wonen. Arie dreigde zijn kinderen te verliezen, en de gemeente Den Haag wachtte een financiële strop van 275 euro per dag, per kind voor de uithuisplaatsing. Plus de kosten van het speciaal vervoer, wat jaarlijks 2000 euro per kind kost.

Verslavingen

Door een experiment van zorgverzekeraar CZ, de gemeente Den Haag en maatschappelijke onderneming Sociaal Hospitaal werd de hulp over een andere boeg gegooid. Arie kreeg onder meer een goedkoop autootje. ,,Daarmee hebben we tonnen aan zorgkosten voorkomen'', zegt Eelke Blokker van het Sociaal Hospitaal.

Honderdvijftig gezinnen in Den Haag kregen de afgelopen anderhalf jaar extra hulp om hun leven weer op de rit te krijgen. Vaak waren zij door allerlei fysieke en mentale problemen hun baan en huis kwijtgeraakt, kampten ze met verslavingen en hadden ze een leger aan schuldeisers achter zich aan.

Proef

We geven natuurlijk niet zomaar geld weg. We zijn geen gekke Henkie
Eelke Blokker, Sociaal Hospitaal

Zorgverzekeraar CZ trok in totaal ruim zeven ton uit voor de proef. Eerst werden de torenhoge schulden van de probleemgezinnen weggewerkt. Soms door een deel van de betalingen kwijt te schelden, andere keren moest de deelnemer eerst zijn opleiding afmaken of werk vinden als blijk van goede wil. ,,We geven natuurlijk niet zomaar geld weg. We zijn geen gekke Henkie'', zegt Blokker. ,,We weten inmiddels dat het wegwerken van schulden enorm veel stress in gezinnen kan wegnemen. Je kunt nog zo vaak een psycholoog bezoeken voor je geestelijke problemen, maar als er de volgende dag een deurwaarder aanklopt is alle hulp weer teniet gedaan.‘’

Stappen twee en drie zorgden voor ‘huisje, boompje, beestje’, ofwel een dak boven het hoofd en een inkomen. Een analyse onder de eerste vijftig gezinnen laat nu zien dat het experiment is gelukt. CZ bespaarde bij hen al 4,5 ton aan directe zorgkosten en denkt dat ze zeker de uitgave van één miljoen euro heeft voorkomen door nieuwe problemen te voorkomen. Bij elkaar een besparing van bijna 1,5 miljoen euro. Dit bedrag kan nog fors oplopen als de hele groep van 150 gezinnen in het komend jaar geholpen blijkt. Een probleemgezin kost de Nederlandse belastingbetaler ongeveer 100.000 euro per jaar, zo blijkt uit cijfers van het rijk.

Gokverslaving

Gokverslaafde Sergio is nu gewoon een normale jongen met een normaal leven
Eelke Blokker , Sociaal Hospitaal

Een ander succesverhaal gaat over Sergio (29). De jongen had twee jaar geleden nog een gokverslaving, stal van zijn baas, raakte zijn baan als elektrotechnicus kwijt en kon de huur niet meer betalen. Nadat hij een tijd op de bank bij vrienden had gebivakkeerd, kreeg hij een daklozenuitkering en een postadres van de gemeente. ,,Intussen heeft Sergio met succes hulp gezocht om van zijn verslaving af te komen en kreeg hij werk aangeboden. Maar als hij zou gaan werken zou hij zijn uitkering en daarmee zijn postadres verliezen. Zonder postadres mag hij zich niet inschrijven voor een woning en kan hij zich niet verzekeren'', legt Blokker de vicieuze cirkel uit. Pas na overleg tussen de gemeente en Sociaal Hospitaal behield Sergio zijn postadres iets langer, zodat hij een huis, baan en verzekering kon regelen. ,,Het is nu gewoon een normale jongen met een normaal leven'', aldus Blokker.

Stel Sergio had nog een jaar in de nachtopvang geleefd, dan had dit 29.000 euro gekost. En nog eens 8800 euro voor de bijstandsuitkering. ,,Deze kosten hebben we voorkomen.''

Vergeet protocollen

Volgens Blokker gebeurt het nu nog te vaak dat hulpverleners langs elkaar heenwerken. Zijn organisatie trok samen op met de wijkteams van de gemeente Den Haag. ,,We zeggen tegen de wijkteams: vergeet soms de protocollen. Kijk wat er wél kan.''

De grootste problemen mogen dan bij de gezinnen worden verholpen, betekent dat dan ook dat de kwaliteit van hun leven er op vooruit is gegaan? Naar die vraag doet de Hogeschool van Amsterdam komend jaar onderzoek.

De ruim zeven ton die CZ uittrok voor de proef, moet worden terugbetaald door de gemeente Den Haag.

* De namen van Arie en Sergio zijn op verzoek van betrokkenen gefingeerd.

Wat kun je doen om uit de schulden te komen? Bekijk in onderstaande video onze tips.