De politie pakte in totaal vijf relschoppers op. Drie van hen werden aangehouden omdat ze met vuurwerk gooiden. Daardoor liep een agent gehoorschade op. Hij heeft zich in het ziekenhuis laten behandelen, zei een woordvoerster van de politie. De drie worden verdacht van een poging tot zware mishandeling. De politie sluit meer aanhoudingen niet uit na het uitlezen van camerabeelden.

,,Dit is schandalig“, stelt Koen Simmers, hoofdbestuurder van de Nederlandse Politiebond. ,,Vuurwerk naar agenten gooien is poging tot doodslag danwel zware mishandeling. We gaan er van uit dat de daders keihard gestraft worden.”

KOZP begon de demonstratie met zo’n vijftien mensen op het Vrijthof, maar de kleine groep werd er al direct belaagd door honderden tegendemonstranten. De politie moest de groep veilig naar een andere plek in Maastricht brengen. De demonstratie werd voortgezet aan de Maaskade, maar de tegendemonstranten wisten de groep van KOZP ook daar te vinden. Na een uur staakte KOZP vanwege de onveilige situatie de demonstratie en werd onder politiebescherming naar een veilige plek buiten de stad gebracht.

Volgens burgemeester Annemarie Penn-te Strake kregen politie, gemeente en justitie in de loop van zaterdag signalen dat er een grote groep tegendemonstranten zou komen. Daarop werd de inzet van de politie zondag opgeschaald. De mobiele eenheid (ME) moest herhaaldelijk ingrijpen, onder meer met honden en paarden. De ME vormde een cordon rond de actievoerders van KOZP om hen tegen de tegendemonstranten te beschermen. Demonstranten gooiden vuurwerk en stenen naar de politie. De rellen namen pas in omvang af nadat KOZP uit het stadscentrum was weggevoerd en het begon te regenen.

_{Tekst gaat verder onder deze tweet.}

Volgens Aytmara Hersisia, die de demonstratie coördineerde, was de locatie van het protest op het allerlaatste moment uitgelekt. ,,KOZP en de gemeente waren de enige partijen die op de hoogte waren van de precieze locatie. Wij zijn erg teleurgesteld dat de locatie vooraf is uitgelekt, want hierdoor konden de hooligans zich mobiliseren.”

Het was volgens Hersisia een ‘extreem bedreigende situatie’. ,,We werden bedreigd, uitgescholden, bekogeld met van alles en nog wat. Ik ben nu nog bezig het eigeel van mijn broek te krijgen. We waren echt bang dat we er niet zonder kleerscheuren uit zouden komen. We konden geen kant op.” Door kordaat ingrijpen van de ME konden de agressieve en grofgebekte betogers op afstand worden gehouden. ,,Als zij er niet waren geweest, was het helemaal fout afgelopen. We werden echt ontzettend goed beschermd.”

_{Tekst gaat verder onder deze tweet.}

Onder politiebegeleiding werden Hersisia en tientallen anderen naar een geheime locatie gebracht, totdat de situatie weer onder controle was. ,,Sommigen waren nog echt verstijfd van angst. We zijn enorm opgelucht dat niemand gewond is geraakt. Het is nu kijken of we er mentaal niets aan overhouden. Van de hulpdiensten hebben we een telefoonnummer meegekregen, mochten we nog iemand nodig hebben om mee te praten.”

Het uit de hand gelopen protest staat volgens Hersisia symbool voor de onderlinge verhoudingen in Nederland. ,,Als ik een opmerking maak over een traditie, dan blijkt dat ik niet echt een Nederlander ben. We zijn in dit land allemaal gelijkwaardig, maar dat is niet voor iedereen duidelijk. De discussie rondom Zwarte Piet laat dat heel goed zien. Dat het vandaag onrustig is verlopen is jammer, maar we blijven in debat gaan.”

Burgemeester Annemarie Penn-te Strake van Maastricht laat weten het betreurenswaardig te vinden dat de politie heeft moeten ingrijpen. ,,Demonstreren is een grondrecht, een demonstratie kan daarom niet zomaar verboden worden. Het is onze plicht dat grondrecht te beschermen, ook in deze coronatijd, want demonstraties vallen onder de uitzonderingen. Dat mensen die demonstratie hebben willen verstoren, is niet goed te praten.”

Volgens Kick Out Zwarte Piet waren er aanhangers van MVV aanwezig. De voetbalclub zegt van de situatie niet te weten. ,,We juichen het niet toe, zeker niet als er sprake is van geweld, maar als club hebben we geen grip op wat mensen doen buiten ons stadion. De demonstratie is niet in MVV-tijd gebeurd. We laten het aan justitie over om te oordelen of deze mensen iets verkeerds hebben gedaan”, aldus een woordvoerder. ,,Als je het ergens niet mee eens bent mag je dat gerust laten horen. Gebruik je gezonde verstand ga met elkaar in gesprek.”

Volgens Koen Simmers, hoofdbestuurder van de Nederlandse Politiebond, heeft iedereen in Nederland het recht om binnen de geldende regels te demonstreren. ,,Een tegendemonstratie zelfs ook. Maar je hebt nooit het recht om te demonstreren met het gebruik van geweld. Het is triest dat de politie vreedzame demonstranten moet beschermen. Of dit nu links of recht is voor of tegen. Wat vandaag in Maastricht gebeurd is kan echt niet en geweldplegers moeten aangepakt worden”, stelt Simmers. ,,Hoe zeer je het op met iemand oneens bent. Gun elkaar de ruimte om fatsoenlijk te demonstreren.”

Xander Ximonis van politiebond ANPV vindt ‘het jammer dat beide kampen zo weinig rekening houden met de omstandigheden waarin we verkeren’. ,,Immers met dit soort bijeenkomsten vergroot je de kans op besmettingen. Tevens kost het weer veel politie capaciteit die niet elders ingezet kan worden.”

Burgemeester Penn-te Strake zei dat collega-burgemeesters van steden waar KOZP de komende tijd gaat demonstreren zeker naar de gebeurtenissen in Maastricht zullen kijken om daarvan te leren. Zelf heeft ze dit weekend tot tweemaal toe met haar collega in Breda gebeld om te horen hoe het daar tijdens de demonstratie van KOZP zaterdag was gegaan. Verder zei ze nog dat er geen organisatie achter de groep tegendemonstranten zat. Zij sluit niet uit dat voetbalhooligans zich onder de demonstranten bevonden.

_{Tekst gaat verder onder deze tweet.}

Ook in Breda hebben gisteren zo'n vijftig aanhangers van Kick Out Zwarte Piet korte tijd gedemonstreerd. Voor de actiegroep zijn alleen roetveegpieten acceptabel. Er was ook toen een tegendemonstratie van ongeveer dertig aanhangers van de traditionele Zwarte Piet. De demonstratie verliep daar vreedzaam. De locatie, het Chasséveld, was tot het laatst geheimgehouden. 

Gisteren was de landelijke aankomst van Sinterklaas in Elburg. Daar mocht vanwege de coronasituatie geen publiek bij zijn en de locatie was geheim gehouden. Sint en zijn gevolg legden even na 12.00 uur aan bij de (fictieve) Dieuwertje Blokkade. De intocht werd uitgezonden op NPO 3. 

Vrijwel alle lokale sinterklaasintochten zijn afgeblazen om corona.

Bekijk onze trending nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: