Bezuinigingen AIVD nog jaren merkbaar

De bezuiniging van 68 miljoen euro in 2012 op de AIVD heeft diepe sporen nagelaten bij de dienst. De gevolgen zullen nog jaren voelbaar zijn en dat heeft ook risico's voor de operationele inzet. Dat concludeert de Algemene Rekenkamer vandaag in een rapport over de wijzigingen in het budget van de AIVD.

Redactie 19-05-15, 19:36 Laatste update: 11-01-16, 23:31 Bron: ANP

Het kabinet heeft de bezuiniging onvoldoende onderbouwd, aldus de Rekenkamer. Zo geeft het kabinet niet aan hoe de dienst doelmatiger kan werken en welke keuzes de dienst moet maken in de taken die ze doet.

De AIVD (Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst) kreeg er later wel weer geld bij vanwege de toegenomen dreiging van onder meer jihadisten en verslechterde verhoudingen met Rusland.

Kennis verloren
Maar volgens de Rekenkamer is waardevolle kennis en ervaring verloren gegaan. Hoewel de bezuinigingen zich richtten op ondersteunende taken en personeel, was ook de uitstroom van operationeel personeel in 2014 dubbel zo groot als in 2012. Er worden nu wel nieuwe medewerkers aangenomen, maar dat kost tijd en de interne academie is wegbezuinigd.

,,Het is geen kwestie van een druk op de knop, dat je weer de juiste mensen in huis hebt'', zei president van de Rekenkamer Saskia Stuiveling. Ze denkt dat de inlichtingendienst daar nog twee of drie jaar mee bezig is. Door de bezuinigingen zijn minder mensen voor operaties beschikbaar, mede doordat zij door het vertrek van ondersteunend personeel meer taken hebben gekregen. Welke consequenties dit in de praktijk heeft voor het werk van de inlichtingendienst, heeft de Rekenkamer niet onderzocht.

De inlichtingendienst bespaart ook op materieel en ziet vernieuwing met ICT als een sluitpost. Verder is niet duidelijk wat voor financieel voordeel het oplevert om de AIVD onder één dak te brengen met de militaire inlichtingendienst MIVD.

Reorganisatie
De Rekenkamer vindt dat het kabinet de wendbaarheid van de dienst heeft onderschat. De leiding van de AIVD is vooral bezig met de reorganisatie en niet met het herstel en de toekomst.

Tussen 2002 en 2012 steeg het budget van de dienst wel flink, van 50 tot 200 miljoen euro. De AIVD heeft in 2015 een budget van 213 miljoen euro. Er zijn 1320 voltijdbanen.

Plasterk: AIVD is er beter op geworden

Minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) denkt dat de AIVD er de afgelopen jaren beter op is geworden en er nu goed voor staat. Hij zei dat dinsdag op BNR Nieuwsradio vlak na het verschijnen van een kritisch rapport van de Algemene Rekenkamer over de bezuinigingen vanaf 2012.

De inlichtingen- en veiligheidsdienst moest fors bezuinigen, maar het ging er volgens Plasterk vooral om dat de dienst doelmatiger ging werken. Geld dat de efficiency-operatie opleverde, vloeide deels weer terug in de organisatie. Daarmee kon bijvoorbeeld meer onderzoek worden gedaan, aldus Plasterk.

Hij is wel blij dat de AIVD inmiddels weer meer geld krijgt. ,,Het budget is nu groter dan ooit'', zei Plasterk.

De adviezen die de Rekenkamer heeft uitgebracht naar aanleiding van de bezuinigingen, zal de minister opvolgen. Zo moet het kabinet vooraf beter aangeven welke taken de dienst al dan niet moet blijven doen.