Brabant lijkt curve te hebben ‘geflat’, wanneer volgt de rest van Nederland?

Eerst wilde hij de maandag nog even afwachten, maar na het zien van de cijfers van die dag durft ook Bart Berden, directeur van het Elisabeth-Tweesteden ziekenhuis in Tilburg en voorzitter van het overleg van Brabantse ziekenhuizen het hardop te zeggen: Brabant heeft de piek qua ziekenhuisopnames voorlopig achter de rug. 

Vorige week maandag werden zo’n 280 coronapatiënten de Brabantse ziekenhuizen binnengebracht, gisteren waren dat er net iets meer dan 200. Dat was weliswaar meer dan in het weekend, maar de prille ervaring met het coronavirus leert dat na zaterdag en zondag steeds een piek volgt. Gisteren zat Brabant duidelijk onder het niveau van de vorige werkweek, toen er gemiddeld 250 nieuwe patiënten per dag kwamen. 

Dat de instroom daalt is ‘plezierig’, zegt Berden. Vraag is of het ook houvast biedt voor de rest van Nederland. Daar is nog geen duidelijke afname in het aantal opnamen te zien, meldde het RIVM vandaag. Vooral in Zuid- en Noord-Holland, Gelderland en Limburg neemt het aantal toe. 

_{Tekst gaat verder na de grafiek}

Het verschil met de andere elf provincies is dat in Brabant al 25 dagen geleden de eerste maatregel genomen werd. Kuchende Brabanders kregen toen het verzoek binnen te blijven. Precies drie weken geleden werd besloten dat alle grote evenementen in de provincie werden verboden, en dat mensen zoveel mogelijk thuis moesten werken. Die laatste maatregel werd op 12 maart, 19 dagen geleden dus, voor heel Nederland afgekondigd. Op zondag 15 maart, nu 16 dagen geleden, werd ook besloten horeca en scholen in heel het land dicht te doen. Jan Kluytmans, microbioloog bij het Amphia ziekenhuis in Breda, stelt dat de dalende patiënteninstroom in Brabant toont dat de maatregelen effect hebben. 

Dat wil niet zeggen dat de zorgen voorbij zijn. Integendeel: binnen de Brabantse ziekenhuizen verplaatst de druk zich steeds meer richting de intensive cares. Daar lagen maandag 160 mensen met corona. Op zondag waren dat er nog 140. Voor coronapatiënten zijn in Brabant iets minder dan 200 ic-bedden beschikbaar, momenteel. ,,Ongeveer 85 procent daarvan is bezet”, zegt Berden. 

Daarnaast heeft Brabant 50 bedden voor andere ic-patiënten. De 250 ic-bedden die er nu zijn, vormen een verdubbeling ten opzichte van het pre-corona aantal. En de provincie wil verder groeien, naar 300. ,,Maar het is de vraag of we dat voor elkaar krijgen. Beademing is een uitdaging, en je moet kijken naar je personeel. Hoeveel bedden kan één verpleegkundige onder haar hoede hebben? Is dat anderhalf of twee, zoals nu? Of wordt dat drie of zelfs vier?  Vergeet niet: deze mensen moeten dit weken, misschien wel maanden volhouden.”

De afgelopen week had Brabant de mogelijkheid om patiënten over te dragen aan de rest van Nederland. Op sommige dagen gingen er meer dan honderd de rivieren over. Nu is dat vrijwel stilgevallen. Af en toe gaat er nog eentje, maar Brabant neemt nu op haar beurt ook patiënten over uit ziekenhuizen buiten de provincie.

Landelijk verwachten de ziekenhuizen de komende weken nog een flinke golf aan nieuwe ziekenhuisopnamen. Daar zullen de nodige nieuwe ic-opnames uit voortvloeien. Het RIVM gaat uit van 2500 coronapatiënten op de intensive care half april. Dat zou betekenen dat er in heel Nederland 3000 ic-bedden nodig zijn - er moet immers ook ruimte zijn voor patiënten met andere aandoeningen. Minister Hugo de Jonge streeft ernaar eind deze week 2400 ic-bedden in Nederland te hebben. Daarvan zijn er inmiddels 1900 gerealiseerd.

Voorlopig lukt het de ziekenhuizen nog steeds om iedere patiënt die dat nodig heeft een bed op de intensive care te bieden. Op het moment van schrijven lagen er volgens de site van stichting NICE, dat de actuele stand van zaken bijhoudt, 1131 coronapatiënten op de ic. Dat cijfer loopt iets achter op de realiteit. 

Een van de redenen dat de komende tijd zoveel extra bedden op de ic's nodig zijn, is dat patiënten die er op terechtkomen vaak lang blijven, soms wel meer dan drie weken. 

Hoezeer het coronavirus de ziekenhuizen in zijn greep houdt, blijkt uit een voorbeeld dat Berden noemt uit zijn eigen ziekenhuis in Tilburg. ,,Een vrouw had met spoed een keizersnede nodig. Maar er was geen operatiekamer beschikbaar. We hadden eerst dertig operatiekamers tot onze beschikking, dat zijn er nu zes. Zover zijn we afgeschaald. We zijn aan het bekijken hoe we andere spoedgevallen toch zo goed mogelijk kunnen blijven helpen.”

Kijk hier naar onze video's over corona: