Catfight om voorzittershamer van de Tweede Kamer

VVD en PvdA hebben er een kunst van gemaakt elkaar 'iets te gunnen', maar dat geldt niet voor de voorzittershamer. Sinds men aan het Binnenhof Anouchka van Miltenburg collectief opgelucht uitzwaaide, is haar opvolging verzand in achterklap, gemok en gekift.

Dat begint al als 5 dagen na het aftreden van Van Miltenburg het bericht komt dat de eerste kandidaat-opvolger zich heeft gemeld. Bij de PvdA heeft Khadija Arib zich opgeworpen als kandidaat. ,,Toch Arib, pfff,'' verzucht een VVD'er.

Laat zij nu net degene zijn die de liberalen niet pruimen. Dat hebben ze in de dagen ervoor ook laten doorschemeren aan de PvdA. Veel liever hadden ze PvdA'er Roos Vermeij als kandidaat gezien. ,,Daar kunnen we beter mee leven.''

Ruziemaakster
Niet dat ze bij de VVD veel te eisen hebben, vindt iedereen. De bonnetjesaffaire van Fred Teeven heeft een heel setje VVD'ers gedeukt. Nee, die partij heeft even niets te eisen. Toch laten VVD-fractieleden niet na om te klagen dat juist Arib er een gooi naar doet. Op papier is die kandidatuur echter niet zo vreemd. Arib is ondervoorzitter, ervaren. Maar Arib bitst tegen het personeel van het parlement, zou een 'ruziemaakster' zijn. En er is echoënd geklaagd over haar Marokkaanse accent ('Ik geef het woord aan meneer Boema').

Wat men bij de VVD dan nog niet weet, is dat de PvdA nauwelijks om Arib heen kon. De kandidaatstelling is een individuele kwestie. Ieder Kamerlid mag ervoor gaan. Arib weet dat ook. Dat fractieleider Samsom ook liever Vermeij heeft, maakt op haar geen indruk. Arib wijkt niet. Ze wil meedoen. Punt.

Die verbetenheid smoort de kandidaatstelling van Vermeij. Want als Arib na fractieoverleg haar kandidatuur aan de pers meldt, laat de 'PvdA-fractie' weten 'verheugd' te zijn met haar kandidatuur.

Wat zwaar weegt, is dat de top van de PvdA-fractie absoluut geen verdeeldheid in de partij wil. Dan maar een ontevreden VVD-fractie en een kandidaat die het misschien niet redt. Het gemok neemt daardoor toe. Ook buiten de VVD. Bij de PVV zien ze Arib al helemaal niet zitten, omdat ze ook een Marokkaans paspoort heeft. Zelfs de SP is niet enthousiast: Arib zou debatten niet strak genoeg leiden. De linkse buurman PvdA een succesje geven, weegt daar niet tegenop.

Belerend
Het CDA ziet in al dat gekrakeel haar kans schoon. De vlekvrije Madeleine van Toorenburg stelt zich een dag na Arib ook kandidaat. Die heeft al als voorzitter van de Fyra-enquête lof geoogst. Een 'veilige keuze', denkt men. En voor het CDA een mooie kans op 1,5 jaar in de schijnwerpers. Maar prompt blijkt ook Van Toorenburg niet onomstreden. 'Te belerend', klagen Kamerleden. Een 'schooljuf' met een 'toontje'.

Ook tekenend voor al het gekrakeel : Arib en Van Toorenburg liggen elkaar totaal niet. ,,Tussen hen heerst een gevoelstemperatuur onder nul,'' erkent een CDA'er. Zo kregen ze het aan de stok toen Arib een debat wilde over sterfgevallen in een tehuis. ,,Een lijkenmentaliteit,'' bitste Van Toorenburg.Met nog enkele dagen tot de verkiezing van woensdag te gaan, maken fracties van links tot rechts mokkend de balans op. De cv's van de twee kandidaten deugen best, maar hun karakters en Haagse kinnesinne spelen ook een rol. Het wordt ze simpelweg niet gegund.