Dankzij deze vinding kunnen blinden niet alleen stipjes, maar ook vormen zien
VIDEOOnderzoekers zijn een stap verder om blinden iets van hun zicht terug te geven. Met een camera in een bril en elektroden in de visuele hersenschors lukt het om niet alleen een stipje te laten zien, maar ook vormen.
Delen per e-mail
Met duizend elektroden in de hersenschors lukt het om de hersenen zó te stimuleren dat blinde mensen zelfs letters kunnen herkennen. Het is een belangrijke doorbraak, zegt Pieter Roelfsema, directeur van het Nederlands Herseninstituut. ,,We wisten al langer dat we stipjes konden laten zien, maar het is nooit eerder aangetoond dat er interpreteerbare beelden zijn te projecteren.”
Het is nooit eerder aangetoond dat er interpreteerbare beelden zijn te projecteren
Al jaren doen onderzoekers testen met apen en muizen. Die krijgen speciale elektroden (kleine, stijve staafjes) in de hersenschors. Op die elektroden worden een computer en camera aangesloten. De camera geeft beelden door aan de computer, die zet de beelden om in stipjes die naar delen van de hersenen worden gestuurd. ,,Het is eigenlijk een soort matrixbord. We kunnen de elektroden zo stimuleren dat er stipjes verschijnen en die stipjes samen maken een vorm”, legt Roelfsema uit.
Uiteindelijk denken de onderzoekers dat patiënten via deze techniek meer kunnen herkennen, bijvoorbeeld voorbijrijdende auto’s, maar ook gezichtsuitdrukkingen van gesprekspartners.
Afstoten
Om iets te kunnen zien, moeten patiënten een operatie ondergaan. Ze krijgen de implantaten in hun hersenschors. Probleem is nog wel dat het lichaam de elektroden na ongeveer een jaar probeert af te stoten.
Onderzoekers zoeken naar nieuwe materialen die langer in het lichaam kunnen blijven. ,,We willen natuurlijk niet dat patiënten eindelijk weer wat kunnen zien, maar dat het systeem er na een jaar mee ophoudt”, zegt Roelfsema. Daarom zoeken ze naar elektroden die het immuunsysteem niet herkent en dus ook niet zal afstoten.
Ik denk dat we wel tienduizend elektroden, verspreid over de visuele hersenschors, nodig hebben om echt op straat het verkeer te kunnen zien
Hoewel het systeem hoofdzakelijk op dieren wordt getest, is een Spaans onderzoeksteam - met wie het Nederlands Herseninstituut samenwerkt - een stapje verder. Daar kreeg een patiënt een half jaar lang de elektroden geplaatst. Bij de apen zijn al duizend sensoren getest, de patiënt kreeg er honderd. Roelfsema: ,,Ze kon in een kleine cirkel beelden herkennen. Als je je arm uitstrekt en van je duim en wijsvinger een cirkel maakt, zo’n klein stukje.” Niet veel, erkent Roelfsema, maar de test toonde dat de prikkeling van de hersenen óók bij mensen werkt. ,,Ik denk dat we wel tienduizend elektroden, verspreid over de visuele hersenschors, nodig hebben om echt op straat het verkeer te kunnen zien. Hoe meer delen we kunnen stimuleren, hoe groter het beeld dat de patiënten krijgen.”
Draadloos systeem
Over drie jaar hopen de onderzoekers een grotere proef bij mensen te kunnen starten. Maar daarvoor is nog veel werk te verzetten. Er moeten dus betere implantaten komen én patiënten lopen nu nog rond met een stekker tussen hun schedel en de computer. De onderzoekers willen naar een draadloos systeem, zodat ze alleen een speciale bril op hoeven te zetten en een kleine computer (zo groot als een telefoon) bij zich hoeven te dragen.
Als alle tests goed blijven gaan, verwacht Roelfsema na 2028 grotere groepen patiënten te kunnen helpen. ,,Blinde mensen hoeven nu nog niet de adem in te houden, maar ons onderzoek is wél veelbelovend.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Corona-epidemie dwingt ‘illegalen’ terug te keren naar huis
De corona-epidemie dwingt groepen ongedocumenteerde migranten Nederland te verlaten. Omdat er geen werk meer voor ze is, reizen ze met hulp van terugkeerorganisaties naar hun land van herkomst. -
PREMIUM
Sergio Herman wil nieuw culinair paleis bouwen om in te wonen én koken
Topkok Sergio Herman heeft plannen met een oude boerenschuur en woonhuis in Terhofstede in Zeeland. Er komt geen restaurant, maar Herman wil er wel gasten ontvangen voor een culinaire beleving. Ook wil hij er gaan wonen. -
Zes misvattingen bij de schoolkeuze van je kind
Een school kiezen voor een groep 8-leerling ís al vaak niet de makkelijkste klus en de lockdown maakt het er niet makkelijker op. Maar natuurlijk zijn er nog steeds manieren om die ene middelbare school te vinden waar jouw kind gaat groeien en bloeien. Zeker als je onderstaande valkuilen ontwijkt. -
PREMIUM
Tegelzetter Marcel (47) gooide een fiets naar de ME: ‘Ik zag hoe dat meisje met waterkanon werd geraakt’
Hij smeet zondag bij de rellen in Eindhoven een fiets richting een ME-voertuig. Marcel de Ruiter zegt spijt te hebben van die actie, maar de tegelzetter uit Nunspeet werd de afgelopen twee maanden ook al twee keer gearresteerd: voor bedreiging van de burgemeester van Nunspeet en omdat hij zich niet wilde identificeren. Twee keer ten onrechte, stelt hij. ,,Tot afgelopen zondag heb ik me altijd aan de wet gehouden.” -
Arbeidsongeschikt door domme actie, moet de werkgever dan doorbetalen?
Stel, je raakt in je vrije tijd gewond door een domme actie - zoals het afsteken van illegaal vuurwerk - en kunt daardoor niet werken of raakt zelfs arbeidsongeschikt. Kan een werkgever dan weigeren je loon door te betalen? Arbeidsrechtadvocaat Gerard Berghuis legt uit hoe het zit.
-
PREMIUM
Overheid mikt op 1,7 miljoen laadpalen in 2030: beleggers zien gouden kansen
Nergens ter wereld is zo gemakkelijk een laadpaal te vinden als in Nederland. Elektrisch rijden is hot. De beurskoersen van bedrijven in de laadpaalbranche schieten door het dak. -
frank in quarantaine
Voeden andere landen hun kinderen strenger op, zijn zij gewoon banger voor het gezag?
Net als veel Nederlanders blijft journalist Frank Poorthuis thuis. Frank zit in de risicogroep. Verslag van dag 314. Lees alle eerdere afleveringen hier terug. -
17-jarige krijgt zwaarst mogelijke straf voor doodsteken Megan (15)
De 17-jarige jongen uit Breda die zijn ex-vriendinnetje en klasgenoot Megan (15) heeft doodgestoken krijgt de zwaarst mogelijke straf. De rechtbank heeft hem woensdag veroordeeld voor doodslag en gaat mee in de maximale strafeis: twee jaar jeugddetentie en Plaatsing in een Inrichting voor Jeugdigen (PIJ), vergelijkbaar met tbs voor volwassenen.