'Defensie negeerde strafbare feiten werken met chroom-6'
Het ministerie van Defensie wist niet alleen al veel langer van de schadelijke effecten van het werken met kankerverwekkende verf door zijn medewerkers, maar het stak ook bewust de kop in het zand bij oproepen iets aan de problemen te doen. Zo negeerde het onder meer een proces-verbaal van de Arbeidsinspectie en een 'SPOED SPOED SPOED'-mail van medewerkers in de jaren negentig.
Dat meldt Follow the Money. Het platform voor onderzoeksjournalistiek beschikt over interne documenten waaruit zou blijken dat Defensie verschillende keren signalen over de schadelijke effecten van het werken met carc-verf en chroom-6 houdende verf heeft genegeerd en gebagatelliseerd. De signalen kwamen van de Amerikanen, medewerkers op de werkvloer en de Arbeidsinspectie, aldus Follow the Money.
Zo klaagden medewerkers op Vliegbasis Twente in 1982-1986 meerdere keren over een penetrante stank in de hangars waarin de F16's werden onderhouden met de tegen corrosie beschermende carc-verf. Een arts constateerde dat het spuiten met de verf niet volgens de arbo-regels gebeurde. 'Allerlei werkzaamheden worden in dezelfde ruimte uitgevoerd, van administratieve werkzaamheden tot verfspuiten'. Hij adviseerde onder meer het installeren van een veiligheidsscherm en een verbeterde ventilatie. Iets wat een tweede arts later en de Arbeidsinspectie in 1987 ook constateerden.
'Stoppen met strafbare feiten'
Zes jaar later constateerde de Arbeidsinspectie dat niks met de aanbevelingen is gedaan en een jaar later wordt zelfs een proces-verbaal uitgeschreven. Het verbaal wordt volgens Follow the Money besproken in een werkgroep Luchtmacht. Een luitenant-kolonel laat weten dat gestopt moet worden met 'het plegen van strafbare feiten'.
Er wordt afgesproken om de Officier van Justitie in een brief te laten weten met onmiddellijke ingang de spuitwerkzaamheden op de vliegbasis te stoppen. In plaats daarvan laat Defensie zijn medewerkers in een brief weten dat het vooral verboden ‘werkzaamheden uit te voeren waarbij de kans op vonkvorming aanwezig is’.
In 1998 meet TNP daarna waarden die boven de wettelijke norm liggen en in 2001 volgt een nieuwe terechtwijzing door de inspectie.
Voorbeelden
Het is een van de voorbeelden die het onderzoeksplatform uit de interne documenten van Defensie haalt en aantoont dat Defensie van de gevaren wist maar zijn personeel op de werkvloer niet op de hoogte stelt.
Ook de Amerikanen hadden in 1990 al gewezen op de gevaren van het werken met de kankerverwekkende carc-grondverf. Zij boden aan om de installatie van speciale spuit- en zandstraalcabines op de bases in Brunssum, Vriezenveen, Coevorden en Ter Apel te pre-financieren. Maar de general manager van die locaties laat weten dat dat niet nodig is en dat de locaties 'in technische zin uitstekend geschikt is voor het spuiten van de verf'.
En eind jaren negentig van de vorige eeuw slaan medewerkers van de Arbodienst van de Landmacht en het hoofd veiligheid van de locatie Vriezenveen groot alarm. Er worden te hoge chroom-6-waarden gemeten. Ze roepen hun leidinggevenden op tot snelle actie en sturen alarmerende emails met in de onderwerpregel: ‘SPOED SPOED SPOED STRONTIUM CHROMAAT’.
RIVM-rapport
De bevindingen van Follow the Money sluiten aan bij het begin juni - na vier jaar onderzoek - gepresenteerde rapport van de RIVM. De gezondheidsdienst concludeerde dat bij de krijgsmacht al sinds 1973 bekend was dat de verf gevaarlijk kon zijn. Toch werd er tussen 1984 en 2006 met het antiroestmiddel gewerkt op Navo-werkplaatsen langs de grens waar Nederlands defensiepersoneel het onderhoud van Amerikaans materieel verzorgde. In die periode werkten daar tussen de twee- tot drieduizend mensen. Daarvan werd een opvallend groot deel ziek, waarbij oud-medewerkers de noodklok luidden.
Defensie wist van de schadelijke effecten die werken met de kankerverwekkende chroom-6-verf opleverden, maar deelde die kennis niet met werknemers en bedrijfsartsen. Nu blijkt uit de interne documenten dat Defensie ook zaken als een proces-verbaal heeft genegeerd en de inhoud van waarschuwingen ook bagatelliseerde.
Uit het RIVM-onderzoek blijkt dat de stof in de verf long-, neus-, neusbijholte- en maagkanker kan hebben veroorzaakt of nog kan veroorzaken bij langdurige blootstelling zonder de juiste beschermingsmiddelen. Ook kunnen slachtoffers last hebben van eczeem, allergische astma en rhinitis, chronische longziekten of een perforatie van het neustussenschot. Alle oud-defensiemedewerkers die aan de opgesomde ziektes lijden, smartengeld van tussen de 5000 en 40.000 euro. Daar bovenop krijgen zij – of hun nabestaanden – nog 3850 euro.
Excuses
Na de presentatie van het RIVM-rapport bood het kabinet zijn verontschuldigingen aan. ,,We hebben fouten gemaakt, dat betreur ik en daarvoor bied ik alle medewerkers mijn excuses aan", aldus staatssecretaris Barbara Visser van Defensie.
Defensie laat Follow the Money weten, dat in de loop van 2014 sprake was van een toenemend aantal meldingen van gezondheidsklachten bij (oud-)medewerkers die op met de chroom-6-verf hebben gewerkt. Naar aanleiding daarvan werd besloten om onderzoek te laten doen naar de mogelijke schadelijke gevolgen voor de gezondheid als gevolg van het werken met chroom-6 houdende verf. Iets wat het ministerie ook stelt op zijn factsheet op de website van het ministerie.
Bekijk hieronder de video van afgelopen juni waar de staatssecretaris het boetekleed aantrekt:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Lhbti-supportersclub van Feyenoord krijgt Jos Brink Prijs
-
Chroom-6-slachtoffers sturen boze brief aan Defensie
Een stichting die de belangen van chroom-6-slachtoffers behartigt heeft een boze brief geschreven aan Defensie. Deze mensen, die ooit werkten in onderhoudswerkplekken van het leger en daar ziek werden, vinden de deze week bekendgemaakte compensatieregeling van Defensie veel te mager. -
PREMIUMWaarvan Akte
Met kneepjes passen we zijn testament aan, drie dagen later krijg ik bericht van zijn overlijden
Wat als een cliënt nog helder van geest is, maar niet kan praten? Deze notaris lost het op met kneepjes in de hand. Een kneepje is 'ja’, twee kneepjes ‘nee’. Elke week tekent journalist Johan Nebbeling waargebeurde voorvallen uit de notarispraktijk op in deze rubriek. -
Scandinavië topbestemming zomervakantie: ‘Liever hiken in bergen dan comadrinken aan de costa’s’
Actieve vakanties in noordelijke landen worden steeds populairder. Reisbureaus die zijn gespecialiseerd in Noordwest-Europa en Scandinavië zeggen dat de vraag naar vakanties in die regio toeneemt. -
Arts: '17 van 100 Tilburgse oud-werklozen hebben chroom-6-gerelateerde klachten'
TILBURG - Van 100 oud-deelnemers van het Tilburgse werklozenproject tROM die hun gezondheid hebben laten onderzoeken, hebben er 17 klachten waarvan het 'heel goed mogelijk is' dat ze verband houden met blootstelling aan het giftige chroom-6. Het gaat met name om ernstige huid- en longklachten.
-
Defensie wist van effecten giftige chroom-6-verf, maar zei niks
-
-
-
PREMIUMEnergierekening
Frank: ‘De elektrische auto verbruikt per maand net zoveel als ons huis in de wintermaanden’
Frank Deleij (44) uit Alphen aan den Rijn investeerde flink en ging van het gas af: ,,Het geeft soms bijna een soort schuldgevoel.’’ Hoeveel geld besteed jij aan energie in huis? Hoe probeer je de kosten omlaag te brengen? Deze vragen stellen we elke week aan een Nederlander. -
24
Inbraken gebeuren in allerlei soorten woningen en buurten: zo laat je je huis veilig achter
Vakantie voor de boeg? Haal voor vertrek de stekkers uit de stopcontacten, draai kranen dicht en zorg vooral dat je huis er bewoond uitziet. Dat adviseert Ilona Snaterse-Leidelmeijer, politievrijwilliger gespecialiseerd op het gebied van preventie.