Deskundigen luiden noodklok: duizenden doden dreigen door hepatitis
Deskundigen slaan alarm om de vele sterfgevallen door chronische hepatitis. Ondanks succesvolle behandelingen tegen het virus dat de lever aanvalt, stijgt het aantal doden met tientallen per jaar. Te weinig patiënten weten dat ze besmet zijn. Maatregelen zijn nodig, anders dreigen de komende tien jaar 5000 Nederlanders onnodig te overlijden.
Uit onderzoek van het Erasmus MC in Rotterdam blijkt dat vorig jaar 550 mensen overleden aan chronische hepatitis B of C, infecties van de lever die worden overgedragen bij de geboorte, door besmet bloed of bij seksueel contact. Dat zijn er vijftig meer dan het jaar ervoor.
De stijging is een fikse domper. Sinds 2015 is er een nieuwe behandeling voor hepatitis C, die de ziekte bijna altijd geneest. Zo’n 5000 patiënten zijn inmiddels behandeld. ,,We hadden verwacht dat het sterftecijfer zou dalen, maar het is voor het derde opeenvolgende jaar gestegen’’, zegt Jan Hendrik Richardus, epidemioloog en hoogleraar Infectieziekten en Publieke Gezondheid in het Erasmus MC. ,,Er moet meer gebeuren. Het is een infectieziekte die te behandelen is en waarvan de meeste doden te voorkomen zijn.’’
Het aantal slachtoffers van hepatitis ligt veel hoger dan bij hiv. Maar de overheid ziet het niet als een urgent probleem.
Sluipmoordenaar
Mensen die in de jaren 80 en 90 wel eens drugs hebben gespoten, zijn nu keurige mensen in een Vinex-wijk met een gezin en leuke carrière.
Artsen en de Nederlandse Leverpatiënten Vereniging (NLV) starten een bewustwordingscampagne. Ze noemen de ziekte een ‘sluipmoordenaar’. Mensen lopen er tientallen jaren mee rond, zonder dat ze weten dat ze besmet zijn. Pas op latere leeftijd krijgen ze levercirrose en leverkanker. Het sterftecijfer is het hoogst onder patiënten tussen 50 en 80 jaar.
,,Het gaat heel lang goed, zonder grote klachten, tot lichaamsfuncties uitvallen en problemen ontstaan’’, zegt maagdarmlever-arts Joost Drenth van het Radboudumc in Nijmegen. ,,Vergelijk het met een auto. Met zes cylinders rijdt die lekker, met vijf gaat het ook nog wel, maar met twee wordt het moeilijk. Opeens valt de motor stil. Dan is het te laat.’’
In Nederland hebben 28.000 Nederlanders hepatitis C en 40.000 chronische hepatitis B. Mensen die ooit drugs hebben gespoten, voor 1991 een bloedtransfusie hebben gehad en migranten uit Oost-Europa, Afrika en Azië lopen een verhoogd risico. Hepatitis B kan ook tijdens de zwangerschap worden overgedragen.
Weigerpatiënten
Beide ziekten zijn goed te bestrijden. De behandeling van hepatitis C bestaat uit een kuur van twaalf weken, die 95 procent van de patiënten geneest en wordt vergoed door verzekeraars. Hepatitis B kan met medicijnen in bijna alle gevallen worden onderdrukt. Drenth: ,,In het verleden duurde een behandeling lang, er waren veel bijwerkingen en slechts een kwart tot de helft van de patiënten genas. Veel patiënten bedankten voor de eer.’’
Leverartsen proberen duizend reeds bekende hepatitispatiënten die destijds afzagen van een behandeling, op te sporen. ,,Nu is er een behandeling die goedkoop is, weinig bijwerkingen heeft en de schade aan de lever herstelt’’, zegt Drenth. ,,Het is toch mooi als je wereld er twaalf weken later heel anders uit kan zien?’’
Huisartsen en specialisten wordt gevraagd alerter te zijn op leverproblemen bij risicopatiënten. Drenth: ,,Patiënten met verhoogde leverwaarden moeten gecontroleerd worden. Als iemand ooit in Roemenië een bloedtransfusie heeft gehad en veel moe is, denk dan ook aan hepatitis. Er moet een bewustwordingsproces op gang komen.’’
Er is nooit goede voorlichting geweest, zegt directeur José Willemse van de NLV. ,,Er lopen teveel mensen rond die niet weten dat ze besmet zijn of tot een risicogroep horen. Mensen die in de jaren 80 en 90 wel eens drugs hebben gespoten, zijn nu keurige mensen in een Vinex-wijk met een gezin en leuke carrière. Eén keer experimenteren kan ook dramatische gevolgen hebben.’’
Migranten
De patiëntenvereniging start met stichting Pharos een voorlichtingsproject voor migranten. Willemse roept mensen in een risicogroep op zich te laten testen. ,,Het is een simpel bloedonderzoek. Ga niet wachten tot je ziek wordt. Als je niks doet, ga je dood.’’
Artsen en patiënten willen dat de overheid geld vrijmaakt voor de uitvoering van het Nationaal Hepatitis Plan. Ze pleiten voor een vergelijkbare aanpak als bij hiv, die al snel succesvol bleek in het terugdringen van aids. Ze vinden het onbegrijpelijk dat wel miljoenen worden geïnvesteerd in maatregelen tegen antibioticaresistentie, waar nauwelijks doden vallen. Willemse: ,,Het aantal slachtoffers van hepatitis ligt veel hoger dan bij hiv. Maar de overheid ziet het niet als een urgent probleem.’’
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMMet video
RIVM: Eet geen vis en garnalen uit Westerschelde
Eet zo min mogelijk zelf gevangen vis en schaal- en schelpdieren uit de Westerschelde en het Kanaal Gent-Terneuzen. Er zit te veel PFAS in, acht tot tien keer hoger dan bij vergelijkbare producten in de winkel. -
PREMIUMVijf vragen
Waarom sommige mensen grof geld over hebben voor een digitaal eigendomsbewijs
Wereldwijd schaffen steeds meer mensen NFT's aan. Dit zijn unieke, digitale eigendomsbewijzen, vaak aangeschaft met cryptomunten. En ze zijn al lang veel meer dan kunstwerken of kattenplaatjes. Waarom zou je ze kopen en wat zijn de risico's? Vijf vragen over NFT’s. -
22
Hoeveel minuten pauze mag je nemen op een werkdag?
Even een rondje wandelen, een broodje eten of snel het nieuws checken op je telefoon; werknemers hebben recht op pauze, maar hoe zit het precies? Mag je zomaar pauze nemen en krijg je dan doorbetaald? Experts beantwoorden zes veelgestelde vragen over het recht op pauze. -
Salderingsregeling zonnepanelen wordt pas vanaf 2025 afgebouwd
Huizenbezitters met zonnepanelen kunnen hun teveel aan opgewekte stroom langer tegen markttarieven terugleveren aan het net. Het kabinet wil de zogeheten salderingsregeling pas vanaf 2025 versoberen, waar dat eerder al vanaf 2023 het geval zou zijn. -
PREMIUM
Feyenoorders zijn écht overal op de wereld en ze vinden altijd een plekje om de finale te zien
Het kan drie uur ’s nachts zijn in China, ’s avonds laat in een beveiligde compound in Somalië of juist ’s ochtends vroeg in de VS. Het kan op een Noors booreiland zijn of op een cruiseschip bij Spitsbergen. Een ding is zeker: voor deze Feyenoorders is niets sterker dan dat ene woord.
-
PREMIUM
‘Needle spiken’ was ook meer dan 100 jaar geleden al een mysterieuze misdaad
Gedrogeerd worden met een injectienaald tijdens het stappen. De afgelopen weken kwamen er meerdere meldingen binnen in Nederland, maar bewijzen zijn er nog altijd niet gevonden. Is het de perfecte misdaad? Of is er iets anders aan de hand? ,,Het is vreemd dat er nog geen naalden zijn gevonden.” -
Politie ziet steeds meer zelfgemaakte 3D-wapens
De politie ziet in binnen- en buitenland steeds vaker 3D-geprinte vuurwapens. Eigen onderzoek toont aan dat er sinds vorig jaar fors meer inbeslagnames waren van deze geprinte vuurwapens of onderdelen ervan. Vorig jaar zijn in veertien onderzoeken in Nederland 3D-geprinte vuurwapens en geprinte onderdelen in beslag genomen. -
Syrische asielzoeker opgepakt in Kerkrade, zou oorlogsmisdaden voor Assad-regime hebben gepleegd
De Nederlandse politie heeft vandaag in Kerkrade een Syrische asielzoeker aangehouden op verdenking van het plegen van oorlogsmisdrijven in de Syrische burgeroorlog. Het is voor het eerst dat er hier een Syriër wordt aangehouden die lid zou zijn geweest van een militie verbonden aan het regime van de Syrische president Assad.