Energienota hoger door warmtepomp en laadpaal

Het Nederlandse elektriciteitsnetwerk is veel te zwak voor de hausse aan elektrische auto’s en warmtepompen die eraan komt. Netbeheerders zeggen dat ze miljarden moeten investeren en sluiten niet uit dat de energierekening met tientallen euro’s stijgt.

Ton Voermans 21 feb. 2020 Laatste update: 08:39

Tot 2030 moeten er 1,7 miljoen openbare laadpalen geplaatst worden, daarnaast gaan er 1,5 miljoen huizen van het aardgas af. Als die allemaal in bedrijf komen, vergt het een ongekende hoeveelheid stroom. Eén Tesla Model 3 slurpt evenveel elektriciteit als tien huishoudens; en één warmtepomp heeft evenveel stroom nodig als een handvol wasdrogers. De kabels in de grond en de transformatorhuisjes zijn te dun en te zwak om al die energie te kunnen leveren. Er wordt nu al gewerkt met laadpalen die op piekmomenten slechts de helft van het vermogen leveren om te voorkomen dat de wijktransformator het begeeft.

De drie grote netbeheerders melden enorme toenames van de investeringen om de exploderende vraag naar elektriciteit te kunnen leveren. Enexis investeert dit jaar 878 miljoen euro, Liander 882 miljoen euro en Stedin 669 miljoen euro. Dat is bij deze drie grootste netbeheerders bijna een verdubbeling van de investeringen in 2015, een groot deel is nodig voor de energietransitie.

Overal in Nederland zal komende jaren worden gegraven om dikkere kabels in de grond te leggen. Liander zegt dat er ‘een verdubbeling’ van het netwerk nodig is om alle elektriciteit bij de laadpalen en warmtepompen te krijgen. Volgens Liander ‘een opgave waar we normaal gesproken veertig jaar over doen en die we nu in tien jaar moeten realiseren’.

Netbeheerders moeten het elektriciteitsnet twee keer zo sterk maken en dan nog is het niet genoeg om altijd en overal voldoende energie te leveren. In heel Nederland moeten dikkere kabels de grond in. © Stedin / Ramona Lauw

Directeur Marc van der Linden van netbeheerder Stedin. © Sicco van Grieken

Stedin-baas Marc van der Linden verwacht dat de netbeheerders de komende tien jaar 25 tot 30 miljard euro kwijt zijn aan het onderhoud en de aanleg van een robuuster elektriciteitsnetwerk. Tennet, de beheerder van het landelijk netwerk met de hoogspanningsmasten, is ook nog eens ruim 10 miljard kwijt. Waar dat geld vandaan moet komen is nog niet duidelijk. De tarieven die netbeheerders via de energienota mogen berekenen worden vastgesteld door de Autoriteit Consument & Markt. Van der Linden verwacht dat de tarieven hoe dan ook moeten stijgen. ,,Reken minimaal op enkele tientjes per jaar.’’

Wat hebben die aanpassing aan het elektriciteitsnetwerk voor invloed op het verbruik thuis? Lees hieronder hoe het gaat lonen om de vaatwasser aan te zetten als de zon schijnt en de windmolens draaien.

Ondanks de tientallen miljarden euro’s die in het elektriciteitsnetwerk worden geïnvesteerd gaat het niet lukken om iedereen op ieder moment van de dag onbeperkt stroom te kunnen leveren. ,,Er zit een grens aan wat we kunnen elektrificeren.’’