Ex-advocaat van kroongetuige Nabil B. doet zijn verhaal: ‘Ik stopte vanwege Peter R. de Vries’
Vier maanden beet hij op zijn lip, maar nu doorbreekt de voormalige anonieme advocaat van kroongetuige Nabil B. in het proces tegen de bende van Ridouan Taghi het stilzwijgen met een exclusief interview. ,,Schrijf maar op dat ik ben gestopt vanwege Peter R. de Vries.”
Yelle Tieleman en Jens Olde KalterLaatste update:05-02-21, 10:03
De eerste keer dat hij, de anonieme advocaat, en kroongetuige Nabil B. (32) elkaar zouden ontmoeten, zal hij nooit vergeten. Op de weg ernaartoe merkt hij dat hij wordt gevolgd en in de gaten wordt gehouden. Voor het eerst maakt hij kennis met de ongekend scherpe veiligheidsmaatregelen die er rond een kroongetuige worden genomen. Hij kent de beelden van het vervoer van zware criminelen in supersnelle bolides uit het journaal, maar van dichtbij en in het echt maakt het een grote indruk op hem. Moet ik hier wel aan beginnen, vraagt hij zich hardop af. Over veiligheidsmaatregelen doet de advocaat geen uitspraken.
‘Je bent een trotse man’, zei ik. Daar was hij niet helemaal van gediend. Reageerde geërgerd op die vraag
Anonieme ex-advocaat van kroongetuige Nabil B.
Het lange gesprek met Nabil loopt op het eind bijna mis. ,,Je bent een trotse man”, zei ik. ,,Daar was hij niet helemaal van gediend. Reageerde geërgerd op die vraag. Maar die avond belde hij toch. Dolenthousiast. Vanaf dat moment was ik zijn advocaat.”
Nabil B. uit Utrecht getuigt als kroongetuige in het liquidatieproces Marengo tegen de bende van Ridouan Taghi. Die wordt verdacht van het geven van vijf fatale moordopdrachten en een reeks mislukte moordopdrachten. In 2018 wordt de onschuldige broer van Nabil vermoord, een week nadat Nabil werd gepresenteerd als kroongetuige. De samenleving reageert geschokt. Net als een jaar later, als Derk Wiersum voor zijn woning in Amsterdam wordt doodgeschoten. Hij was de advocaat van Nabil B. Na deze moord worden in allerijl rechters, officieren van justitie en advocaten beveiligd.
Deze nieuwssite sprak de afgelopen weken in verschillende sessies urenlang met de voormalige, anonieme advocaat van Nabil B en zijn ervaringen met hem. Dit is zijn relaas.
,,Als mij gevraagd wordt waarom ik ben gestopt, wil ik eerlijk antwoord kunnen geven. En jullie hebben het mij gevraagd. Nou, ik ben gestopt omdat Peter R. de Vries zich met de verdediging van de kroongetuige ging bemoeien.”
Laten we beginnen bij het begin. Hoe is de kroongetuige bij u terecht gekomen? ,,Ik was de laatste op zijn lijstje. Na de moord op Wiersum zijn andere advocaten gebeld, maar iedereen heeft afgezegd. En de mensen die het wél wilden, werden teruggefloten door hun kantoorgenoten of thuissituatie. Eerlijk gezegd schaamde ik mij daarvoor. Iedereen had na de moord op Wiersum zijn mond vol over het belang van de rechtstaat. Foto’s van Derk voor de ramen van hun kantoor. Maar niemand is opgestaan om de zaak over te nemen.”
Foto’s van Derk voor de ramen van hun kantoor. Maar niemand is opgestaan om de zaak over te nemen
Anonieme ex-advocaat van kroongetuige Nabil B.
Uiteindelijk heeft u toegezegd. Wat gebeurde er daarna? ,,Ik heb toegezegd, onder twee voorwaarden. Mijn beloning moest geregeld zijn en mijn beveiliging moest in orde zijn. Daarna ben ik me gaan inlezen in het dossier. En dat is veel werk in een omvangrijk en moeilijk toegankelijk dossier. Op een gegeven moment heb ik de opdracht ook weer teruggegeven, omdat ik er met de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) niet uitkwam. Het optuigen van de beveiligingsmaatregelen ging traag, en via De Telegraaf lekte uit dat de kroongetuige anonieme advocaten had gevonden. Zij wisten binnen no-time dat het om mij ging en dan zouden de boeven het ook kunnen weten.”
Wat volgt is een monoloog van de advocaat over de traagheid waarmee veiligheidsmaatregelen voor hem, zijn kantoorgenoten en het kantoorpand worden geïmplementeerd. Belletjes worden niet beantwoord, afspraken niet nagekomen. De advocaat dreigt er dan mee te stoppen. Kennelijk wakker geschrokken besluit de Nederlandse overheid om nu écht door te pakken. In december 2019 zit de advocaat om tafel met een directeur Nationale Crisisbeheersing van de NCTV, een hoofdofficier van justitie, een afvaardiging van de politie en een generaal van de Koninklijke Marechaussee. Ook de kantoorkat van de advocaat loopt de ruimte binnen. De aanwezigen lachen als ze horen dat de kat al is omgedoopt tot ‘Taghi’. Die opmerking breekt het ijs. ,,Geld speelt geen rol”, zegt de hoofdofficier. Vanaf dat moment komt de overheid haar afspraken na, en wordt de beveiliging goed geregeld.
Het Marengo-proces is in januari hervat. Hoe verliep jullie samenwerking? ,,Die liep goed. We hadden een prima werkrelatie. Maar je moet weten, Nabil is geen makkelijke man. Hij belt een keer of vier per dag. Het vergt veel van je. En we hadden wel eens bonje. In januari stonden er dagenlange verhoren bij de rechter-commissaris gepland. Dan ben je dagen tot elkaar veroordeeld in een gevangeniscel zonder ramen. Er werd voorgesteld door zijn bewaarders, dat Nabil lunch zou maken. Maar dat zag ik aanvankelijk niet zitten. Als advocaat neem je liever geen lunch aan van een gedetineerde cliënt. Dat past niet in de verhoudingen. Toen hij daar achterkwam, was hij beledigd. Uiteindelijk ontkwam ik er niet aan, want je moet toch eten. Dan eet je samen een omeletje.”
Vrij snel na het hervatten van die verhoren gonsde het gerucht dat uw identiteit verder was uitgelekt. ,,Dat was een foutje van Nabil. Die sprak advocaat Nico Meijering bij een besloten zitting aan met mijn naam, nota bene in het eerste verhoor. Heel spijtig.”
In de podcast Achter het Verhaal vertellen misdaadverslaggevers Yelle Tieleman en Jens Olde Kalter over hun gesprek met de anonieme advocaat:
Onze excuses
Helaas kunnen wij deze social post, liveblog of anders niet tonen omdat het één of meerdere social media-elementen bevat. Aanvaard de social media-cookies om deze inhoud alsnog te tonen.
Was het uw eigen keus om de verdediging van de kroongetuige anoniem te doen? ,,Nee, dat had van mij niet gehoeven. Maar het werd me aangeraden door het OM. Ze zeiden dat het verstandig was om anoniem te blijven, in ieder geval tot alle veiligheidsmaatregelen definitief zouden zijn. Daar kwam veel bij kijken en het was maanden werk. De mankracht om beveiligd vervoer te organiseren, de beveiliging van het kantoor. Juist toen het bijna klaar was, ging het mis. De kogelwerende ramen stonden al klaar in de fabriek.”
Op woensdag 11 maart rinkelt de telefoon van de advocaat. Het is de kroongetuige. Die vertelt dat hij dringend wil praten. De advocaat is moe en heeft eigenlijk geen tijd. Maar iets in hem zegt dat hij moet gaan. Nabil maakt een onrustige indruk en vertelt dat hij het roer wil omgooien. Volgens de advocaat is de kroongetuige op zoek naar een conflict.
Wat was er aan de hand? ,,Het OM had een psychologisch rapport laten uitbrengen over Nabil. Daar las hij uit voor en over de uitkomsten was hij laaiend. Hij voelde zich enorm genaaid door het OM. Voor hem was dat het toppunt, hij was er helemaal klaar mee. Het roer zou omgaan en de onderste steen moest boven komen. En Peter R. de Vries moest daarvoor gaan zorgen.”
Waar doelde Nabil op? ,,De fouten die door justitie zijn gemaakt. Hij is natuurlijk vroeg gepresenteerd als kroongetuige, want Taghi liep nog vrij rond. En de beveiliging van zijn vermoorde broer was niet op orde. Maar die feiten zijn al bekend, de fouten zijn toegegeven. Daar valt niet veel aan toe voegen. Dus vroeg ik wat De Vries zou moeten doen. Bovendien zag ik voor hem totaal geen rol in het proces. Hij is geen advocaat en is dus niet beschermd. Zo heeft hij geen verschoningsrecht (het recht van een getuige om te weigeren antwoord te geven op rechterlijke vragen, red.). Maar ik merkte al snel dat Nabil vastbesloten was om met Peter in zee te gaan. Nou, als hij dat per se wil, dan wilde ik best met hem praten, zei ik nog. Maar toen zei hij al dat Peter niet met mij in zee wilde en een andere advocaat op het oog had. Hij had slecht over mij gesproken.”
En toen kwam het tot een breuk? ,,Die avond belde Nabil me op. Hij zei dat hij een onprettig gevoel had overgehouden aan ons gesprek en dat hij met me wilde stoppen. Ik zei hem dat mij dat speet, maar dat ik ook niet met De Vries wilde werken. Toen was het over.”
Die nacht slaapt de advocaat slecht. Hij is teleurgesteld. Maandenlang is er dag en nacht gewerkt. Zijn persoonlijke vrijheid is hij al bijna een half jaar kwijt. Een kantoorgenoot die jarenlang bij hem werkte, nam uit angst afscheid. En op het moment dat het eindelijk goed lijkt te functioneren, veroorzaakt De Vries’ bemoeienis volgens de advocaat een breuk. Na een paar uur slaap stapt de advocaat uit bed en kruipt achter zijn computer. Om 04.37 uur stuurt hij een officier van justitie een mail, waarin hij schrijft dat hij niet meer de kroongetuige vertegenwoordigt. Als de advocaat later die dag telefonisch contact heeft met drie van zijn contacten bij het OM, geeft hij als toelichting dat de breuk tussen Nabil B. en hemzelf is ontstaan door bemoeienis van De Vries.
Ik zei hem dat mij dat speet, maar dat ik ook niet met De Vries wilde werken
Anonieme ex-advocaat van kroongetuige Nabil B.
,,Op donderdag 12 maart 2020 heb ik telefonisch contact gehad met de zaaksofficier. Ik heb haar toegelicht waarom ik niet langer de advocaat was van Nabil B. en dat het tot een breuk was gekomen door zijn wens samen te willen werken met Peter R. de Vries. De zaaksofficier reageerde daarop door te zeggen dat dit voor het OM onwenselijk zou zijn, vanwege de rol van De Vries’ kantoorgenoot Khalid Kasem en diens banden met Ridouan Taghi. Het OM maakte zich hierover grote zorgen en de officier liet merken dat zij Kasem kwalificeerde als een advocaat die daarom niet te vertrouwen was. Voorts bleek het OM al langer op de hoogte dat de kroongetuige Nabil B. contact onderhield met De Vries.”
Eind mei onthulde deze nieuwssite dat politie en justitie ervan overtuigd zijn dat advocaat Khalid Kasem in 2015 informatie uit een strafrechtelijk onderzoek heeft gelekt aan de organisatie van Ridouan Taghi. De Amsterdamse deken, die toezicht houdt op de advocatuur, is een onderzoek gestart. Misdaadjournalist De Vries richtte samen met Kasem het advocatenkantoor De Vries & Kasem op. De Vries legde onlangs het directeurschap van dit kantoor neer.
Heeft u het met de kroongetuige wel eens gehad over Kasem? ,,Ja. Er was gedoe over Kasem, dat heeft hij verteld. We spraken wel eens over advocaten. Hij zei toen dat hij bijvoorbeeld niet met Peters zoon Royce de Vries kan werken, omdat die kantoor hield met Kasem. Later, voor jullie publicatie, begreep ik ook dat Kasem en Taghi schoolvriendjes waren. Dat geeft gauw het gevoel dat hij iets te maken had met de organisatie van Taghi. Ook door de reactie van de officier van justitie, die liet merken bedenkingen tegen Kasem als advocaat te hebben vanwege zijn banden met Taghi.’’
Wij hebben begrepen dat u na uw breuk nog contact hebt gehad met de kroongetuige. Dat was geen prettig gesprek. ,,Dan zijn jullie goed geïnformeerd.”
Heeft hij u bedreigd? ,,Dat klopt.”
Waar ging dat over? ,,In januari belde de deken mij. Hij had via de advocaat van de weduwe van Wiersum een envelop met inhoud gekregen. De inhoud was afkomstig uit het kantoor van Wiersum. Die envelop heb ik bij de deken laten ophalen. Maar toen ik erin keek, had ik gewild dat ik het nooit had aangepakt.”
Gedurende de gesprekken met deze nieuwssite weigert de advocaat over de inhoud van de envelop uit te wijden. Volgens ingewijden zat in de envelop een iPhone, die in bezit is geweest van de kroongetuige. Die had bij zijn aanhouding in januari 2017 twee versleutelde PGP-telefoons en een iPhone ingeleverd bij de politie. Later bleek dat hij ook in zijn cel kon beschikken over een naar binnen gesmokkelde PGP-telefoon.
‘Als je mijn spullen niet terugbezorgt, dan leer je een heel andere kant van mij kennen’
Uitspraak van kroongetuige Nabil B., aldus zijn anonieme ex-advocaat.
Nu blijkt dus dat er nóg een telefoon was, waarover Nabil tot nu toe heeft gezwegen. Wat er op deze telefoon staat, is niet bekend, net als de periode waarin hij over deze telefoon kon beschikken. Wél bekend is dat de kroongetuige er graag weer over wilde beschikken, zo merkt de advocaat (die het bestaan van de iPhone niet wil bevestigen en uitsluitend over ‘de envelop’ spreekt) als op vrijdag 13 maart zijn telefoon oplicht.
,,De kroongetuige belde en vroeg de envelop met spullen aan hem te bezorgen. Ik zei hem dat dit niet kon, en dat ik deze zou geven aan de deken. Ik had deze van de deken gekregen, en die zou de envelop maar moeten doorgeven aan de opvolgend advocaat. Nou, daar was de kroongetuige niet blij mee. Hij sprak plots met een agressieve toon. ‘Als je mijn spullen niet terugbezorgt, dan leer je een heel andere kant van mij kennen.’ Daar schrok ik van, deze bedreiging. Zeker uit de mond van iemand die heeft bekend betrokken te zijn geweest bij een serie liquidaties.”
Heeft u aangifte gedaan? ,,Nee, dat heeft weinig zin. Ik heb de zaaksofficier gebeld en op de hoogte gesteld. Dat staat ongeveer gelijk aan aangifte doen. Die officier schrok zich dood. Volgens de officier was de inhoud van de envelop brisant en voor de bezitter levensgevaarlijk. Er werd voorgesteld de envelop meteen te komen halen, maar dat heb ik geweigerd. Uiteindelijk is er een compromis gekozen. Het zou via de deken gaan. Die heb ik gebeld, en gezegd dat ik hem een envelop zou terugbezorgen. Met de toevoeging dat het OM mij had verteld dat het levensgevaarlijk was de spullen onder je te houden.”
Die zal daar niet blij mee zijn geweest. ,,Nee. Op maandag 16 maart, de eerste dag in de coronacrisis, heb ik de spullen zelf overhandigd. Dat ging met beveiligd vervoer, de straat werd ervoor afgesloten. Nog geen vijf minuten nadat ik vertrok werd de envelop aan het OM overgedragen.”
Hoe kijkt u terug op deze bewogen maanden? ,,Het was een boeiende tijd. Jammer dat het allemaal voor niets is geweest. Er is zoveel tijd en geld geïnvesteerd door zoveel partijen. Dat is nu weggegooid. Allemaal omdat Peter R. de Vries zich zo graag met de zaak wilde bemoeien. Vorige week werd ik gebeld. De kogelwerende ramen hebben een nieuwe bestemming gekregen. Ze worden nu gebruikt door de politie, op de schietbaan, om te oefenen. Is die investering in elk geval nog érgens goed voor geweest.”
Dit verhaal is tot stand gekomen na verschillende gesprekken - telefonisch en in persoon - en diverse e-mailwisselingen met de voormalige, anonieme advocaat van kroongetuige Nabil B. De anonieme advocaat heeft de kern van zijn verhaal tevens onder ede verklaard ten overstaan van een notaris, en ook per e-mail bevestigd aan de deken van de Amsterdamse orde van advocaten.
Reactie Peter Schouten, advocaat Nabil B.: ,,Op donderdag 12 maart 2020 heeft de kroongetuige op een nette en formele manier de samenwerking met de anonieme advocaat beëindigd na een aantal incidenten. Zo is dat die dag ook in de media gemeld. De volgende dag kwam de kroongetuige erachter dat de ontslagen advocaat loslippig was geweest en geheimhoudersinformatie met derden had gedeeld. De kroongetuige heeft de advocaat toen de volgende vraag gesteld: ,,Wil jij het op een nette manier oplossen of gaan we modder gooien?” De kroongetuige constateert thans dat er modder naar hem wordt gegooid in de media. Over de ‘envelop met spullen’ wil de kroongetuige op dit moment geen uitlatingen doen. ,,Ik ga nu eerst alle stukken lezen voordat ik inhoudelijke uitspraken doe over de zaak.”
Reactie Peter R. de Vries: ,,Het is een absurde, onware en makkelijk te weerleggen aantijging die de anonieme advocaat doet. Toen ik werd benaderd door de kroongetuige was er al sprake van een breuk. Dat was namelijk de reden dat ik werd gevraagd. De waarheid is dat de kroongetuige met de anonieme advocaat is gebroken vanwege het gedrag van die advocaat, die bij bezoeken aan de kroongetuige onder meer ongepaste erotisch getinte ‘grappen’ maakte en ook derden ongevraagd en zonder toestemming deelgenoot maakte van privé-omstandigheden in het leven van de kroongetuige.”
Reactie Khalid Kasem: ,,De inhoud van het telefoongesprek tussen de zaaksofficier en de anonieme advocaat van 12 maart 2020, komt mij onwaarschijnlijk en ongeloofwaardig voor. Ik heb geen banden met Ridouan Taghi. Ik heb geen banden met de organisatie van Taghi. Het OM heeft mij inmiddels schriftelijk laten weten dat de uitspraken van deze anonieme advocaat ‘geheel voor rekening van de anonieme advocaat komen’. Taghi en ik zijn leeftijdsgenoten. We zaten op dezelfde basisschool.”
Het OM wil niet reageren.
In een eerdere versie van dit interview is vermeld dat de anonieme advocaat het OM in een e-mail had laten weten dat hij stopte met de verdediging van de kroongetuige vanwege de bemoeienis van Peter R. de Vries. Hoewel de advocaat dat tijdens het interview zo tegen de journalisten heeft verklaard, blijkt dat hij zich op één onderdeel heeft vergist. De mededeling dat hij stopte vanwege de bemoeienis van Peter R. de Vries heeft de advocaat niet per e-mail, maar later diezelfde dag telefonisch aan meerdere contacten binnen het OM medegedeeld. Dat is in het interview gecorrigeerd.