Willem Woelders is plaatsvervangend politiechef in Midden-Nederland en toont op zijn kantoor in Utrecht de Taser X2. Een handzaam en dubbelschots model dat veel op het standaard dienstwapen lijkt. Opvallend is de kleur: kanariegeel.

Het gebruik van de taser doet enigszins denken aan een spannende sciencefiction. Op een paar meter afstand van de witte muur richt Woelders de rechthoekige loop op een witte muur waarop plotseling twee dansende rode laserlichtjes zich aftekenen die constant minder dan een meter van elkaar liggen.

,,Het wapen wordt gebruikt als een verdachte op enkele meters afstand staat'', verduidelijkt de Utrechter die ook voorzitter is van een stuurgroep van de politie die zich bezighoudt met de testfase van de taser. ,,Via deze laserlichtjes kan ik dus eenvoudig de twee trefpunten op het lichaam van de verdachte bepalen. Voorts vuur ik 'twee darts' af die met een flinterdun, geïsoleerde stroomdraad met het wapen verbonden blijven. Deze darts zijn zo ontworpen dat ze vast blijven zitten in de huid of de kleding.'' Bij een misser kan er nog een keer 'gevuurd' worden. 

Tijdelijk verlies van controle
Als de darts doel treffen, dient het wapen een stroomstoot toe van 50.000 volt, met een stroomsterkte van 1.3 milli-Ampère. ,,Gedurende vijf seconden zorgt deze stoomstoot bij de getroffen persoon voor een tijdelijk verlies van controle over de spieren", weet Woelders.  Volgens de politieman verstijft het lichaam van de verdachte met als gevolg dat hij of zij onmiddellijk tegen de vlakte gaat. Politiemensen krijgen zo de gelegenheid de verdachte onder controle te krijgen. Als er nog van enig verzet sprake is, kan de stroomstoot na de initiële vijf seconden handmatig worden verlengd.  

De kans op ernstig letsel als direct gevolg van dit wapen is volgens Woelders zeer gering. ,,Minimaal letsel, maximaal effect", garandeert de plaatsvervangend politiechef. ,,Bovendien werkt dit wapen preventief. De geweldpleger of degene die 'van het padje is', denkt wel twee keer na voordat deze met de darts in aanraking komt.''

De tekst gaat verder onder de afbeelding

Niet onomstreden
Sinds 2006 wordt in de Nederlandse politiek al gesproken over de inzet van dit wapen dat een niet geheel onomstreden verleden heeft. In Noord-Amerika waren tot augustus 2008 circa 300 mensen door dit wapen om het leven gekomen. ,,Ik heb grote twijfels over dit getal'', pareert Woelders. ,,Maar met de nieuwste generatie stroomstootwapens is de kans op ernstig letsel zeer gering.''

Met onder meer een opeenstapeling van ernstige incidenten tijdens de jaarwisseling nog in het collectieve geheugen, is de politie blij dat de politiek drie jaar geleden het groene licht gaf voor de proefneming met dit wapen. ,,Kijk, de politie op straat heeft in sommige situaties sterk behoefte aan een middel als de korte wapenstok of pepperspray niet effectief bleken en het gebruik van het pistool of de politiehond niet wenselijk werd geacht", aldus Woelders terwijl hij na de korte demonstratie aan de grote vergadertafel plaatsneemt.

Hij legt de Taser X, die opmerkelijk genoeg van hard plastic is gefabriceerd, in ieders zicht. ,,Het gebruik van dit zogenoemde 'less than lethal weapon' leek dus een logische stap. We hebben na een oriëntatieperiode uiteindelijk gekozen voor dit moderne type stroomwapen." De Taser X2 is overigens niet geheel onbekend bij de politie. Bij hoge uitzondering maakten arrestatieteams hier ook al eens gebruik van. 

Vijftig stuks
Vanaf deze maand zal gedurende een jaar geëxperimenteerd worden met de taser. In totaal zijn er vijftig ingekocht. Politiemensen van basisteams in Zwolle en Amersfoort krijgen een korte opleiding om dit wapen te hanteren, evenals hondengeleiders in de eenheid Rotterdam. De proef is, zoals binnen politiekringen wordt genoemd, onderdeel van een bredere oriëntatie op lichtere geweldsmiddelen dan het dienstpistool.

,,Politiemensen zijn professionals die precies weten wanneer ze welk type wapen mogen inzetten'', weet Woelders. ,,Het is belangrijk dat we het geweld en de bijbehorende middelen als de taser blijven analyseren en evalueren. Daar hoort ook bij dat we onderzoeken welke geweldsmiddelen een bijdrage kunnen leveren aan de effectiviteit en legitimiteit van ons optreden.''