Fietsslot voorkomt dat je kunt appen

VIDEOZelfs al geef je jongeren de opdracht om niet naar berichten op hun smartphone te luisteren, toch zorgt een trilling al voor verminderde aandacht voor het verkeer. Dat blijkt uit onderzoek met elektroden op het hoofd van jongeren. Een speciaal fietsslot voorkomt dat ze nog langer kunnen appen op de fiets.

Marcia Nieuwenhuis 21-06-17, 06:36 Laatste update: 10:06

Michael Kulkens, de vader van de overleden jongen Tommy-boy. © Marco Okhuizen

Elektroden op het hoofd van 12- tot 18-jarigen tonen aan dat niet alleen het gebruik van de van de smartphone op de fiets voor afleiding zorgt, maar dat het ontvangen van trillingen en geluidjes van apps als WhatsApp, Snapchat en Instagram al zorgen voor verminderde aandacht voor het verkeer.

,,De resultaten van het hersenonderzoek laten zien dat zelfs wanneer kinderen de opdracht krijgen om notificaties van hun mobieltje te negeren, toch een verandering in de hersenactiviteit gemeten wordt’’, verklaart hoofdonderzoeker Roeland Dietvorst van Alpha.One. ,,De aandacht verplaatst naar de telefoon. Kinderen kunnen hier niets aan doen.’’

Bij jongeren is dit extra gevaarlijk omdat het brein nog volop in ontwikkeling is. Veilig Verkeer Nederland, KPN en AXA komen dit jaar nog met een fietsslot, waardoor je niet meer kunt appen als je aan het fietsen bent. De ‘Safe Lock’ is een fietsslot dat in verbinding staat met een app, die het netwerk van de gebruiker blokkeert zodra de fiets van het slot wordt gehaald. Niet langer ontgrendelt een sleutel het slot, dit gebeurt met de app. Die app stuurt een signaal naar het netwerk van KPN, waarna het data- en telefoonverkeer tijdelijk wordt stopgezet. Alleen het alarmnummer 112 is dan nog te bereiken.

Toename slachtoffers

Wanneer kinderen de opdracht krijgen om notificaties van hun mobieltje te negeren, wordt toch een verandering in de hersenactiviteit gemeten
Roeland Dietvorst, AlphaOne

Volgens Veilig Verkeer Nederland zorgt het gebruik van de smartphone op de fiets ‘voor een forse toename van het aantal verkeersslachtoffers’. ,,En dan vooral onder de meest kwetsbare verkeersdeelnemers: jonge kinderen en tieners’’, benadrukt Veilig Verkeer Nederland-directeur Felix Cohen.

Eén op de vijf fietsongelukken bij kinderen wordt veroorzaakt door het gebruik van de smartphone tijdens het fietsen. In het laatste jaar waarin de exacte telling bekend is raakten 441 kinderen gewond en kwamen er twaalf om het leven. Eén van de kinderen was de 13-jarige Tommy-Boy uit 't Gooi. Hij zit op de fiets op de provinciale weg naar Bussum als hij op zijn telefoon op Spotify vast wat liedjes opzoekt voor de verjaardag van zijn zus. Een auto schept hem.

Dood

Dat moet Tommy-Boy twaalf uur later met de dood bekopen. Hij overlijdt in het ziekenhuis aan zijn verwondingen. Sindsdien struint zijn vader stad en land af om jongeren te doordringen van de gigantische risico's van de smartphone in het verkeer. ,,Buiten mijn vrouw en dochters om is dit het mooiste wat ik kan doen. Ik heb nu ook weer kippenvel als ik erover praat.''

Sinds het tragische ongeval op 22 augustus 2015 heeft hij op honderden scholen voorlichting gegeven. ,,Ik heb inmiddels zo'n 15.000 kinderen voorgelicht. Van groepen zes en zeven op de basisschool tot de eerste klassen van het voortgezet onderwijs. Als ik het secuur terugreken heb ik daarmee mogelijk veertien ongelukken voorkomen.''

KPN is naar eigen zeggen de eerste telecomprovider ter wereld die smartphonegebruik tijdens het fietsen onmogelijk maakt. ,,Als verkeersdeelnemer moet je alle aandacht op de weg houden, in het belang van je eigen veiligheid en die van medeverkeersdeelnemers’’, zegt KPN-voorman Eelco Blok. ,,Met de Safe Lock willen we een gebruikersvriendelijke oplossing bieden voor ouders en kinderen om dat te doen.’’

Gazelle

In mei kondigde fietsfabrikant Gazelle ook al een test aan met een fiets die de smartphone onderweg blokkeert en bellen en WhatsAppen onmogelijk maakt. Veertig leerlingen uit Dieren testen de fiets met de SafeDrivePod, die bij een snelheid tussen de 8 en 10 kilometer per uur de smartphone uitschakelt. Met de resultaten wil Gazelle onderzoeken in hoeverre dat geschikt is om op de markt te brengen.

De Safe Lock is eind dit jaar verkrijgbaar in winkels van KPN en zal rond de 100 euro gaan kosten. ,,Het is misschien wat prijzig, maar een mensenleven is natuurlijk veel meer waard. Ik ben echt hartstikke blij dat het er komt'', verklaart Kulkens. Liever nog zou hij zien dat elke smartphone standaard een stand krijgt waarbij die niet meer werkt als je harder dan 15 kilometer per uur rijdt. Apple kondigde deze maand in een preview over de nieuwste iPhone aan dat die een stand krijgt waarin die geblokkeerd kan worden voor sms-verkeer tijdens het rijden. De telefoon laat dan automatisch weten dat je aan het rijden bent. Ook Samsung heeft een vergelijkbare stand op de telefoon. Kulkens: ,,De techniek is al zover, het zou het mooist zijn als die stand ook daadwerkelijk op alle smartphones komt.''