‘Filantroop Sywert van Lienden verdiende aan pandemie met nooit gebruikte mondkapjes’

Van Lienden richtte de non-profitorganisatie Stichting Hulptroepen Alliantie op om ervoor te zorgen dat Nederland snel miljoenen mondkapjes zou krijgen. Het ministerie van VWS bestelt via hen uiteindelijk 40 miljoen mondkapjes, meldt de Volkskrant.

Maar uit tientallen interne documenten, contracten, mails en rapporten in het bezit van de krant wordt duidelijk dat Van Lienden en zijn compagnons de grote miljoenendeals via hun eigen bv’s lieten lopen en er zo aan verdiend hebben.

Ook zouden de maskers zijn afgekeurd door het RIVM omdat ze grafeen (nanomateriaal van koolstof) bevatten en volgens een inspecteur een ‘onacceptabel gezondheidsrisico’ vormen. Uiteindelijk gaat VWS toch akkoord met de aanschaf.

,,Grafeen is meegenomen in de testen en in de certificering van een geaccrediteerd testbureau”, aldus de conclusie in een intern memo. ,,Daarmee voldoet het masker aan de gestelde kwaliteitseisen en normen en wordt het op basis van de VWS-richtlijn vrijgegeven.”

Een RIVM-woordvoerder zegt dat het instituut ‘geen voorstander’ is van kapjes waarin nanozilver, koperoxide of grafeen zit zolang niet onderbouwd en uitgezocht is wat de toegevoegde waarde ervan is, terwijl er mogelijk wel risico’s zijn. Grafeen is volgens het RIVM ‘niet per definitie ongevaarlijk’.

Het ministerie van VWS laat aan de krant weten dat geen van de 40 miljoen door Van Lienden geleverde mondkapjes naar de zorg is gegaan. Ze liggen nog op voorraad, omdat er te veel is ingekocht. De 100,8 miljoen euro voor de 40 miljoen mondkapjes is wel overgemaakt.

Volgens Van Lienden is er niets mis met zijn mondkapjes. ,,We hebben het uitgezocht met VWS en testbureaus. De grafeen in onze maskers zijn geen nanotubes maar flakes die zijn vastgebonden in plastic. Het kan niet loskomen en er zit zo weinig in dat het niet schadelijk is. Het is gewoon een veilig product.’’

Hoeveel Van Lienden met zijn bv’s aan de mondkapjes overhield, weigert hij te vertellen. Hij wijst op de geheimhoudingsclausules. ‘Geen reactie’, klinkt het. Bronnen binnen het VWS bevestigen aan de Volkskrant dat er, net als bij commerciële partijen, marges van naar schatting 15 tot 20 procent werden gehanteerd. 

De partner van Van Lienden, Camille van Gestel, geeft toe dat er ‘wel iets is overgebleven’. Geluiden uit de kennissenkring dat hij ‘multimiljonair’ is geworden, bestrijdt hij. ,,Dat zou mooi zijn.’’ Net als Van Lienden heeft hij wel zijn baan opgezegd. ,,Het was de moeite waard om te doen’’, klinkt het.

Bekijk onze trending nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: