Fiscus bevestigt: ‘Zwarte lijst’ was in strijd met privacywet
De Belastingdienst heeft jarenlang tienduizenden burgers op een speciale lijst gezet met een registratiesysteem dat niet voldoet aan nieuwe privacywetgeving. Dat bevestigt het ministerie van Financiën na berichtgeving door RTL Nieuws en Trouw.
Die meldden vanmorgen dat de Belastingdienst bijna 20 jaar lang een geheim registratiesysteem gebruikte waarin burgers terechtkwamen bij wat de dienst noemt ‘vermoedens’ of ‘signalen’ van fraude. Mensen op deze zwarte lijst hoorden daar niets over en konden zich ook niet verweren. Wie in het systeem terechtkwam werd bestempeld én behandeld als mogelijke fraudeur.
De gegevens vormden ook de basis voor risicoselectie en profilering van groepen burgers door de Belastingdienst bij extra controle en toezicht. Ze kregen een ‘intensieve’ behandeling. “Ik heb me er zeer over verbaasd: zo krijg je dus A- en B-burgers”, zegt een oud-medewerker daarover.
Afgelopen donderdagavond werd het systeem volgens RTL Nieuws en Trouw uit de lucht gehaald. Dat is ruim een jaar nadat een eerste, vertrouwelijke rapportage vernietigend over het systeem had geoordeeld, meldt het ministerie van Financiën. De Belastingdienst wilde het systeem vorig jaar nog in de lucht houden, maar begon toen wel met het ‘schonen’ van de informatie.
Privacytoets
Het gaat volgens de fiscus om de Fraude Signalering Voorziening (FSV) die in totaal zo’n 180.000 burgers registreerde. Een recente privacytoets bewees dat veel te veel ambtenaren toegang tot de lijst hadden. Ook op de manier waarop de data werd verzameld hebben onderzoekers veel kritiek.
De Belastingdienst is begin vorig jaar al aan de slag gegaan met bevindingen uit het concept-rapport. Zo is onder meer het aantal ambtenaren dat toegang hadden tot de FSV verlaagd van 5000 naar 1000. Hiervoor is het systeem even uit de lucht geweest. Nadat de journalisten vragen hadden gesteld over het systeem en de uitkomsten van de privacytoets, is het concept-rapport voorgelegd aan een speciale privacy-ambtenaar. Vervolgens is besloten het systeem stop te zetten tot alle aanbevelingen uit het rapport zijn overgenomen.
Er is een hoop mis met de FSV, blijkt uit het rapport. Zo wordt er nauwelijks onderscheid gemaakt tussen het type signalen dat burgers mogelijk fraude hebben gepleegd. Een verzoek om meer informatie weegt net zo zwaar als een ‘vage klikmelding’ of een concrete aanwijzing, zoals een valse factuur. Dit leidt mogelijk zelfs tot een ‘zwarte lijst’-effect, aldus de onderzoekers.
Daarnaast is het systeem een vergaarbak van data geworden. “De datakwaliteit vormt een risico doordat registratie in FSV niet uniform geschiedt, het onderscheid tussen objectieve en subjectieve informatie onvoldoende inzichtelijk is en verouderde informatie blijvend wordt verwerkt”, schrijven de onderzoekers. “Dit heeft tot gevolg dat er een incompleet, onjuist en/of gedateerd beeld van betrokkenen ontstaat in de verwerking van gegevens, ook buiten FSV.”
Belastingschulden verjaard
Afgelopen week raakte bekend dat de Belastingdienst in een nog onbekend aantal gevallen belastingschulden heeft laten verjaren. De bedragen die de fiscus nog tegoed had, kunnen daardoor niet meer worden ingevorderd en zijn dus verloren voor de schatkist.
Het ministerie van Financiën onderzoekt momenteel wat de precieze achtergrond is geweest voor de fout. Ook moet dan duidelijk worden hoe vaak is verzuimd verjarende schulden te ‘stuiten’, ofwel niet te laten verjaren, en hoeveel geld daardoor verloren is gegaan voor de schatkist.
Crisisorganisatie moet toeslagenaffaire oplossen
De staatssecretarissen van Financiën Alexandra van Huffelen en Hans Vijlbrief maakten bekend dat er sinds deze week een crisisorganisatie is opgetuigd die de toeslagenaffaire gaat afhandelen. De belangrijkste taak voor dit nieuwe team is dat gedupeerde ouders compensatie krijgen en dat de communicatie en dienstverlening wordt verbeterd.
Duizenden ouders zitten momenteel nog altijd in spanning vanwege de vraag in hoeverre zij in aanmerking komen voor compensatie. Op 12 maart volgt duidelijkheid, blijkt uit de kabinetsbrief: dan komt de Adviescommissie Uitvoering Toeslagen, beter bekend als de commissie-Donner, met haar langverwachte verslag. Het ‘herstelbeleid’ zal meteen daarna ‘voortvarend’ ter hand worden genomen.
Om lessen te trekken uit de toeslagenaffaire en toe te werken naar een ‘menselijker systeem’, streeft het kabinet naar een nieuw stelsel waarin de huidige toeslagen worden vervangen. Hoe dat systeem eruit zou kunnen zien, wordt eind maart bekend. Dan verschijnt een onderzoek over de toekomst van het toeslagenstelsel, inclusief de reactie van het kabinet daarop.
De D66'ers Vijlbrief en Van Huffelen volgden in januari Menno Snel op. Die trad in december af vanwege de affaire rond de kinderopvangtoeslag. Waarschijnlijk duizenden ouders werden daarbij onterecht als fraudeur aangemerkt door de Belastingdienst. Ze moesten in sommige gevallen tienduizenden euro’s terugbetalen zonder dat ze wisten of ze iets fout hadden gedaan. Het kabinet besloot daarna dat Snels post te zwaar was voor één persoon en twee mensen zijn plek moesten innemen.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
vraag 't vtwonen
Niet te warm, maar ook niet te koud: hoe kies je je ideale dekbed?
De ene nacht lig je in je flanellen pyjama onder drie dekens, de week erna drijf je je bed uit van de warmte. Hoe zorg je dat je er comfortabel bij ligt als de temperaturen buiten schommelen? Een goed dekbed kan helpen. Dit zijn de meest voorkomende dekbedden, dekbedvullingen en hun belangrijkste eigenschappen. -
Energierekening
Mariëlle woont in een oude boerderij: ‘Als het buiten vriest, kan het in huis 12 graden worden’
Hoeveel geld besteed jij aan energie in huis? Hoe probeer je de kosten omlaag te brengen? Deze vragen stellen we elke week aan een Nederlander. Vandaag: Mariëlle van der Leest - Kieboom (68) uit Reek, Noord-Brabant. -
60
Pechvliegtuig Defensie jaagt kabinet op kosten: vluchten afgezegd of omgeboekt
De zakenjet van Defensie, die wordt gebruikt door ministers en hoge generaals, is voortdurend stuk. Daardoor moesten de afgelopen maanden reizen worden afgezegd, omgeboekt naar lijnvluchten of werd een dure privéjet ingehuurd. -
Met video
Minister Kuipers wil nieuw advies over ‘ernstige’ vogelgriep ‘naar aanleiding van een jonger patiëntje in Ecuador’
Volksgezondheidsminister Ernst Kuipers wil een nieuw advies over de risico’s van vogelgriep, ‘naar aanleiding van een jonger patiëntje in Ecuador’. Een 9-jarig meisje belandde daar onlangs met een longontsteking in het ziekenhuis. -
Rutte geeft mondjesmaat toe: ‘Onbedoeld te hard geweest naar ongevaccineerden’
De coronacrisis was een ‘epidemie van de ongevaccineerden’. En wie geen coronaprik neemt, is ‘asociaal’ of ‘decadent'. Dit soort uitspraken van kabinetsleden zijn misschien te ‘hard’ geweest, erkent premier Mark Rutte. Daar zijn deskundigen het roerend mee eens.
-
Openbaar Ministerie in hoger beroep tegen uitspraak in opruiingszaak Willem Engel
Het Openbaar Ministerie gaat in hoger beroep tegen de uitspraak in de opruiingszaak rond Willem Engel. De Viruswaarheidvoorman stond vorige maand voor zes feiten terecht, maar werd voor ‘slechts’ één feit veroordeeld. ,,We gaan voor de hele zaak in hoger beroep,” voegt een woordvoerder van het OM Rotterdam toe. Meer details geeft het OM nu niet. -
-
-
Wat is de beste e-reader? En hoeveel kost zo’n digitale bibliotheek? Check hier dé aanraders van dit moment
Een e-reader is een must-have voor boekenwurmen die weinig ruimte hebben om veel boeken te stapelen. Ook qua duurzaamheid (papier- en energieverbruik) kan zo'n toestel tellen. Expert Eric van Ballegoie van technologiesite Tweakers onderwierp verschillende e-readers aan een vergelijkingstest en tipt drie modellen, per budget en type gebruiker. -
Topadvocaat Knoops na snoeihard rapport: Nabestaanden Peter R. de Vries kunnen de staat aanklagen