Geruzie over ‘Nederland tegen racisme’: Naar welk debat moet je nu kijken zondag?
De demonstraties van Black Lives Matter brachten het racismedebat de afgelopen weken in Nederland bovenaan de agenda. Zondag is er een themadag ‘Nederland tegen racisme’ op tv. Maar de aankondiging van de NPO een groot tv-debat daarover te houden, zorgde voor zoveel weerstand dat er nu ook een alternatief debat is.
Het grote racismedebat, zondagavond op NPO 1, heeft als stelling: ‘Het huidige racismedebat drijft Nederland uit elkaar.’ Ironisch genoeg werd dat direct aangetoond, omdat een groep anti-racisme activisten protesteert tegen Jort Kelder als gespreksleider en nu op dezelfde tijd zondagavond zélf een debat houdt: ‘Het grote racismegesprek'.
De NPO heeft de hele zondag ingeruimd voor een themadag ‘Nederland tegen racisme'. ,,In tal van programma’s wordt op verschillende manieren volop aandacht besteed aan racisme en andere vormen van uitsluiting.” Op prime-time, 20.25 uur, op NPO 1 staat namens AvroTros De Stelling van Nederland geprogrammeerd, waarin gespreksleider Jort Kelder debatteert over de stelling ‘Het huidige racismedebat drijft Nederland uit elkaar'. ,,,Discriminatie, racisme; alle vormen van uitsluiting tolereren wij niet’’, zei NPO-bestuursvoorzitter Shula Rijxman er over. ,,Nu niet, nooit niet. De publieke omroep is er voor iedereen; hier worden alle geluiden gehoord. Want luisteren naar elkaar brengt ons verder.’’
Het programma wordt live uitgezonden vanuit Rotterdam. Er is plek voor 75 mensen die mee kunnen praten, onder wie ‘politici en opiniemakers’. Wie dat zijn, heeft de NPO nog niet bekendgemaakt.
Maar de naam van presentator Jort Kelder was nog niet bekend of er viel een protestbrief op de mat bij NPO-baas Rijxman. Daarin noemt het collectief Black Renaissance de keuze voor Kelder als gespreksleider ‘absurd’. Ze wijzen daarbij op eerdere uitspraken van hem, onder meer een waarin Kelder stelt ‘het raar te vinden dat hij nu wit wordt genoemd’. Ook sympathiseert Kelder, volgens Black Renaissance, met Forum voor Democratie. ,,Er moet dus kennelijk iets verdedigd worden bij witte mensen om zich racistisch te mogen uiten?”, aldus de brief. ,,We roepen onze achterban op jullie uitzending te boycotten.”
Het leidde weer even later tot een nieuwe aankondiging: er komt zondagavond nóg een debat. Het wordt georganiseerd door omroep VPRO, het Amsterdamse platform Pakhuis De Zwijger en Lilith Magazine, een ‘intersectioneel feministisch mediaplatform’. Dat gesprek heet ‘Nederland, we moeten het hebben over racisme’ en wordt uitgezonden via vpro.nl en youtube vanaf zondagavond 20.00 uur. Niet toevallig de tijd waarop ook De Stelling met Jort Kelder te zien is.
In Nederland kunnen we een voorbeeld nemen aan het Verenigd Koninkrijk, waar men al een stuk verder is
Het gesprek wordt voorgezeten door journalist en presentator Clarice Gargard en er schuiven deskundigen, mediamakers, activisten, ‘gewone burgers’, wetenschappers en historici aan. Onder meer bekende stemmen uit het racismedebat als muzikant Typhoon, Mitchell Esajas (van Kick Out Zwarte Piet) en Seada Nourhussen (hoofdredacteur One World). Het zijn namen die niet hadden misstaan bij het concurrerende AvroTros-debat.
Kunstenaar Patricia Kaersenhout, ook betrokken bij de protestbrief tegen Jort Kelder, zei daar vrijdag over: ,,Racisme is een ontzettend complex onderwerp. Het is geen onderwerp waar je over moet gaan debatteren. Wij proberen zondag te praten over de vraag hoe je dichter bij elkaar kan komen over gelijkwaardigheid. In dat opzicht kunnen we in Nederland een voorbeeld nemen aan het Verenigd Koninkrijk, waar men in die ontwikkeling al een stuk verder is.” Kaersenhout beklemtoonde ‘vooral weg te willen bewegen van Jip en Janneke-vragen wie er racistisch is en waarom wel of niet’.
Boycot
Daar schuilt ook direct de valkuil voor het alternatieve debat: veel ervaren deelnemers aan het racismedebat zijn zo goed ingevoerd dat ze (ver) voor de gemiddelde Nederlander uitlopen. Die Nederlander kan zich lang niet altijd wat voorstellen bij (vaak Engelstalige) termen als white fragility (witte kwetsbaarheid) en cancel culture (het oproepen tot een boycot van iemand die een controversiële uitspraak heeft gedaan).
De oproep tot boycot van het programma van Kelder leidde in geval tot een afzegging van Dwars, de jongerenvereniging van GroenLinks. Die zegt benaderd te zijn door de NPO, maar doet niet mee: ,,Racisme is geen mening, racisme is een feit. Wij gaan graag in gesprek hierover, maar niet in debat.” Ook de hoofdredacteur Rocher Koendjbiharie van ‘online queer magazine’ Expreszo zegt te zijn gebeld door de redactie, maar te hebben geweigerd.
AvroTros liet gisteren aan deze website weten meer dan honderd aanmeldingen binnen te hebben, meer dan de 75 plekken die beschikbaar zijn op de tribune. ,,De redactie maakt nu een selectie, want we willen een zo divers mogelijke groep. Zodat zoveel mogelijk stemmen vertegenwoordigd worden”, aldus een een woordvoerder.
Bekijk hier onze video's van de Black Lives Matter-demonstraties in Nederland.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
16
Hoeveel minuten pauze mag je nemen op een werkdag?
Even een rondje wandelen, een broodje eten of snel het nieuws checken op je telefoon; werknemers hebben recht op pauze, maar hoe zit het precies? Mag je zomaar pauze nemen en krijg je dan doorbetaald? Experts beantwoorden zes veelgestelde vragen over het recht op pauze. -
Ophef om Jort Kelder die NPO-racismedebat mag leiden
Jort Kelder gaat zondag, op de grote racismethemadag van de NPO, een speciale aflevering van de discussieshow De Stelling presenteren. In het programma moeten volgens de NPO alle kanten van het racismedebat uitgebreid worden belicht. -
PREMIUM
Hing er jarenlang door nazi’s geroofde kunst in Tweede Kamer? Extra onderzoek naar schilderij
Hing er jarenlang door de nazi’s geroofde kunst in de Tweede Kamer? Werk van de beroemde Haagse schilder Hendrik Willem Mesdag is mogelijk omstreden en wordt opnieuw onderzocht. ,,Er mag wat mij betreft geen twijfel over bestaan.” -
PREMIUMVijf vragen
Waarom sommige mensen grof geld over hebben voor een digitaal eigendomsbewijs
Wereldwijd schaffen steeds meer mensen NFT's aan. Dit zijn unieke, digitale eigendomsbewijzen, vaak aangeschaft met cryptomunten. En ze zijn al lang veel meer dan kunstwerken of kattenplaatjes. Waarom zou je ze kopen en wat zijn de risico's? Vijf vragen over NFT’s. -
Salderingsregeling zonnepanelen wordt pas vanaf 2025 afgebouwd
Huizenbezitters met zonnepanelen kunnen hun teveel aan opgewekte stroom langer tegen markttarieven terugleveren aan het net. Het kabinet wil de zogeheten salderingsregeling pas vanaf 2025 versoberen, waar dat eerder al vanaf 2023 het geval zou zijn.
-
72
Onbelaste reiskostenvergoeding eindelijk omhoog: 21 cent per kilometer in 2023
Voor het eerst sinds 2006 gaat de onbelaste kilometervergoeding omhoog. Vanaf 1 januari mogen werkgevers aan hun personeel niet 19 cent, maar 21 cent per kilometer belastingvrij uitbetalen. In 2024 stijgt dit bedrag naar 23 cent. -
Kabinet wil meteen advocaat voor slachtoffer in zedenzaak
Slachtoffers van aanranding of verkrachting die zich bij de politie melden moeten meteen de hulp van een advocaat krijgen. Het kabinet wil op die manier de positie van slachtoffers van zedenmisdrijven versterken. -
PREMIUMInterview socioloog
Racisme is af te leren volgens deze onderzoeker, kijk maar naar Zuid-Afrika
Moedeloos geworden van het racismedebat? Racisme is heus af te leren, stelt onderzoeker Jacob Boersema. In Zuid-Afrika leerde hij van witte Zuid-Afrikanen hoe dat gaat.