Geruzie om dit soort testamenten is volgens Van Mourik ‘aan de orde van de dag’.  De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) onderkent het probleem en voorziet vanwege het toename van aandoeningen als dementie vaker getouwtrek met testamenten. 

Afgelopen week vernietigde het Gerechtshof in Arnhem het testament van Herman, die de verstandelijke vermogens had van een kind van 6 jaar. Hij overleed in 2014 op 67-jarige leeftijd, maar tot de schrik van de nabestaanden bleek hij een testament te hebben. Die was in 1991 zonder medeweten van de familie opgemaakt. Daarin staat dat Herman zijn bezittingen via de Prinsen Geerligs Stichting nalaat aan de zorginstelling waar hij verbleef.

Zijn zus Jolanda de Vries (56) uit Apeldoorn procedeerde vijf jaar lang tegen de voor de familie onbekende stichting die in het testament is opgenomen. Het Gerechtshof stelt nu dat Herman tijdens het opstellen van het testament inderdaad wilsonbekwaam was. Daarnaast was er sprake van belangenverstrengeling tussen de stichting en de zorginstelling waar Herman woonde.

Een ‘unieke’ uitspraak, volgens notarisclub KNB-woordvoerder Hens Meengs. ,,Het is namelijk bijna niet meer vast te stellen of iemand in die tijd ook echt wilsonbekwaam was. De kans dat iemand succes haalt bij de rechter is dan ook niet groot.”

Meengs verwacht dat gesteggel over wilsbekwaamheid vaker gaat voorkomen. ,,Daar zijn we alert op. Het aantal ouderen neemt toe en ziektes als dementie komen vaker voor.’’ KNB heeft de richtlijnen rond het opstellen van testamenten inmiddels aangescherpt, ‘hoewel we geen signalen hebben dat misbruik op grote schaal voorkomt’.

Volgens emeritus hoogleraar Van Mourik staat de Apeldoornse zaak bepaald niet op zichzelf. ,,De problematiek rond wilsonbekwaamheid en testamenten is schrikbarend hoog.” Hij kent tientallen gevallen uit de laatste jaren. ,,Mensen die uit  zijn op het geld van afhankelijke mensen en hen blijkbaar bewegen om een testament op te maken. Het is één grote graaiende bende.”

De Prinsen Geerligs Stichting  is woest over de uitspraak van de rechter. ,,Wij zijn van mening dat Herman wist wat hij deed”, zegt voorzitter Arthur Breukers. ,,Er moet hier sprake zijn van een misverstand. We gaan de juridische mogelijkheden bekijken om in beroep te gaan.”