Grote zorgen om populaire tuinzwembaden: ‘Zo’n ding kopen? Denk twee keer na!’

De oproep van drinkwaterbedrijf Vitens komt nadat eerder vandaag bekend werd dat op een flink aantal plekken in Nederland al minder water uit de kraan komt. Aanleiding is het extreem hoge waterverbruik van de afgelopen dagen. Gisteren was de watervraag op piekmomenten 70 procent hoger dan anders. In het oosten van het land is in de maand mei ruim 4 miljard liter drinkwater meer getapt dan normaal. ,,Operationeel zijn we aan de randen van onze mogelijkheden gekomen”, zegt bestuursvoorzitter Jelle Hannema.

Zijn bedrijf kijkt met grote zorg naar de stijging van het verbruik. De watervraag was zo extreem groot, dat alleen verlagen van de waterdruk in de leidingen ervoor kon zorgen dat iedereen nog water uit de kraan krijgt. Vitens dringt aan op niet sproeien van de tuin en korter douchen, maar de grote boosdoeners zijn de opzetzwembaden, die massaal worden aangeschaft nu veel mensen hun vakantie in eigen land gaan doorbrengen door de coronacrisis. ,,Die dingen worden met vaak duizenden liters drinkwater gevuld”, legt Hannema uit. ,,De impact van die dingen op het waterverbruik is echt gigantisch. We maken ons ernstig zorgen voor wat ons de komende weken en maanden te wachten staat. Deze cijfers hebben we nog nooit gezien.”

Een opzetzwembad bevat gemiddeld 2400 liter drinkwater. ,,Heel andere koek dan zo’n klein opblaasbadje”, stelt de voorzitter. Als alle bezitters de komende zomerperiode het drinkwater drie keer verversen, dan moet daarvoor vijf miljard liter drinkwater worden geleverd. Dat is, ter vergelijking, net zoveel als Vitens normaal in vijf volle dagen levert aan al haar 5,7 miljoen klanten. ,,En dit is ook nog eens een voorzichtige schatting! We hebben te maken met een indringende en extreme situatie. We doen echt niet zomaar deze oproep, het houdt echt een keer op.”

Vitens, dat in vijf provincies het drinkwater verzorgt, ziet een aantal bedreigingen gelijktijdig samenkomen: een droog voorjaar met massaal sproeien tot gevolg en een mogelijk warme zomer met meer recreatie in eigen land dan voorgaande jaren. Dit vanwege het coronavirus. ,,Op deze samenloop van omstandigheden bereiden we ons voor, maar aan onze mogelijkheden zitten beperkingen”, waarschuwt Hannema alvast.

Uitgaande van de vergunningen die Vitens van de provincies krijgt, pompt het bedrijf water op uit grondwaterbronnen. Het beschikbare water kunnen ze maar één keer benutten. Een andere beperking zit in de capaciteit van het drinkwatersysteem. Hannema: ,,Als iedereen tijdens warme dagen tegelijkertijd de kraan openzet en ook nog eens lang het water laat stromen, dan raakt de dagelijkse hoeveelheid drinkwater in de voorraadtanks op. Het gevolg is dat er minder of zelfs geen water meer uit de kraan komt.”

Klanten nadrukkelijk vragen om geen zwembad meer (bij) te kopen, dat gaat Vitens niet doen. ,,Wij willen geen rol spelen in het gedrag van de consument, maar we kunnen de zwembadbezitters wel wijzen om zo verantwoord mogelijk om te gaan met water.” Wie al een zwembad heeft moet geen nieuw drinkwater toevoegen, maar op een andere manier zuiveren. Wie er nog een wil kopen, moet zich bedenken dat er overal elders gezwommen kan worden. ,,Want anders komt er straks helemaal geen water meer uit de kraan.”

Het drinkwaterbedrijf kan gebruikers overigens niet een verbod opleggen om water te gebruiken. Daar moeten de minister van Waterstaat en de burgemeesters over beslissen. Vitens sluit een sproeiverbod niet uit, als mensen hun dringende oproep negeren. ,,We draaien al op volle toeren. Als onze kelders leeg raken, komt er geen water meer uit de kraan en dat moeten we voorkomen. Met elkaar kunnen we zorgen voor minder drinkwaterverbruik. Een kleine bijdrage van iedereen maakt een groot verschil.”