Hanenpoten? Niet in de klas van juf Sqriba

VIDEOSoms kunnen ze hun eigen handschrift al niet meer lezen nét nadat ze iets hebben geschreven. Basisschoolleerlingen hebben vaker moeite met leren schrijven. Schrijfrobot Sqriba helpt de lelijke kraaienpoten om te toveren in een fatsoenlijk handschrift.

Ellen van Gaalen 20-06-18, 05:00 Laatste update: 20-06-18, 09:51

Die vervelende letter d. De 8-jarige Nina schiet steeds uit als ze die op papier probeert te krijgen. ,,Ik raak de magneet soms kwijt, omdat ik te ver omhoog schiet,'' vertelt ze. Ze bedoelt de magneet van schrijfrobot Sqriba. Die neemt de leerling letterlijk bij de hand om de juiste bewegingen te leren maken. ,,Het gaat wel beter, maar ik voel nog steeds dat de d bibbert als ik die schrijf.''

Twintig leerlingen uit groep 4 van basisschool De Boeier in Lelystad testen de schrijfrobot. De kinderen hebben moeite met schrijven. De letters zijn te groot of te klein, ze kunnen ze niet goed aan elkaar schrijven of de leerlingen houden hun pen niet goed vast. Elke dag mogen ze oefenen op de schrijfrobot. De kinderen hoeven alleen een magnetische pen vast te houden. Die beweegt automatisch over een werkblad. Op een schermpje kunnen de leerlingen meekijken met de bewegingen die hun hand maakt.

Op basisschool De Boeier in Lelystad loopt een proef met een schrijfmachine. © Marco Okhuizen

Schoonschrift

Natuurlijk heb je niet in drie weken tijd schoonschrift, maar je ziet dat de letters beter leesbaar worden
Ellen de Jong, juf

De resultaten zien er veelbelovend uit. Kinderoefentherapeut Nienke Snijder volgt wekenlang de vorderingen van de kinderen. ,,Natuurlijk heb je niet in drie weken tijd schoonschrift, maar je ziet dat de letters beter leesbaar worden,'' vertelt ze. Groep 4-juf Ellen de Jong beaamt het. ,,Ik zie vooruitgang. Er komt meer regelmaat in het handschrift. Bovendien krijgen ze meer plezier in het schrijven.''

De schrijfrobot is geboren uit noodzaak. Vorig jaar bleek uit onderzoek dat bijna 1 op de 3 leerlingen van groep 4 moeite heeft met leren schrijven. Docenten op middelbare scholen klagen steen en been over de onleesbare toetsen die ze moeten nakijken. Door het groeiende gebruik van de tablet en laptop schrijven kinderen simpelweg te weinig om het goed onder de knie te krijgen. Daarbij is de fijne motoriek - die nodig is om te schrijven - bij veel kinderen slechter geworden, doordat ze minder spelen.

Best saai

Vóór de schrijfrobot hadden sommige kinderen de neiging op te geven als het niet lukte. Nu zeg ik: denk aan de Sqriba en dan hebben ze ineens de beweging weer te pakken
Ellen de Jong, juf

Studenten van de Haagse Hogeschool en TU Delft maakten op verzoek van Jan van den Brom de schrijfrobot. ,,Het is best saai om te leren schrijven en het duurt vrij lang. We hopen dat de Sqriba daarin verandering brengt.'' De schrijfrobot laat de kinderen alle letters vaak herhalen. Het idee is dat de juiste, vloeiende beweging zo beter beklijft.

Naast basisschool De Boeier testen ook leerlingen van drie andere scholen in Zeewolde en Harderwijk de schrijfrobot. Het Sqriba-team probeert het experiment bovendien uit te breiden naar lagere klassen. Na de zomervakantie moeten de eerste leerlingen van groep 3 met de schrijfrobot aan de slag gaan. Uiteindelijk gaan ook kleuters in groep 2 ermee werken. Snijder: ,,We willen niet alleen de fouten in het handschrift herstellen, maar de kinderen ook sneller leren schrijven. Dat kan als we de leerlingen op jongere leeftijd met de schrijfrobot laten werken.''

De leerlingen van groep 4 vinden het in ieder geval een stuk leuker om met een pen bezig te zijn. Nina: ,,Het gaat lekker vanzelf. Als iemand iets vraagt, kan ik gewoon doorgaan met schrijven.'' Het Sqriba-team er omheen hoort het lachend aan. Dat is nu net niet de bedoeling. Snijder: ,,Kinderen moeten zich echt op het schrijven concentreren om vooruit te gaan.'' Toch zijn ze blij met het enthousiasme van de kinderen. Juf Ellen: ,,Vóór de schrijfrobot hadden sommige kinderen de neiging op te geven als het niet lukte. Nu zeg ik: denk aan de Sqriba en dan hebben ze ineens de beweging weer te pakken.''

Tips voor jonge ouders

Het is een veelgehoorde klacht van leraren: kinderen hebben vaker een slechte fijne motoriek. Maar wat kunnen ouders doen om daarin verandering te brengen? Kinderoefentherapeut Nienke Snijder heeft enkele tips.

- Buitenspelen, buitenspelen, buitenspelen. Door te spelen, oefenen kinderen met bewegen.

- Eet chips, rozijntje, pepernootjes of dummies eens met duim en een andere vinger.

- Meer tekenen, ook al op jonge leeftijd. En als de kinderen het niet leuk vinden, kunnen ouders met simpele trucjes toch hun aandacht trekken. Veel kinderen vinden schaduwtekenen erg leuk om te doen. Zet een diertje op de rand van het papier, zorg dat er een goede schaduw op het papier komt en teken langs de rand.

- Thuis oefenen met schrijven. Ook dat kan tijdens een spelletje. Stel bijvoorbeeld voor om cakejes te gaan bakken en laat de kinderen zelf een boodschappenlijst maken. Of laat ze ballen omkegelen en afvinken hoeveel ze er hebben geraakt.

- Blaadjes vouwen is ook uitstekend om de fijne motoriek te verbeteren. Vouw samen een 'happertje' - u weet wel, zo'n vingerspel dat met duim en wijsvinger open en dicht moet worden gedaan en waar spreuken of opdrachten in staan geschreven. Laat ze het spel vooral veel spelen, want het open en dicht doen, is goed voor de vingers.

- Zelfs de jongste peuters kunnen het oefenen: geef ze een leeg flesje en wat pom pom balletjes. Laat de kinderen die in het flesje doen. In het begin zullen ze de balletjes met de hele hand pakken, later met duim en wijsvinger. Als ze groot genoeg zijn, kunnen ze de pom poms met een knijper pakken.

- Doe constructiespellen met kinderen, zoals K'nexx, Meccano, Lego of insteekmozaïk

- Speel spelletjes als vier op een rij: laat ze de muntjes steeds met duim en een andere vinger oppakken. Dit kan ook door geld uit de spaarpot te tellen.

- Maak figuurtjes, zoals de welbekende kop en schotel, met een touwtje.

- Laat ze letters schrijven op een papiertje, maak er propjes van en leg ze op een rij. De kinderen kunnen op hun buik gaan liggen en de propjes wegschieten. Het propje dat het verst is, mogen ze openen. Met die letter bedenken ze een woord en dat schrijven ze op.