Huis voor Klokkenluiders stort in elkaar

Anderhalf jaar na de oprichting is het Huis voor Klokkenluiders terug bij af. Vanwege een bestuurscrisis in oktober stapte bestuursvoorzitter Paul Loven al op. Na het rapport-Ruys volgen nu de overige vier bestuursleden. Daarmee is de crisis compleet.

Het Huis voor Klokkenluiders is op 1 juli 2016 opgericht om melders van misstanden in hun werksituatie te helpen. Het instituut werd in de wet verankerd, maar kwam in de praktijk niet uit de verf. Honderden klokkenluiders klopten er tevergeefs aan. Van de meldingen die het Huis als echte klokkenluiderzaken betitelde, is er in anderhalf jaar niet één afgerond.

Klokkenluiders hebben hierdoor onnodig lang in de kou gestaan, vindt Paul Schaap van de Expertgroep Klokkenluiders, een private stichting die mede aan de basis stond van het Huis. ,,Het gaat vaak om mensen die door de bejegening van hun werkgever arbeidsrechtelijk, financiële en geestelijke schade hebben opgelopen. Omdat het Huis ze ook niet helpt, krijgen ze nog een klap na.”

Het gros van de klokkenluidermeldingen blijkt op juridische gronden te zijn afgewezen. Die strikt juridische benadering van klokkenluiderproblematiek zorgde voor een tweestrijd binnen en de organisatie. Vooral de afdeling Advies en de afdeling Onderzoek stonden lijnrecht tegenover elkaar.

De totstandkoming van het Huis voor Klokkenluiders was een moeizaam proces. Het initiatief van Kamerlid Ronald van Raak (SP) stuitte op weerstand binnen de Tweede en Eerste Kamer. Op het laatste moment werden nog enkele angels uit de wet getrokken, waardoor het Huis voor Klokkenluiders aan kracht inboette. Zo mag het zich niet bemoeien met zaken waarover de rechter heeft geoordeeld.