Van de vrouwen die de afgelopen twee jaar zijn opgeroepen, nam slechts 60 procent deel aan het onderzoek. Dat blijkt uit cijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). In 2015 was dat nog ongeveer 5 procent meer. Vrouwen zien vaak op tegen het onderzoek, denken dat zij geen kanker zullen krijgen, gunnen zich er geen tijd voor of passen bewust.

Op verzoek van het AD berekende het RIVM hoeveel vrouwen kanker krijgen en sterven doordat zij géén uitstrijkje laten maken. Van de vrouwen die niet aan het onderzoek meedoen, overlijden er jaarlijks 120 tot 150. Het uitstrijkje zou het merendeel van hen hebben gered. ,,Een grove schatting is dat 70 procent van hen sterft als gevolg van het niet of te laat screenen’’, zegt Sandra van Dijk van het RIVM, programmacoördinator van het bevolkingsonderzoek. 

Tussen hun dertigste en zestigste levensjaar krijgen vrouwen elke vijf jaar een oproep om bij de huisarts een uitstrijkje te laten maken. Omdat baarmoederhalskanker zich heel langzaam ontwikkelt – dat duurt meestal minimaal vijftien jaar – is het vijfjaarlijkse onderzoek heel effectief. Het uitstrijkje biedt overigens geen zekerheid: van de 60 procent van de vrouwen die wél meedoen aan het onderzoek, overlijden er jaarlijks vijftig.

Kankerexperts vinden de berichtgeving van het RIVM te voorzichtig. Nienke van Trommel, gynaecoloog en oncoloog van het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis: ,,Het RIVM wil iedereen een eigen keus laten maken, maar de voorlichting wordt wel heel erg ongekleurd gebracht. Het RIVM is daarin door­ge­scho­ten.’’ 

Volgens de kankerexpert ‘heb je een heel dikke kans om met dit onderzoek baarmoederhalskanker tegen te gaan’. ,,Dat zoveel vrouwen sterven, is zó onnodig.’’ RIVM’er Van Dijk erkent: ,,We schetsen zowel de voordelen als de nadelen. Dat vergt kennis, maar we vinden dat vrouwen zelf hun keuze mogen maken.’’ 

Twee vrouwen, die zes weken geleden hun zus (Mariska) verloren aan baarmoederhalskanker, roepen vandaag in het AD alle Nederlandse vrouwen op aan het bevolkingsonderzoek mee te doen. Lees hier het hele verhaal van de zussen die moeten leven zonder de 36-jarige Mariska.