Leerlingen moeten in ieder geval een diploma van havo, vwo of mbo niveau 2 op zak hebben voordat ze mogen stoppen met school. Daar hebben ze nu tot hun 18de de tijd voor. De formerende partijen willen deze jongeren drie jaar langer op school houden, zodat ze meer kans hebben op een baan en niet op straat rondhangen. Uit onderzoek blijkt dat jongeren zonder zo'n 'basisdiploma' vaker werkloos zijn en eerder in aanraking komen met justitie.

De kans is groot dat het nieuwe kabinet bij het plan om de kwalificatieplicht op te rekken stuit op bezwaren van de Raad van State. Dat adviescollege oordeelde al in 2006 dat een hogere leeftijdsgrens grondwettelijke problemen met zich meebrengt, omdat dit het 'recht op vrije arbeidskeuze' raakt.

Na een experiment met een hogere leeftijdsgrens noemde minister Jet Bussemaker van Onderwijs in 2013 dit probleem ook in een brief aan de Tweede Kamer: ,,Wanneer we een meerderjarige jongere verplichten om onderwijs te volgen, dan beperken we hem in de mogelijkheid zijn arbeidskeuze te maken." Daarom kon de minister een plan van de steden Amsterdam en Rotterdam om de kwalificatieplicht ook te laten gelden voor 19-jarigen niet toestaan.

Alle kinderen in Nederland zijn leerplichtig tot ze 16 jaar zijn. Maar als zij dan nog geen diploma hebben waarmee ze een baan kunnen krijgen, moeten ze onder de huidige wet doorleren tot ze 18 jaar zijn. Dat wil Rutte III nu dus laten gelden voor jongeren tot 21 jaar.

Het huidige demissionaire kabinet maakte al werk van het terugdringen van schooluitval. Het aantal jongeren dat zonder diploma van school ging, daalde van 71.000 leerlingen in het schooljaar 2001-2002 tot 23.000 in het afgelopen schooljaar.