Kleinzoon herleeft opa's oorlog door vondst in oude legerkist

Evert-Jan en Ronald Nijboer delen de weidse blik. Vanuit zijn appartement kijkt kleinzoon Ronald (30) met een weidse blik over Amsterdam. Opa Evert-Jan deed er niet voor onder. Hij stapt in 1945, als Duitsland is verslagen, de wereld in. De boerenzoon uit Lutten (Overijssel) meldt zich dan aan als vrijwilliger voor Nederlands-Indië. ,,Een enorme stap’’, zegt Ronald. ,,Na de benauwdheid op de boerderij, hij zat een tijd ondergedoken, verrast hij zijn familie en zijn vriendin Aaltje met een reis naar het andere eind van de wereld.’’

Pas na drie jaar keert hij terug. Onderweg houdt hij met brieven het thuisfront op de hoogte, terug thuis begint, net als bij andere vrijwilligers, het zwijgen. ,,Hij praatte er vrijwel niet over. De Javaanse Jongens die hij rookte was het enige wat hem aan Indië kon verbinden’’, aldus Ronald Nijboer. Sommige vragen krijgen nooit een antwoord. Het geweld dat Nederland gebruikte tegen de onafhankelijkheidsstrijd, met de ‘politionele acties’, is een taboe. Als Evert-Jan in 2008 op 85-jarige leeftijd komt te overlijden, lijkt zijn levensboek definitief gesloten.