Klusjesman Ruinerwolds gezin moet drie jaar de cel in: ‘B. was de onmisbare schakel’

B. moet direct de cel in. Omdat hij niet bij de uitspraak aanwezig was, is het nu aan de politie om hem op te sporen en te arresteren.

Het staat voor de rechters vast dat B. een essentiële rol had bij de vrijheidsberoving van de zes jongste kinderen die in totale afzondering van de buitenwereld opgroeiden. Hij was de onmisbare schakel bij de extreme leefwijze van vader Gerrit Jan van D. De Oostenrijker huurde de boerderij in Ruinerwold, knapte het perceel op, zorgde dat het gezin financieel niets tekort kwam en haalde de boodschappen. Er was volgens de rechters sprake van een nauwe samenwerking met vader Van D.  

Vader zag zichzelf als de messias en B. was een discipel. Van D. heeft de wil van zijn kinderen volstrekt ondergeschikt gemaakt aan die van hemzelf en een situatie gecreëerd waarin de kinderen niet in vrijheid konden vertrekken. Hij gaf zijn kinderen niet aan bij de gemeente en liet ze niet naar school gaan. Sinds hun geboorte werd hen verteld dat de buitenwereld een slechte invloed op hen had en dat contact vermeden moest worden. B. is hieraan medeplichtig, aldus de rechtbank. Ook de gezamenlijke Oostenrijkse vriend heeft hij enkele weken van zijn vrijheid beroofd. B. is geen slachtoffer, zoals zijn advocaat betoogde, omdat hij er zelf voor heeft gekozen zich bij de leefwijze van vader Van D. aan te sluiten. De kinderen van Van D. hadden geen keus.  

De mishandeling van de kinderen rekenen de rechters Josef B. niet aan. Dat gebeurde terwijl B. er niet bij was.  Ook is hij niet veroordeeld voor de vrijheidsberoving van de drie oudste kinderen. Zij konden - in tegenstelling tot de jongste kinderen - nog enigszins in vrijheid opgroeien. Ze stonden ingeschreven bij de gemeente en gingen naar school. Al erkent de rechtbank dat de extreme leefwijze van vader en het stelselmatig buitensluiten van deze drie oudste kinderen tot traumatische ervaringen heeft geleid. Toch is dit ‘moreel verwerpelijke gedrag’ geen vrijheidsberoving, aldus de rechtbank.

Sinds eind jaren 90 kent B. de familie waarbij vader Gerrit Jan op extreme wijze leefde volgens zijn eigen evangelie. Vader van D. ‘zuiverde’ zijn kinderen van ‘kwade geesten’ door hen onder meer te mishandelen. Het Openbaar Ministerie houdt de klusjesman verantwoordelijk voor het laten voortbestaan van dit systeem. Ook is hij volgens de aanklager medeschuldig aan het mishandelen van de Oostenrijker die tijdelijk voor Van D. werkte. B. hoorde een celstraf van vier jaar tegen zich eisen. De rechters legden hem dus een lagere celstraf op, omdat hij niet verantwoordelijk wordt gehouden voor de mishandelingen. 

Volgens de ontsnapte zoon Israel, door wie de boerderij in oktober 2019 wereldnieuws werd, was ook de klusjesman uiteindelijk slachtoffer van het extreme gedachtegoed van Gerrit Jan van D., zei hij tijdens de zitting begin mei. Iedereen zat uiteindelijk gevangen in dat systeem, maar toch neemt hij het B. kwalijk dat hij er bewust voor heeft gekozen dit te ondersteunen.

,,Er zijn zoveel gebeurtenissen geweest waarvan hij wist dat het onacceptabel was. Talloze mogelijkheden heeft hij gehad om dit niet voort te laten bestaan, maar hij heeft zijn ogen gesloten. Nog steeds houdt hij vol dat het allemaal wel meeviel. Wij moeten leven met de waarheid en die valt absoluut niet mee”, vertelde hij de rechters destijds.

Alleen Josef B. moest zich verantwoorden voor de rechter. Aanvankelijk werd ook vader Van D. vervolgd, maar hij kreeg in 2016 een hersenbloeding waardoor zijn hersenen ernstig zijn aangetast en hij nauwelijks nog kan spreken. De rechtbank in Assen bepaalde vorig jaar maart dat de man een strafzaak niet zou begrijpen en stopte de rechtszaak tegen Van D.

Josef B. legt zich niet neer bij het vonnis van de rechtbank in Assen en laat via zijn advocaat Yehudi Moszkowicz weten dat hij in hoger beroep gaat. ,,We zijn het niet eens met deze veroordeling. Wij vinden dat Josef B. niet strafbaar heeft gehandeld. Dus er komt nog geen einde aan deze zaak, helaas”, zei de raadsman.

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: