Landelijke Eenheid slaat alarm: 'Dit is kafkaësk politiebeleid'

Te weinig mensen, speciale operaties falen. De Landelijke Eenheid van de politie heeft grote problemen, stelt or-voorzitter Bronswijk.

Koen Voskuil en Peter Winterman 17-10-17, 07:04 Laatste update: 17-10-17, 07:09

Er is een achterstand op het gebied van mensen én organisatie
Richard Bronswijk

Liever was hij niet naar de pers gestapt. Maar de grote problemen bij de Landelijke Eenheid van de politie dwingen hem een boekje open te doen. Voor één keer doet Richard Bronswijk, voorzitter van de ondernemingsraad, zijn verhaal: ,,Als we zo doorgaan, zal er niets verbeteren. Er móet geld en mankracht bij. Dat is mijn motivatie om dit te doen."

Speciale operaties. Infiltratie. Bestrijding van georganiseerde misdaad en cybercrime. Terreuronderzoeken. Op politiegebied hoort de Landelijke Eenheid, als opvolger van het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD), het neusje van de zalm te zijn. Maar sinds de vorming van de Nationale Politie in 2013 rammelt het in de organisatie, zegt Bronswijk. ,,Er is een achterstand op het gebied van mensen én organisatie."

Undercoveroperatie

Zo heeft de Landelijke Eenheid taken moeten afstoten. Had die vroeger zelf specialisten in huis om snel een safehouse of een bijzondere auto voor een undercoveroperatie te regelen, nu gebeurt dat via het landelijke Politiedienstencentrum (PDC). ,,Dat levert administratieve drama's op", verzucht Bronswijk. ,,Het werkt veel te traag."

Er zijn gevallen bekend van hele operaties die misliepen vanwege de stroperige procedures bij het PDC, zo blijkt uit interne stukken in handen van deze krant. Ook is de discretie afgenomen. Neem de nieuwe undercoverauto die het Team Bijzondere Opsporing had besteld. De wagen stond klaar bij de dealer, die groot op het welkomstbord had laten zetten: 'Politieacademie, gefeliciteerd met uw nieuwe auto.'

Standaardwapen

Het PDC begrijpt niet wat nodig is bij speciale operaties, is de klacht. Al jaren vragen undercoveragenten om kleinere vuurwapens die beter te verbergen zijn, staat in de stukken. Het PDC zou alleen maar het standaardwapen willen leveren.

,,Tijdens de reorganisatie van de politie hebben we als or gewaarschuwd dat we de bedrijfsvoering van de Landelijke Eenheid in eigen hand moesten houden", zegt or-voorzitter Bronswijk. ,,Bijzondere takken van dienst hebben een bijzondere bedrijfsvoering nodig. Collega's komen nu in een kafkaëske situatie terecht, met zesvoudige aanvragen. We hebben dit tot aan de minister aangekaart, maar er gebeurt niets."

Behalve deze 'ergerniswekkende bureaucratie' kampt de Landelijke Eenheid met een structureel personeelstekort. Waar de formatie van de Landelijk Eenheid op papier 4.907 voltijdbanen (fte) hoort te tellen, is de bezetting nu 4.804 fte. Er is dus sprake van een tekort van 103 man.

Vertienvoudigd

Men is zo stom geweest die functies in schaal 7, op het niveau van een hoofdagent, te plaatsen
Richard Bronswijk

In werkelijkheid heeft de Landelijke Eenheid nog meer mensen nodig, zegt Bronswijk. ,,Men is bij de berekeningen van de Nationale Politie uitgegaan van de situatie in 2012. Maar kijk eens wat we als dienst aan taken erbij hebben gekregen. Terreur? Je wilt niet weten hoeveel informatie op ons afkomt. Het aantal internationale berichten dat wij nu binnenkrijgen, is zo ongeveer vertienvoudigd. Alles meegerekend komen we 500 man tekort."

Zo telt de Dienst Speciale Interventies, die ingrijpt bij terreur of grote dreiging, op dit moment ongeveer 100 vacatures. De Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging heeft nog zo'n 50 vacatures open staan, die maar met moeite zijn op te vullen.

Bronswijk: ,,Men is zo stom geweest die functies in schaal 7, op het niveau van een hoofdagent, te plaatsen. Ze moeten nog geld inleveren ook, omdat ze minder toeslagen krijgen. Terwijl we de meest fitte, alerte mensen nodig hebben voor die dienst."

Vergeten

Sinds de reorganisatie heeft een aantal specialistische afdelingen nog steeds geen formele bestemming gekregen. Mensen doen er hun werk, zonder te weten wat er met hun afdeling gaat gebeuren. Een voorbeeld is de in explosieven gespecialiseerde afdeling Centrex, of het Landelijke Vaartuigen-team, dat alles weet over gestolen boten. ,,Men is die afdelingen gewoon vergeten."

Bronswijk noemt nog een voorbeeld. ,,We hebben destijds van het ministerie van Onderwijs een jaarbudget van 750.000 euro gekregen om een database bij te houden van gestolen kunst en antiek. Dat wilde Alexander Pechtold van D66 graag. In de nieuwe omgeving is die afdeling gewoon vergeten. Dat kan een keuze zijn, maar zeg dan ook eerlijk tegen Pechtold: joh, dat clubje van jou, dat bestaat niet meer."

Desastreus

De reorganisatie van de Nationale Politie is voor ons desastreus uitgepakt
Richard Bronswijk

Woordvoerder Thomas Aling van de Landelijk Eenheid 'herkent de signalen'. ,,Er wordt keihard gewerkt de vacatures op te vullen. Wel moet de organisatie meebewegen met de maatschappij. Dat kan tot gevolg hebben dat onderdelen van de organisatie veranderen of zelfs verdwijnen."

In mei zwaait Bronswijk af als or-voorzitter. Voor die tijd wil hij zijn boodschap kwijt. ,,We hadden met de KLPD een prachtige dienst. Een club met hoogopgeleide, gespecialiseerde mensen. Ze stonden in de rij om bij ons te werken. Nu is dat anders. De reorganisatie van de Nationale Politie is voor ons desastreus uitgepakt.''